Örgütlerde İletişim Engelleri

Örgütsel İletişimi Engelleyen Faktörler

Örgütsel iletişimin engelleyici faktörlerin temelinde genel olarak kaynak ve alıcı arasındaki uyumsuzluk yatmaktadır. Bu süreçte örgütün uzlaşma odaklı hareket etmesi, tarafların karşılıklı olarak birbiri ile iletişim kurmasını teşvik etmesi önem taşımaktadır.

İletişim sürecinde probleme yol açan başlıca nedenler şu şekilde sıralanabilinmektedir:

• Çalışanların, örgüt içerisinde kendilerine verilen iş ile ilgili yeterli bilgi birikimine vakıf olmamaları.
• Çalışanların, üstleri tarafından verilen işleri yapmakta isteksiz olmaları.
• Çalışanların dalgın olmaları. Pek çok farklı örgüt bünyesinde pek çok farklı iş kolu yer almaktadır.
• Çalışanların kendilerine verilen işi yapma konusundaki isteksizlikleri.
• Çalışanların sorumluluk alma konusunda isteksizliği.

Örgütlerde iletişim engeline yol açan belli başlı faktörler sırasıyla, statü ve hiyerarşik farklılıklar, örgütsel stres, fiziksel uzaklık, kesintiler, zaman baskısı olmak beş başlık altında toplanabilmektedir.

Statü ve Hiyerarşik Farklılıklar

Statü kavramı, insanların bir topluluk içerisinde elde ettikleri konumu ifade etmektedir. İnsanlar, belirli bir statüyü bazen zaman içerisinde elde ettiği başarılar ile bazen de görevlendirme veya babadan oğula geçen sistem gibi akrabalık yoluyla doğudan elde edebilmektedir. Örgüt boyutunda değerlendirildiğinde, bir kişinin örgüt içerisindeki statüsü, onun örgüt içerisinde elindeki tuttuğu yetki ve sorumlulukları ifade etmektedir.

Çalışanlar arasındaki statünün farklı olması kimi zamanda örgütün iletişim süreci içerisinde engelleyici bir faktör olmaktan ziyade olumlu bir etki oluşturabilmektedir. Çalışanların statü farklarından oluşan bir hiyerarşik yapının bilincinde olması, çalışanların iş disiplinlerinin gelişmesine ve sorumluluklarını daha dikkatli olarak gerçekleştirmesine yol açabilmektedir.

Örgütsel Stres

Stresin nedenleri bireysel, çevresel ve iş çevresi (örgütsel) olmak üzere üç ana başlıkta gruplandırılabilmektedir. Örgütlerde stres oluşturan etmenlerin önlenmesi ya da en aza indirilmesi sürecinde temel sorumluluk örgüt yönetimine düşmektedir. Örgüt yönetimi, mümkün olduğunca çalışanlar için rahat, uyumlu ve motive olabilecekleri bir çalışma ortamı temin etmelidir. Özellikle örgütün fiziksel şartlarının iyileştirilmesi, örgütsel stresin azalmasında önemli bir etmen oluşturmaktadır.

Fiziksel Uzaklık

Örgütler, kimi zaman tek bir birim içerisinde kimi zamanda farklı birimlerin birleşimden oluşabilmektedir. Örgüt çalışanlarının belirli bir uzaklıkta olması ve yüz yüze görüşme şanslarının olmaması durumu, çalışanların kitle iletişim araçları yoluyla iletişim kurmasına neden olmaktadır.

Fiziksel uzaklığın bir boyutunu da, örgütler arasındaki hiyerarşik yapı oluşturmaktadır. Çalışanın örgüt ile ilgili aktarması gereken bir mesajı, örgütün hiyerarşik yapısı gereği farklı kişilere bildirerek ve onlardan izin alarak iletmesi, mesajın gitmesi gereken yere geç ulaşmasına yol açabilmektedir.

Kesintiler

Kesintiler, örgütsel iletişim sürecinde en sık meydana gelen engellemelerdendir. İletişim boyutunda ele alındığında kesintiler, iletişim sürecini engelleyen her türlü gürültüyü benzetilebilmektedirKesintilerin çok çeşitli olması, örgütleri de çok farklı şekillerde önlem almaya itmektedir. Örneğin sürekli elektrik kesintisinin yaşandığı bir örgütte, iletişim süreci de kesintiye uğrayabilmektedir. Örgüt içerisinde kesintilerin iletişim sürecinde ne gibi olumsuz etkiler meydana getirdiğinin ortaya konulması ve kesintinin yol açtığı iletişim engelinin telafi edilmesi gerekmektedir.

Zaman Baskısı

Örgütte ani gelişen bir durumda sınırlı bir zaman içerisinde belirli bir işin tamamlanması talep edilebilmektedir. Zaman baskısı altında çalışanların işlerini olağan süreçten daha hızlı bir şekilde sürdürmesi istenebilmektedir. Zaman baskısı, çalışanların hızlı hareket etme gereksinimini doğurmakta, bu da örgütsel iletişim sürecinde bazı engellerin oluşmasına neden olabilmektedir.

Zaman baskısının iletişim sürecinde engel oluşturduğu bir diğer durumda, kaynağın alıcıya yönelik açıklamalarını özet biçimde sunmasıdır. Zamanının sınırlı olmasını iş ile ilgili bilgilerin detaylı olarak sunulmasını engellemektedir.

Bu nedenle örgütler mümkün olduğunca olağan dışı gelişen işlere yönelik olarak bir zaman planı hazırlaması gerekmektedir. Böylece çalışmalarını daha istikrarlı bir şekilde sürdürebilmekte ve iletişim sürecinde yaşanan engelleri minimum düzeye indirebilmektedir.