Hareket Eğitiminde Temel Motorik Özellikler

Çocukların hareket ve sportif eğitim programları motorik özellikler tarafından etkilenmektedir. Temel motorik özellikler günlük yaşam aktivitelerinin ve sportif performansın en önemli belirleyicilerindendir. Tüm motorik özellikler birbirleri ile bağlantılı ve birbirini tamamlayıcı özelliğe sahiptir. Motorik özellikler harekete imkan sağlayan önemli etmenlerdir. Kuvvet, dayanıklılık, sürat, koordinasyon ve esneklikten oluşan motorik özellikler birbirlerinden etkilenen ve aslında hareket öğrenim, hareket gelişimi ve hareket kalitesinde temel unsurdur. Temel motorik özelliklerin geliştirilmesiyle cocukların kompleks ve çok yönlü gelişimleri sağlanacaktır. Bunun sayesinde hem yaşam kalitesi hemde sporcu kalitesi daha üst seviyelere ulaşacaktır. Temel motorik özellikler lokomotor, lokomotor olmayan, manipulatif ve nesne temelli tüm hareketlerin temelini oluşturan önemli özelliklerdir. Motorik özellikler geliştirilerek organizmanın başta hareket sistemi, solunum sistemi, dolaşım sistemi, sinir sistemi olmak üzeri tüm sistemleri gelişime uğramakta ve kronik hastalıklara karşı direnç seviyeside artmaktadır. Çocukların çok yönlü gelişimlerini sağlamaları ve gerekli hareket yetkinlikleri için kuvvet antrenmanları oldukça önemlidir. Bir çok açıdan ve bir çok özelliğin temelini oluşturan motorik öğe kuvvettir. Dayanıklılık, yorgunluğa karşı koyabilme, yorgunlukla birlikte yapılan işi aynı düzey ve kalitede devam ettirebilme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Kuvvetten sonraki en önemli motorik özelliktir. Sürat ise “bireyin kendisini en yüksek hızla bir yerden bir yere hareket ettirebilme yeteneği” olarak tanımlanabilir. Sürat temel olarak yol bölü zaman olarak ifade de edilebilir. Sürat hareketlerin kuvvet temeline dayanarak istenilen yön ve hız ile yapabilmeyi sağlayan özelliktir. Yapılan hareket eğitimi ve sportif eğitim programlarının içerisinde hepsi yeterli ve dengeli düzeyde yer almalı ve geliştirilmelidir. Herhangi bir temel motorik özelliğin geliştirilmemiş olması gerçekleştirilecek hareketin standartlarını kısıtlayacak veya engelleyecektir. Çocuklarda sürat gelişiminin alt yapısını önceki dönemlerde geliştirilmiş olan genel ve özel kuvvet, aerobik ve anaerobik dayanıklılık gelişimleri etkiler. Koordinasyon ya da diğer bir ifadeyle beceri, kas iskelet sistemi ile gerçekleştirilen motor hareketlerin uyum içerisinde yapabilme yeteneğidir. Koordinasyon öğrenme hızı ve uygulama kabiliyeti ile ilgili bir motorik özelliktir. Motor hareketlerin geliştirilmesi ve üst düzey olarak uygulanmasında koordinasyon gelişimi önemlidir. Koordinasyon kelime anlamı ile uyumdur. Hareketlilik, sporcunun hareketlerini eklemlerin müsaade ettiği oranda, geniş bir açıda ve değişik yönlerde uygulayabilme yeteneğidir. “Esneklik erkek çocuklarda 4-8 kızlarda ise 4-13 yaş önemlidir”. Esneklik eklemlerimizin sınırları içerisinde hareketleri rahat gerçekleştirmemizi sağlayan bir özelliktir. Esneklik gelişiminde sınır yoktur. Çocukluk döneminde kas ve iskelet sisteminin tam oturmamış olması sebebiyle esneklik yüksektir. Esneklik gelişiminde sınır yoktur. Çocukluk döneminde kas ve iskelet sisteminin tam oturmamış olması sebebiyle esneklik yüksektir. Çocukların spora yönlendirilsin veya yönlendirilmesin esneklik özellikleri geliştirilmelidir. Esneklik günden güne gelişen bir motorik özelliktir. Özellikle eklemlere okul öncesi dönemde kazandırılan esneklik özelliği sonraki tüm yaş evrelerinde hareket gelişimi için olumlu katkılar sağlamaktadır.