Deneyimsel Öğrenme

Her toplumda bireyler, örgütler karşılaştıkları her durumu yaşam hedefleri doğrultusunda çözümlemek, geliştirmek ve yaşadıklarından öğrenmek zorundadırlar. Öğrenmeyen canlı varlıklar kendilerini yeni durumlara adapte edemezler. Tüm canlılar hayatta kalabilmek, canlı varlıklarını sürdürebilmek, türlerinin devamını sağlamak, tanımlanmış hedeflerini gerçekleştirebilmek için öğrenmek zorundadırlar.

Davranış değişikliğinin öğrenme olarak kabul edilmesi için değişikliğin bir eğitim faaliyeti, bireysel veya toplu halde yaşanan deneyimler, tekrarlar sonucu oluşması gereklidir. Yaşamın kendisi neredeyse çoğunlukla öğrenilmiş davranışlardan oluşur. Öğrenme aktif bir eylemdir. Birey dış dünyadan beş duyu organıyla birçok veri elde eder ve elde edilen her veri öğrenme amaçlı kullanılabilir. Daha önce denenmemiş bir eylem, bir davranış o eylemi yapanların gözlenmesiyle öğrenilebileceği gibi birisinin öğretme rehberliğinde de öğrenilebilir.

Öğrenme görsel, işitsel ve kinestetik (dokunarak) öğrenme olarak üç farklı biçimde gerçekleşir. Buna ilave olarak Bilişsel öğrenme kuramına göre bireylerin öğrenme türlerini “Gözleyerek Öğrenme”, “Deneme ve Yanılma Yoluyla Öğrenme”, “Kavrayarak Öğrenme” ve “Problem Çözme Yoluyla Öğrenme” olarak sınıflamak mümkündür.

Bir birey daha önce karşılaşmadığı hiçbir bilgiyi kendi dünyasında öğrenme davranışına dönüştüremez.

Öğrenme stratejileri olarak kullanılan başlıca yöntemler; “Yeni Bilgiyi Kendi Kendine Açıklama Tekniği”, “Ayrıntılı Sorgulama Tekniği”, “Bilgileri Vurgulama Tekniği (Altını Çizme)”, “Özet Çıkarma Tekniği”, “Anahtar Kelimeleri Anımsatıcı Olarak Kullanma Tekniği”, “Zihinsel Şemalar Oluşturarak (zihinsel haritalarla) Öğrenme Tekniği”, “Yeniden Okuma Tekniği”, “Bilgiyi Ölçme, Pratik Testi Tekniği”, “Aralıklı Çalışma Tekniği -I (Zamana ve Materyallere Göre)” ve “Aralıklı Çalışma Tekniği -II (Uygulamaya Göre)” dir.Öğrenme ortamı bireylerin öğrenme eylemini gerçekleştirdikleri, ortamlar, fiziksel mekânlar ve ilişkiler bütünü olarak tanımlanabilir. İki farklı şekilde öğrenme ortamlarını sınıflamak mümkündür. Bunlardan ilki fiziksel ortamları tanımlayan öğrenme ortamlarıdır. Bunlar; “sosyal ağlar ve ilişkiler”, “okullar ve okul olarak kabul edilecek ortamlar”, “iş yerleri”, “medya ve sanal ortamlar” ve “simülasyon ortamlar” olarak sıralanabilir. İkinci olarak öğrenme ortamları öğrenmenin nasıl yapıldığına dair sıralamadır. Bunlar; “bir öğretmen veya öğretici gözetiminde yapılan öğrenme”, “iş birliğine ve takım çalışmasına dayanan öğrenme” ve “kendi başına öğrenme” olarak da sınıflanabilir.

Deneyimsel öğrenme dinamik bir süreçtir. Bu öğrenme biçiminde birey yeni bilgiyi somut olarak deneyimlemektedir. Kuramın temel ilkesi “öğrenme, hâlihazırda edinilen deneyimlerin sonucudur” şeklinde ifade edilebilir.

Bireysel öğrenme, takım çalışması, örgün eğitim, yaygın eğitim ve kurumsal öğrenme için oldukça gereklidir. Bireysel olarak öğrenmeyi beceremeyen bir birey diğer öğrenme ortamlarında da başarılı olamayabilir. Bireysel öğrenme aynı zamanda “ömür boyu öğrenme” ve “sürekli öğrenme” olarak da ele alınabilir. Bireysel öğrenme bireyin kendi kendine liderliğinde öğrenmedir ve öğrenmenin en güzel örneklerinden birisidir.

Takım halinde öğrenme iki farklı şekilde uygulanır. Birinci uygulamada takım elemanlarının her birisi aynı konuyu iş birliği süreçleri içinde öğrenirken ikinci uygulama biçiminde takım üyeleri öğrenilecek konunun sadece kendini ilgilendiren kısımlarını öğrenir.