Kamu Yönetiminin Temel Karakteristikleri
Kamu Yönetiminin Tanımlanması
Hükûmetin günlük işlerini yürüten bir mekanizma olarak ifade edilebilen kamu yönetimi işlevsel ve yapısal yönleri ile de tanımlanabilmektedir. İşlevsel olarak kamu yönetimi yasaların, idari kararların, kamusal politikalarının uygulanması ve yürütülmesi ile ilgili tüm süreçler olarak görülmektedir. Yapısal olarak kamu yönetimi dar anlamda ele alındığında yürütme organının siyasi yöneticiler dışındaki kısmı, kamu yönetimine işaret etmektedir.
Kamu Yönetiminin Temel Unsurları
Kamu Hizmeti
Devlet veya diğer kamu tüzel kişileri tarafından veya onların denetimi ve gözetimi altında halkın ortak ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak üretilen ve sunulan mal ve hizmetlerdir.
Kolluk Hizmeti
Bireylerin ve bireylerden oluşan grupların işlerini yerine getirirken birbirine verebilecekleri zararları ortadan kaldırmaya yönelik olarak getirilen sınırlamalardır.
Kamu Kurumları
Kamu yönetiminde oluşturulan örgütler, kamu kurumları olarak ifade edilmektedir.
Kamu Görevlileri
Kamu görevlileri kamu kurumlarına bağlı çalışan, kamusal mal ve hizmet sürecinde yer alan, eylem ve işlemleri gerçekleştiren kişilerdir.
Norm Düzeni
Bir ülkedeki anayasa, kanunlar, tüzükler, yönetmelikler ve diğer düzenleyici işlemler bir bütün olarak norm düzeni olarak adlandırılır.
Mali Yönetim
Kamu hizmetlerinin kapsamı, düzeyi ve miktarı eldeki mali kaynaklarla orantılı olmaktadır.
Kamu Politikası
Kamu politikası en genel tanımıyla hükümetlerin yapmayı ya da yapmamayı tercih ettikleri her şey olarak ifade edilmektedir.
Kamu Bürokrasisi
Kimi tanımlamalarda bürokrasi birtakım özelliklere sahip bir örgüt yapısı olarak ele alınırken özellikle halk dilinde birtakım devlet dairelerinin ve kurumlarının işleyişinden kaynaklı verimsiz, hantal ve sevimsiz bir yönetim biçimi olarak görülmektedir.
Kamu Yönetimi ve Özel Yönetim İlişkisi
Benzerlikler
Yönetim işlevinden kaynaklı olarak fiziki ve beşerî kaynakların seferber edilmesi, süreç olarak yönetim, evrensel ilkelere göre örgütlenme ve özel sektörde kullanılan yönetim tekniklerinin kamuda da uygulanmaya başlanmasını ifade eden özel sektör tarzı yönetim ve örgütlenme kamu yönetimi ve özel yönetim arasındaki benzerliklerdir.
Farklılıklar
Amaç
Kamu yönetiminin temel amacını kamu yararı oluşturmaktadır. Özel yönetim örgütlerinde ise kâr amacı ön plandadır.
Kamu Gücü
Kamu yönetimi kamu gücünü kullanarak tek taraflı olarak bir işlemde bulunabilir. Özel yönetimin böyle bir yetkisi bulunmamaktadır.
Kuralların Yoğunluğu
Kamu yönetimi kanun ve kuralların yoğunluğu nedeniyle daha katı iken özel yönetim bu konuda çok daha esnektir.
Denetimin Kapsamı
Kamu yönetiminin daha geniş bir siyasal çevrede faaliyet göstermesi nedeniyle kamu yönetimini gözetleyen ve denetleyen çevreler özel yönetimlere göre oldukça fazladır.
Sorumluluk
Kamu yönetiminde sorumluluğun temelinde yasalara ve kurallara uymak yatar. Özel yönetimde ise sorumluluğun temeli etkinlik ve verimliliktir.
Faaliyet Alanı
Kamu yönetimi güvenlik hizmetleri, diplomasi ve adalet gibi hizmetler yerine getirdiğinden faaliyet alanı daha geniştir.
Sosyal Maliyet
Üretilen mal ve hizmetlerin çevreye veya topluma olan olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik faaliyetleri kamu yönetimi üstlenmektedir.
Kamu Yönetiminin Sanat ve Bilim Yönü
Bir Sanat Olarak Kamu Yönetimi
Örgütler içindeki bireylerin nasıl davrandıkları ve çalıştıklarını saptamak; örgütle örgüt üyeleri arasındaki ilişkilerin uyumlu olabilmesi için neler yapılabileceğini, kurumların en etkili bir biçimde nasıl örgütlenmeleri gerektiğini saptayarak uygulamaya dönük önerilerde bulunmak kamu yönetiminin sanat yönünü oluşturmaktadır.
Bir Bilim Olarak Kamu Yönetimi
Yönetim ve örgüt sorunlarını inceleme ve bu sorunlara yönelik birtakım ilkeler geliştirme kamu yönetiminin bilim niteliğini ortaya koymaktadır.
Kamu Yönetiminin İlişkili Olduğu Bilim Dalları
Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi
Her ikisi de ortak inceleme konularına sahip olsa da, kamu yönetimi yönetim ve örgütlenme ilkeleri, yönetime ilişkin düşünürler, insan kaynakları, yönetimin denetlenmesi, bürokratik yapı ve davranış ile bunların incelenmesine verdiği önem nedeniyle siyaset biliminden farklı yönlere sahiptir.
Kamu Yönetimi ve Yönetim Hukuku
Yönetim hukuku bir hukuk dalı olarak kamu yönetiminin eylem ve işlemlerinde uyması gereken kuralları ortaya koyarken kamu yönetimi ise bu hukuk kuralları çerçevesinde kamu yönetiminin yapısı ve işleyişi ile ilgilenmektedir.
Kamu Yönetimi ve İşletme Bilimi
Son yıllarda özel sektörde kullanılan yönetim teknik ve metotlarının işletmelerde etkinlik ve verimlilik artışı sağlayarak başarılı olması kamu yönetimini işletme bilimine daha da yakınlaştırmıştır.
Kamu Yönetimi ve Toplum Bilimi
Kamu görevlilerinin tutumlarında ve davranışlarında, ortaya çıkan yönetsel sorunların temellerinde etkili olmaları nedeniyle, toplum biliminin ana inceleme konuları olan bu kavramlara kamu yönetimi bilimi de ilgi göstermektedir.
Kamu Yönetimi ve Yönetim Psikoloji
Kamu yönetimi bilimi de kamu yönetimindeki çalışan davranışlarını değişik yönleri ile anlamaya çalışan bir bilim dalı olarak yönetim psikolojisinden faydalanmaktadır.
Kamu Yönetimi ve Tarih
Yönetim kurumlarının nasıl doğduğu, geliştiği ve evrim geçirdiği, yönetsel birtakım sorunların kökenlerinde nelerin yattığı ancak tarihsel bir inceleme ile sağlıklı bir şekilde kavranabilir.