Görüşme Nedir?

Sosyal hizmet birey, grup ve toplumla çalışan uygulamalı bir meslek ve disiplindir. İnsanlarla kurulan ilişkilerle mesleki çalışmalarını gerçekleştirmektedir. Sosyal hizmet uzmanı danışanların sosyal sorunlarını aşmada yardım ederken görüşme tekniğinden yararlanmaktadır. Sosyal hizmet uzmanı ile danışan önceden belirlenen amaçlar doğrultusunda görüşme yapmaktadır. 1970’li yıllardan itibaren sosyal refah kurumların finansmanında yaşanan sıkıntılar ve alkol-madde bağımlığı, intihar gibi sorunların artması gibi durumlar danışana doğrudan hizmet sunan klinik sosyal hizmet uygulamalarını ön plana çıkarmıştır. Sosyal hizmet uzmanının danışmanlık/klinisyen rolü geniş ölçüde kullanılmaya başlanmıştır. Sosyal hizmet uzmanlarının ne yaptığına dair yapılan bir araştırmada klinik sosyal hizmetin mesleki çalışmaların temel işlevi olarak görüldüğü saptanmıştır. Birey, aile veya gruplarla yapılan klinik sosyal hizmetlerde görüşme yöntemi kullanılmaktadır. Bu nedenle görüşme tekniklerinin sosyal hizmet uzmanları tarafından detaylı bir şekilde öğrenilmesi gerekmektedir. Psikolojik danışma ve rehberlikte görüşme, psikolojik danışma yerine kullanılmaktadır. Sosyal hizmette danışmanlık ve bireyle sosyal hizmet çalışmaları yerine görüşme kavramının kullanılması olasıdır.

Görüşme teknikleri, sosyal hizmet mesleğinin hizmet verdiği tüm alanlarda uygulanmaktadır. Sosyal hizmet mesleği geniş bir alanda çalışmalar gerçekleştirmektedir. Özel gereksinimli bireyler ve aileleri, ruhsal hastalıklardan etkilenen bireyler, yaşlılar gibi pek çok grupla iletişim kurmak için farklı yaklaşımlar izlenebilmektedir. Türkiye'de genelci yaklaşım çerçevesinde sosyal hizmet alanında uzman olarak eğitim almaktadır. Ancak tüm alanlara aynı nitelikte hâkim olunamamaktadır. Bu durum danışanlarla yapılacak görüşmelerde yetersiz kalınmasına sebep olmaktadır. Genellikle sosyal hizmet uzmanları çalışma yaşamındaki tecrübelerle dezavantajlı grupları tanımaktadır. Etkili sosyal hizmet görüşmeleri için sosyal hizmet uzmanlarının belirli gruplara (çocuk, yaşlı, engelli, ruhsal bozukluk vb.) yönelik mesleki çalışmalarda uzmanlık kazanmalıdır. Lisans eğitimleri bu doğrultuda yapılandırılmalıdır. Sahada çalışan sosyal hizmet uzmanları çalıştığı alanlar sıklıkla değişmektedir. Bu durumda, sosyal hizmet uzmanına çalıştığı alana ilişkin bilgi verilmeli ve çalışılacak bireylerle yapılacak görüşmelerde dikkat edilecek hususlar hakkında nitelikli eğitim verilmelidir. Meslek ve disiplin olarak sosyal hizmette görüşme yöntemi çalışmaların odak noktasını oluşturmaktadır. Sosyal hizmet uzmanlarının görüşme yöntemine hâkim olması sosyal hizmet uygulamalarında verimliliği artıracak en önemli unsurdur.

İnsan biyo-psiko-sosyal varlıktır. Sosyal hizmet temelde sosyal olgusuyla ilgilenmektedir. Mesleki çalışmaları bireyin sosyal yönüne odaklanmaktadır. Sosyal hizmet birey, grup, aile ve toplumla çalışan meslek ve disiplindir. Bireyin sosyal işlevselliğini engelleyen sorunları aşmak için mesleki çalışma gerçekleştirmektedir. Değişen sosyal, siyasi ve ekonomik şartlar zaman içerisinde bireyle sosyal hizmet çalışmaları ön plana çıkmaktadır. Klinik sosyal hizmet çalışmalarının artmasıyla görüşme yöntem ve tekniklerinin önemi artmıştır. Sosyal hizmet müdahale sürecinin her aşamasında görüşme yöntemi kullanılmaktadır. Bireyle sosyal hizmet çalışmalarında sosyal hizmet uzmanının danışmanlık rolü önem kazanmıştır. Sosyal hizmetin çalışma yelpazesi geniş olduğundan mesleki müdahalelerin adımlarına göre görüşme yöntemi farklı formlar edinmektedir. Sosyal hizmet uzmanının çalıştığı sosyal refah kurumuna göre görüşme amacı değişmektedir. Görüşme sürecinin verimli geçmesi danışan ile sosyal hizmet uzmanı arasında kurulan ilişkiye bağlıdır.