Kamu Politikası

Kamu Politikasının Tanımı

Kamu kurum ve kuruluşlarının kamu hizmetlerine yönelik yapmayı ya da yapmamayı tercih ettiği yol, yöntem, strateji, faaliyet ve benzeri çalışmaların tamamını konu edinen bilim dalına kamu politikası adı verilmektedir. Kamu politikası, devletin kamu hizmetlerine bakış açısını, kamu hizmetlerinin yürütülme biçimini, genel kamusal işlere dair kararları ve uygulamaları içeren bir kamusal politika çerçevesidir. Kamu politikası çalışma alanı disiplinler arası bir nitelik taşımaktadır. Dolayısıyla bu alan yalnızca siyaset bilimi ve kamu yönetimi kapsamına giren konularla değil, hükümetlerin karar alma ve uygulama misyonu üstlendiği her türlü faaliyet alanı ile ilişkilidir.

Kamu Politikasının Özellikleri

Kamu politikaları, kaynağını yasal düzenlemelerden alan amaçlı ve hedefli hareketler bütünüdür. Olumlu bir eylemi içerdiği gibi eylemsizliği de içeren kamu politikası, amaçlar kadar davranışları da kapsamaktadır. Siyaset ve yönetimin birbirinden ayrılamayacağı düşüncesine dayanan kamu politikalarında ana sorumlu ve yetkili hükümetlerdir. Hükümet üyeleri profesyonel davranmalıdır. Başarılı kamu politikaları esneklikleri fazla olan sistemlerde görülmektedir. Değişen şartlara uyum sağlayamayan bir sistem kamu politikalarını farklılaştıramamakta ve bir kez başlanan bir girişimi sonuna kadar sürdürmek zorunda kalmaktadır.

Kamu Politikasının Türleri

Kamu politikası türleri; " dağıtıcı", "düzenleyici", "kurucu" ve "yeniden dağıtıcı" olmak üzere dört başlıkta kategorize edilir. Bir mal, hizmet veya çıkarın toplumun bazı kesimlerine dağıtıldığı politikalara dağıtıcı politikalar adı verilmektedir. Özel sektörün işleyişini yönetmeyi amaçlayan rekabetçi ve korumacı politikalara ise düzenleyici politikalar denmektedir. Düzen tesis eden kamu politikalar kurucu; toplumun bir kesimine avantaj sağlarken diğer kesimlerine maliyet yükleyen politikalar ise yeniden dağıtıcı politikalar olarak ifade edilmektedir.

Kamu Politikasının Aktörleri

Kamu politikası aktörleri; resmi, resmi olmayan ve uluslararası aktörler olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Resmi aktörler; hükümet ve kamu bürokrasisi, parlamento ve yargı organlarıdır. Resmi olmayan aktörler ise; siyasal partiler, bireyler, baskı grupları ve medyadır. Bunların yanı sıra ulusal kamu politikalarında aktör olarak nitelendirilebilecek uluslararası veya ulusüstü örgütlenmeler de mevcuttur.

Kamu Politikası Alanları

Savunma, İç Güvenlik, Sağlık, Eğitim, Ekonomi ve Sanayi, Kültür ve Turizm, Sosyal Hizmetler, Sosyal Güvenlik, Tarım ve Gıda, Enerji, Ulaşım ve İletişim, İmar ve Konut politikaları kamu politikası alanları arasında yer almaktadır.

Kamu Politikası Süreci

Politika süreci, beş aşamadan oluşmaktadır. Bunlar; gündeme geliş, formüle ediliş, kanunlaştırma, uygulama ve değerlendirme aşamalarıdır. Söz konusu aşamalar bir döngü şeklinde tekrar etmektedir. Gündeme geliş, söz konusu problemin gündeme nasıl geldiği ve tanımlandığının netleştirildiği süreci; formüle ediliş, probleme yönelik çözüm önerilerinin ilgili katılımcılar, aktörler ve paydaşlarla formüle edildiği ve alternatif çözümlerin üretildiği süreci; kanunlaştırma, formüle edilen politika taslağının resmiyet kazandığı süreci; uygulama, politika programının eyleme dönüştürüldüğü süreci; değerlendirme ise belirlenen amaç ve hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının ölçüldüğü süreci ifade etmektedir.