Yangın Algılama ve Uyarı Sistemleri

Yangın algılama ve uyarı sistemleri Bakanlar Kurulunun 27.11.2007 gün ve 2007/12937 sayılı kararı ile Resmî Gazetenin 19.12.2007 gün ve 26735 sayılı sayısında yayınlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’’ ve Bakanlar Kurulunun kararı ile Resmî Gazetenin 9.09.2009 gün ve 27344 sayılı ve 9.07.2015 gün ve 7401 sayılı resmi gazetelerde yayınlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereğince yasal bir zorunluluk haline gelmiştir.

Kimyasal bir olay olan yanma, 5 alt sınıfta incelenmekte olup her bir sınıfın gerek davranışı ve gerekse söndürülme yöntemleri farklılık göstermektedir.

Yangının safhalarının sınıflandırılmasında ortamdaki oksijen miktarı ve ısı seviyesi göz önüne alınır. Göz önüne alınan bu parametrelere bağlı olarak yangın olayı başlangıç safhası, denge safhası ve sıcak tütme safhası olmak üzere üç safhada gerçekleşir. Başlangıç safhası tam yanmanın olmadığı, oksijenin yeterli ama ısının yetersiz olduğu durumdur. Denge safhasında ısı ve oksijen yeterli olup ortamda duman azdır ve neredeyse tam yanma olmaktadır. İlerleyen yangın sebebi ile azalan oksijen yetersiz miktardadır. Yarım yanma yani sıcak tütme devam etmektedir.

Mal ve can güvenliğini artırılması için yangın algılama ve uyarı sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.

“Yangın Algılama ve Uyarı Sistemlerinin” kullanılması yasal olarak hem bir gereklilik ve hem de zorunluluktur.

Yangın algılama sistemleri konvansiyonel ve adresli sistemler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Yangın algılama sisteminde algılayıcı eleman sayısı ve farklılığı ne kadar artar ise güvenlik de o oranda artacaktır.

Bir yangın alarm sisteminde yangın alarm kontrol paneli, dedektörler, yangın butonları, sirenler ve ışıklı yön levhaları gibi ekipmanlar bulunur.

Bu sistemlerde kullanılacak kabloların halojenden arındırılmış (hologen free) olaması gereklidir.

Bölge tespiti çok önemli bir konu olup uyarı ve algılama sistemlerinin hassasiyetini artıran bir konudur.

Algılama ve uyarı sistemlerinin seçimi, yerleşimi ve montajı için çeşitli standartlar bulunmakta olup bu sistemlerin tesisi insan hayatı için büyük öneme sahiptir.

Yardımcı bileşen olarak ifade edilen acil yönlendirme ve aydınlatma sistemleri yangının oluşum safhası sonrasında müdahaleyi hızlandıran ve can kayıplarının olmaması için gerekli bir güvenlik tedbiridir.

Tehlike başlangıcı ve tehlike sırasında tahliyenin güvenli ve hızlı bir şekilde yapılması gerekliliği, insanların yoğun olarak yaşadığı alanlarda, deprem, yangın vb. tehlikeli durum önlemleri kadar kaçış yolları ve acil durumdaki aydınlatmaları da önemli hale getirmiştir.

Ana aydınlatma şebeke enerjisi kesildiğinde güvenlik aydınlatması çok kısa bir zaman ( 0,5 saniye veya daha az) içerisinde devreye girmelidir. Acil durum yönlendirmesinin normal aydınlatmanın kesilmesi hâlinde en az 60 dakika süreyle sağlanması gerekir.

Genel olarak erken uyarı sistemleri, yangının üç karakteristik özelliği olan duman, ısı ve alevden birini veya birkaçını algılayarak çalışırlar. Yangının duman, ısı ve alev özelliklerini algılamak için üretilmiş değişik dedektör tipleri mevcuttur.