Spor Turizm Yönetimi

Turizm ve Spor Kavramları

Turizm ve spor kavramları birer endüstri olarak 21. yüzyılın yükselen değerleri şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Son yıllarda yaşanan değişim ve gelişim turizm ve spor kavramlarını doğrudan etkilemiştir. Gelinen noktada turizm sporu, spor da turizmi destekleyici unsurlardır. Bu bakımdan ele alındığında spor ve turizm kavramlarının birbiri ile olan ilişkilerini anlamak iki sektör açısından da önemlidir.

Literatürde spor ve turizm ilişkisi ile ilgili çeşitli sınıflandırmaların yapıldığı görülmektedir. Bu sınıflandırmalarda turizmde spor ve spor turizmi kavramlarının olduğu görülmektedir.

Turizmde Spor

Turizmde spor kavramı turizm etkinliğine katılan bireylerin tamamen rastlantısal biçimde ya da turistik etkinliğe katılımda ikincil amaç olarak spor ve rekreasyona yönlendiği durumları tanımlamaktadır. Buna göre bireyler turizm faaliyetine spor ve rekreasyon dışındaki amaçlar ile katılırlar.

Spor Turizmi

Turizmde spor kavramından farklı olarak bireylerin bir sportif etkinliğe aktif ya da pasif katılımcı olma amacıyla gerçekleştirdiği turizm faaliyetleri spor turizmi kapsamında ele alınmaktadır.

Spor Turizminde Operasyon Yönetimi

Tıpkı turizmde olduğu gibi spor turizminde de birbirinden farklı fakat belirli bir uyum içerisinde yönetilmesi gereken süreçler söz konusudur. Spor turizminde bu süreçleri ulaşım, konaklama ve tur operasyonları olarak üç başlık altında ele almak mümkündür.

Ulaşım Operasyonu

Literatürde ulaşım kavramı insanların, nesnelerin ya da başka canlıların yer değiştirmesi şeklinde tanımlanabilir. Ulaşım sistemlerindeki gelişim turizmin yaygınlaşmasına, turizmin yaygınlaşması da ulaşım sistemlerinin gelişmesi için yeni girişimlere vesile olmaktadır. Spor turizminde ulaşım, sporcular ve seyirciler için ayrı ayrı ihtiyaçların çözümüne odaklanılması gereken bir konudur.

Konaklama Operasyonu

Turizm konusuna endüstriyel açıdan bakıldığında konaklamanın en az ulaşım kadar önemli bir safha olduğu görülmektedir. Bir bölgenin sahip olduğu turizm potansiyelinin sınırı o bölgedeki konaklama kapasitesiyle doğrudan alakalıdır. Spor turizmi açısından değerlendirildiğinde konaklama kavramında da sporcular ve seyirciler için farklı uygulamalar ile karşılaşılması muhtemeldir.

Tur Operasyonları

Turizmde tur operasyonu bir turistik faaliyeti oluşturan unsurları birleştirme, paket oluşturma ve ekonomik olarak görece daha cazip hâle getirme şeklinde açıklanabilir. Tur operasyonlarının spor turizmi içerisinde oldukça önemli bir rolü bulunmaktadır.

Spor Turizm İşletmelerinde Yönetim

Her işletmede olduğu gibi spor turizmi ile ilgili işletmelerde de genel olarak işletme yönetimi prensipleri uygulanmaktadır. Diğer yandan insan kaynakları yönetimi, pazarlama ve stratejik yönetim konularında spor turizmine özgü yönetim ve davranış modellerinin ön plana çıkarılması gerekmektedir.

İnsan Kaynakları Yönetimi

İnsan kaynakları yönetimi kavramı günümüzde işletmelerde önemi gittikçe artan bir konu olarak değerlendirilmektedir. Temelde hizmet sektörü içerisinde yer alan turizm sektöründe de insan kaynağı oldukça önemlidir.

