Özel Gereksinimli Bireylerde Hareket Eğitimi

Çeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren bireyler özel gereksinimi olan bireyler olarak tanımlanmaktadır. Bu özelliklere sahip olan bireyler özel eğitim gerektiren bireylerdir. Özel gereksinimli bireyler sınıflandırıldığında; Zihinsel yetersizlik, öğrenme güçlülükleri, duygu ve davranış bozuklukları, ileri derecede ve çoklu yetersizlikler, işitme güçlükleri, iletişim bozuklukları, görme bozuklukları, beden ve sağlık yetersizlikleri, üstün zekâlı ve üstün yetenekliler şeklinde bir sınıflandırma karşımıza çıkmaktadır. Özel gereksinimli birey için ilk öncelikli gereksinim, topluma uyum sağlamak ve üretici konumuna geçmektir. Fakat bu amacın gerçekleşebilmesi için toplumun da özel gereksinimli bireyleri kabul etmesi ve onlara yönelik pozitif yaklaşım içinde bulunması gerekir. İyi planlanmış bir beden eğitimi programı, sadece çocukların motor gelişimini değil, duyuşsal ve bilişsel alanlarda da gelişimini hedeflemektedir. Hedef sıralaması, çocukların özelliklerine göre değiştirilebilmektedir.Özel gereksinimi olan bireylerin sportif faaliyetlerin yapılabilmesinde, sporcular arasında eşitliği sağlamak ve grupları olabildiğince homojen kılabilmek gereklidir. Özel gereksinimi olan bireylerin bir spor branşına yönlendirilmesi, bu spor branşıyla ilgili eğitim alarak sporcu özelliği kazanması çok önemlidir. Çünkü ulusal düzeyde ve uluslararası düzeyde yapılan yarışmalarda özel sporcu statüsünde yarışmalara katılarak kariyer edinebilmektedir. Özel olimpiyatlar zihinsel olarak özel gereksinimli bireyler ve ailelerinin toplumun bir üyesi olmalarını sağlayan bir organizasyondur. Bu organizasyondaki amaç yarışmayı kazanmak değil, bireyler ve ülkeler arasındaki iş birliğini sağlamaktır. Paralimpik oyunlar, çeşitli engelli gruplarından sporcuların katıldığı çok sporlu etkinliktir. Yaz ve kış paralimpik oyunları o dönemki olimpiyatların hemen ardından yapılır. Özel gereksinimi olan bireyler için rehabilitasyon etkinlikleri, hizmet alıcısının özel durumuna göre tasarlanan, hazırlanan ve uygulanan programların etkinliğini belirleyerek değerlendirilmesidir. Özel gereksinimi olan bireyler için rehabilitasyon aktiviteleri, genel olarak özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, yerel yönetimlerin özel gereksinimi olan bireyler için açmış olduğu merkezler, özel spor kuruluşları ve dernekler gibi resmî kurumlarda ya da gönüllü olarak yapılmaktadır.

Özel gereksinimli bireyler için düzenlenen tüm uygulamalar yapılırken çalışma grubunu oluşturan özel gereksinimli bireylerin özellikleri ve tüm gruplar için dikkat edilecek hususlar unutulmamalıdır. Bu hususlardan bazıları; Çocukların sağlık kontrolünden geçirilmesi, yaptırılacak çalışmaların çocukların özelliklerine göre belirlenmesi, spor giysilerin uygun olması, hareketlerde, önce büyük kasların, sonra küçük kasların gelişiminin amaçlanması, oyunla eğitim yapılması, hareketler basitten zora doğru sıralanması, çalışmalarda ritim araçlarından yararlanılmasıdır. Denge ve vücut koordinasyonunu geliştirmeye yönelik birçok çalışmaya örnek olarak hayvan taklitleri, yürüyüşler, koşular ve basit akrobatik hareketler uygulanmaktadır.