Bankacılık Bilgi ve Belgeleri

Dünyada ilk bankacılık faaliyetinin M.Ö. 3500 yılında Sümerler tarafından kurulan “Maket” isimli kurum tarafından yapıldığı kabul edilmektedir. Avrupa’da 1609 yılında ilk olarak Amsterdan Bankası, 1637 yılında ise Venedik Nankası kurulmuştur. Osmanlı döneminde, 1847 yılında İstanbul Bankası, 1856 yılında ise Osmanlı Bankası kurulmuştur. İlk ulusal sermayeli kurulan banka olan Ziraat Bankası ise 1888 yılında kurulmuştur. İlk özel sektör bankası olarak 1924 yılında Türkiye İş Bankası kurulmuştur.

Bankalar, Kurum tarafından düzenlenecek yönetmelikte öngörülen usûl ve esaslara göre yüzde sekiz oranından az olmamak üzere belirlenecek sermaye yeterliliği oranını hesaplamak, tutturmak, idame ettirmek ve raporlamak zorundadır. Basel II’de bankaların asgari sermaye yeterlilik oranlarını % 8 olarak belirlemiştir.

Bankaların topladıkları mevduat türleri şunlardır; Tasarruf Mevduatı, Resmî Kuruluşlar Mevduatı, Ticari Kuruluşlar Mevduatı Bankalar arası Mevduat , Diğer Kuruluşlar Mevduatı .

Kurumsal krediler, sınai, hizmet veya ticari faaliyetlerde bulunan işletmelere, ihtiyaç duydukları alanlara ve amaçlara göre verilen nakdi veya gayri nakdi kredilerdir. Gayrinakdi krediler akreditif, teminat mektubu ve harici garanti kredisi olmak üzere üç başlıkta ele alınacaktır. Açık krediler, iskonto / iştira kredileri, borçlu cari hesap şeklinde açılan krediler, senet karşılığı avans krediler, emtia karşılığı krediler, döviz kredileri, spot krediler, vadeli / vadesiz mevduat karşılığı krediler, hisse senedi ve tahvil karşılığı krediler nakdi kredi türleridir.

Bankalar asli faaliyet alanları olan mevduat toplamak ve kredi kullandırmak yanında gerçek ve tüzel kişi müşterilerine birçok bankacılık hizmeti sunmaktadır. Bu hizmetlerden önemlileri: çek işlemleri, kiralık kasa işlemleri, senet işlemleri, kredi işlemleri, döviz alım ve satış işlemleri, virman, havale, EFT, tahsilat ve ödeme işlemleri, sigorta işlemleri, yatırım işlemleri, teminat mektubu işlemleri, akreditif, elektronik bankacılık, swift işlemleri, elektroniğe dayalı akreditifler, ATM, banka kartları, internet bankacılığı, telefon bankacılığı, elektronik para, elektronik çek, akıllı kartlar, otomatik nakit yönetimi, elektronik menkul kıymet transferidir.

Bankaların vermiş oldukları hizmetlerden birkaçını açıklamak uygun olacaktır. Senet işlemleri, bankaların işletmelere sunduğu önemli hizmetlerden birisi de, işletmenin müşterilerinden olan senetli alacaklarını işletme adına tahsil etmektir. İşletmeler sahip oldukları alacak senetlerini, tevkii ciro ile ciro ederek, senet tevdi listesi ile ticari mevduat hesaplarının bulunduğu bankaya iletirler. Tevkii ciro, senetlerin arkasına “tahsili içindir” veya “bedeli tahsildedir” gibi ifadeler yazılması ile gerçekleştirilmektedir. Virman, işletmenin bir bankada bulunan birden fazla ticari mevduat hesapları arasındaki nakit transferi işlemi virman olarak isimlendirilmektedir. Havale, Bir bankadaki bir mevduat hesabından, aynı bankanın aynı şubesindeki farklı mevduat hesabına veya aynı bankanın farklı bir şubesindeki bir mevduat hesabına para aktarılması işlemidir. Elektronik Fon Transferi (EFT), merkez bankaları bünyesinde gerçekleştirilen ve bir bankadan bir diğer bankaya, bireysel veya kurumsal banka müşterileri için aynı anda para transferini sağlayan elektronik ödeme sistemidir. Teminat mektubu işlemleri ile ilgili bilgiler gayrinakdi krediler başlığında açıklandığından tekrar edilmeyecektir. SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), kâr amacı gütmeyen, bankacılık hizmetlerini temel alarak çalışan bir elektronik bilgi iletişim örgütüdür. Müşteri ve banka transferleri, döviz onayı, krediler ve menkul kıymet işlemleri gibi birçok bankacılık hizmetinde bilgi akışı sağlamak amacıyla, 1973 yılında Belçika’da Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinden toplam 239 bankanın bir araya gelmesiyle oluşturulmuş ve günümüzde 207 ülke ve sekiz binden fazla üye finansal kuruma hizmet sağlayan bir sistemdir.