Spor turizmi işletmelerinde insan kaynakları yönetiminin işlevlerini aşağıda sıralandığı biçimde ele almak mümkündür;

İş gücü planlaması; Turizm sektörü yapısı gereği talebi önceden kolaylıkla tahmin etmenin mümkün olmadığı bir alandır. Bunun nedenleri arasında hava koşullarından politik düzene kadar pek çok faktör sıralanabilir. Spor turizm işletmeleri de çoğunlukla sezonluk faaliyet gösteren işletmeler olduğundan iş gücü planlaması çoğunlukla kısa vadeli olmaktadır.

İş analizi; İş gücü planlamasının ardından iş analizinin yapılması gerekmektedir. Spor turizm işletmeleri de turizm işletmeleri gibi konaklama, yeme -içme, eğlenme gibi pek çok hizmet sunabilir. Bu bağlamda yapılması gereken işlerin yapılma yollarının belirlenmesi verimliliği artırmak için gereklidir.

İşe alım süreci; Her işletmede olduğu gibi spor turizm işletmelerinde de mümkün olan en nitelikli insanlar ile çalışmak insan kaynakları yönetiminin temel hedefidir.

Hizmet içi eğitim; Yukarıda bahsedildiği gibi emek yoğun yapısı ve müşteri ile sürekli yüz yüze gelmesi nedeniyle spor turizm işletmelerinde çalışan bireyler çalıştıkları kurumun yüzü olmaktadır.

Motivasyon ve performans değerleme; Her işletmede olduğu gibi spor turizm işletmelerinde de çalışanların en yüksek verimlilikle çalışmalarının sağlanması yönetim açısından önemli bir görevdir.

Pazarlama Yönetimi

Turizm işletmelerinde genel olarak sunulan hizmetler ulaşım konaklama ve yeme -içme olmak üzere üç grupta ele alınabilir.

Dolayısıyla pazarlama yönetimi bu üç değişken ve bunların alt değişkenlerini ele almak durumundadır.

Strateji Yönetimi

Diğer işletmelerden farklı olarak turizm işletmeleri, turizm sektörünün ekonomik olarak hassas yapısından dolayı stratejik yönetime çok daha fazla ihtiyaç duymaktadır.

İşletmenin sürdürülebilir rekabet üstünlüğü ve dolayısıyla sektör ortalamasının üzerinde bir gelir elde etmesi, böylece işletmenin uzun dönemde varlığını devam ettirip, nihai sonuçlara ulaşmasını sağlamak amacıyla, işletme varlık ve kaynaklarının planlanması, örgütlenmesi, yöneltilmesi, koordinasyonu ve kontrolü sürecine stratejik yönetim denmektedir.

Rekabette sürdürülebilir üstünlük; işletmelerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için kendilerininkine benzer işler yapan diğer işletmeler ile yarış içerisinde olmaları rekabet olarak tanımlanmaktadır.

Yüksek kârlılık; kâr bir ürün ya da hizmetin üretim maliyeti ile satış fiyatı arasında kalan değere verilen addır. Başlıkta yer alan yüksek kârlılık ifadesi içerisinde ‘yüksek’ kelimesinin karşılığı nedir? İşletmeler piyasada yarış içerisinde oldukları rakiplerinin önüne geçmek zorundadır.

Uzun vadeli sonuçlar

Teorik olarak, aksi bir durum söz konusu olmadıkça işletmeler sonsuza dek faaliyet göstermek için kurulsa da tıpkı canlılar gibi belirli evrelerden oluşan bir ömür sonunda yok olurlar. Bu evreler doğum, gelişme, olgunluk, düşüş ve ölüm şeklinde adlandırılmaktadır.

İnsanların ihtiyaçlarını etkileyen beklentileri ise değişime açıktır. Bu bağlamda işletmelerin tüketicilerin beklentilerini anlaması, karşılaması bunun ötesinde de şekillendirmesi gerekmektedir.