Akarsu -Rafting Turizmi

Akarsu Turizmi

Doğal yapılar olan akarsular farklı amaçlar için turizm faaliyetinde sık olarak kullanan alanlardır. Nehir, dere, ırmak, çay vb. üzerinde yapılan faaliyetler de akarsu turizminin içerisinde değerlendirilir.

Akarsu Turizminin Etkileri: Kullanımın bilinçli bir şekilde olup olmaması durumuna göre etkileri olumlu ve olumsuz olarak değişebilir.

Akarsu Turizminin Çeşitleri: Akarsu turizminde en çok tercih edilen su sporları rafting, kano, nehir kayağı gibi sporlardır. Su sporlarının yanı sıra kampçılık, yüzme, balık avlama ve trekking (doğa yürüyüşü) etkinlikleri de tercih edilen diğer faaliyetlerdir.

Rafting Turizmi

Botlarla (sallarla), debisi yüksek, 1 de 6 ya kadar zorluk derecesi olan akarsularda yapılan bir nehir sporudur. Rafting yapmak için kullanılan botlara raft adı verilir. Rafting aktivitesinde asıl amaç içinde bulunduğunuz raftı devirmeden, küreklerle yönlendirerek suyun içinde karşımıza çıkacak kaya ve engeller arasından geçirmektir. Genel olarak 4 ile 6 kişilik ekipler hâlinde yapılan ve başarılı olunması için tüm ekibin tek vücut hâlinde senkronize bir şekilde hareket etmesi gereken bir spordur.

Takım bireylerinin bot dizilişi sağ -sol ve ön -arka oturuş pozisyonlarını barındırmakta olup ve her bireyin geçilecek engel sırasında uygulayacağı teknik performans birbirinden farklı ama aynı sonuca bağlı hareketler bütününü temsil eder. Akarsu turizmi başlığında tablo olarak verdiğimiz 1’den 6’ya kadar derecelendirilmiş zorluklara göre yapılmaktadır. 1.derece akarsu çok kolay, tüm bireylerin katılacağı rafting faaliyetini temsil ederken, 6. derece akarsu ölüm tehlikesi ile sonuçlanabilecek geçilmesi zor akarsuyu temsil eder.

Gerekli Malzemeler: (Tüm Aktiviteler İçin) Mayo ve şortlar, tenis sporundaki gibi sıkı bağlanabilen, bot türü suda giyilebilen ayakkabılar veya dayanıklı sandaletler, gözlük veya güneş gözlüğü kullanılacaksa eğer başa monte edilmesini sağlayan güvenli bağcıklar olmalıdır. Güneş kremi özellikle güneş altındaki aktivitelerde gerekli gibi gözükse de özellikle alın bölgesine sürmemek gerekir. Çünkü suyun teması ile göze kaçma tehlikesi bulunmaktadır. Çene kayışlı (düşmeyi önlemek adına) siperlikli bir şapka gereklidir. Hem baş çarpmalarını hem de güneş altındaki aktivitelerde alın ve baş bölgesini koruyacaktır. İçinde içme suyu olan küçük plastik şişeler ve bitmesi hâlinde tekrar doldurmak için su bidonu, eve dönüşte giymek için kıyafetler gereklidir.

Akarsu-Rafting Malzemeleri

Bireylerin rafting aktivitesi esnasında ayakkabı giymeleri, can yeleği ve kask takmaları (özellikle zorluk derecesi yüksek nehirlerde) zorunludur. Gözlük takanlar için gözlük ipi kullanılması zorunlu olmamasına rağmen önerilmektedir.

Botlar: Genel olarak 3.6 m ile 4.8 m arasında uzunluğu, 1.5m -2m arası genişliğinde olan biriken suyu tekrar boşaltan, modern dayanıklı ve şişirilebilir botlar tercih edilir. Botun içerisi bölümler hâlindedir ve batmayacak özellikte tasarlanmıştır. Akarsuyun zorluk derecesinin düşük ve sularının sığ olduğu zamanlarda küçük dalgalarla daha çok temas hâlinde olmak adına küçük botların da kullanıldığı görülmektedir.

Kısa Kürekli Botlar: Rehberle birlikte 6 -8 kişiye kadar taşıyabilen botlardır. Her katılımcının bir adet küreği bulunmaktadır. Bu aktiviteye katılanlara botun suyun debisinden çok etkilendiğini, kolayca akıntıya kapılabileceği ve bu yüzden de kürekleri kullanarak sık sık yönlendirmek gerektiği anlatılmalıdır.

Kürekli Botlar: Bir çift sabit küreğin olduğu ve bota manevra yaptıran rehber eşliğinde kullanılan botlardır. İçinde 6 kişiye kadar aktivite gerçekleştirilebilir. Aktiviteyi yaşamak ve etkinlik anında kürek çekmek yerine; kendinin, etkinliğin ve manzaranın fotoğrafını çekmek isteyen bireylerin ağırlıklı olarak tercih ettiği botlardır. Çünkü kürek çekmek yerine eller serbest konumdadır.

Kısa Kürekli -Kürekli Kombine Botlar: Kombine botlarda çift kürekle manevra yaptıran bir rehber ile kısa kürekli botlarda olduğu gibi kürek çeken en fazla 6 kişi bulunur. Bu botlar bazen V. sınıf nehirlerde ve derin sularda kullanılır ve mümkün olan en güçlü manevra imkânı sunarlar.

Kataraftlar: Genel olarak; 5. derece akarsuda düzenlenen rafting organizasyonlarında güvenlik veya sporcuları taşımak amacıyla kullanılır. İçerisinde bir rehber ve gerekli malzemeler vardır. Metal bir çerçevede bir arada tutulan iki şişirilebilir tüp bulunur .

Diğer Malzemeler: Tüm organizasyonlarda güvenlik ve acil durumlar için ilk yardım setleri gibi tüm gereçler taşınır. Standartlara uygun can yelekleri, su geçirmez çantalar ve IV. ve V. sınıf nehirlerde kasklar temin edilir. Aktiviteye katılan bireyler sadece uyku tulumu, çadır, mayo, diş fırçası gibi gerekli ve önemli şeyleri yanlarına almalıdırlar (Bknz.2.1.gerekli malzemeler).

Rehberler ve Eğitimleri

Buradaki amaç; doğaya karşı yapılan ve zorluk derecesi yüksek olan bu aktivitelerde oluşabilecek ölüm ve sakatlanma riskini minimuma indirmek için standartlaşmış uzman rehberler yetişmesini sağlamaktadır.

Akarsu Rafting Turizmi Yerleri

Türkiye'de irili ufaklı akarsu ve rafting turizmine hizmet eden birçok akarsu bulunmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığının aralarından seçtiği akarsulardan bazıları şunlardır. Manavgat Çayı, Köprüçay, Çoruh Nehri, Dim Çayı, Feke -Göksu Nehri, Zamantı Irmağı, Fırat Nehri, Altıparmak (Barhal) Çayı, Fırtına Deresi, Anamur Çayı, Dalaman Çayı.