İkna Edici Mesajda Etki II: Renk ve Sözcük Seçimi
Giriş
Bu bölümün amacı; renk kavramını açıklayarak işlevlerine değinmek, renklerin fizyolojik ve psikolojik etkileri üzerinde durarak görsel iletişimdeki anlamlarını kavramak, iş yaşamında nasıl kullanılacağını ele alarak mesajları iletmede kullanacağımız sözcük seçimine yol göstermektir.
Renk Kavramı
Renklerin iletişimde kullanılması, daha çok psikolojik duygularla ilgilidir. Çünkü renklerin, insanlar üzerinde güçlü zihinsel ve duygusal etkiler bıraktığı birçok kişi tarafından bilinmektedir. Renk algısı insanın kişisel tecrübe dünyasında önemli bir yere sahiptir ve iç dünyasını derinden etkilemektedir.
Renklerin İşlevleri
Renkler, iş yaşamında ve gündelik yaşamda oldukça önemli bir rol oynarlar. Renklerin hayatımızda üstlendiği işlevleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Boyut izlenimi yaratmaktadır. Aynı nesnenin açık renkli boyanmış hali, koyu renkli haline göre daha büyük gözükür.
Ağırlık izlenimi verir. Aynı nesnenin açık renkli olanı koyu renklisine göre daha hafif görünür.
Hareket izlenimi verir. Mavi-mor renkler durağanlık, sarı-kırmızı renkler ise hareketlilik taşır.
Sıcak ya da soğuk izlenimi yaratırlar. Örneğin; mavi tonlu renkler soğukluk, kırmızı-turuncu tonlu renkler ise sıcaklık izlenimi verir.
Bir nesneyi eski veya yeni gösterebilme yetisine sahiptir.
Nesnenin tanınmasında tipik bir özellik olarak geellikle ortaya çıkar.
Nesneler çoğunlukla adıyla birlikte rengi, hatta bazen sadece rengi söylenerek tanımlanırlar.
Bir nesneye albeni sağlayarak ona değer kazandırabilir.
Renklerin Fizyolojik ve Psikolojik Etkileri
Renklerin hem fizyolojik hem de psikolojik alandaki etkileri söz konusudur.. İnsan fizyolojisinde renklerin algılanmasıyla beraber bazı hormonların harekete geçer. Kırmızı rengin kan dolaşımını hızlandırdığı ve solunumu sıklaştırdığı gözlemlenmiştir.
Renklerin Görsel İletişimdeki Anlamları ve Renk Dizaynı
Renk ambalajlamada çok önemli bir konudur ve toplumdan topluma belli farklılıkları ifade eden bir unsurdur. Bu nedenle başarılı bir marka yöneticisi, seslendiği pazara göre renk stratejisini belirler.
Renklerin İş Yaşamında Kullanımı
Kahverengi: Kansas Üniversitesi'nden bazı araştırmacıların yaptıkları çalışma ile kahverenginin insan hareketleri üzerinde hızlandırıcı etkisi olduğu gözlenmiştir.
Kırmızı: İnsanların üzerinde önemli etkiler bırakmaktadır. Kırmızı iştahı açar o yüzden dünyadaki gıda firmalarının çoğunun logosu kırmızı renktir.
Yeşil: Bu renk, eski çağlardan günümüze değin birçok toplumda ümit ve ilkbaharı ifade etmede kullanılagelmiştir. Türkçe'deki yeşil sözcüğü, “yaşlı” dan, yani “yaş”tan gelir. Yaş kelimesi de ağaçların yaş olduğu taze ve yeşil olduğu zamanı yani ilkbaharı tanımlamaktadır.
Siyah: Birçok toplumda siyah renk, ölümün, hırsın ve kötülüğün sembolü olarak ele alınmıştır. Mısır’da gecenin, matemin ve sefaletin sembolüdür. Aynı olumsuz anlamları Eski Türklerde de görmek mümkündür. Siyah ülkemizde gücün ve matemin rengidir.
Mavi: Günümüzde mavi çok sevilen bir renktir. Oysa bu renk, eski AngloSakson kültüründe, hüzünle ve melankoliyle sembolize edilmiştir.
Turuncu: Kırmızıdan sonra ateşe en yakın olan renktir. Onun kadar olmasa da yine de bir kişide; dinamizm, hareketlilik, coşku ve canlılık duyguları uyandırır.
Gri: Bütün renkleri içeren gri renk yansımasız ve devinimsizdir. Belirsizlik, durgunluk , kararsızlık ve nötr bir ruh halini vb. kavramların varlığını ortaya çıkartır.
Mor: Mor rengin kullanımı, kişideki nevrotik duyguları açığa vurmanın bir yolu da daha çok da kadınlarda bilinçaltındaki korku duygularının dışavurumudur.
Pembe: Bu renk, insanlar üzerinde yumuşaklık duygusu uyandırmakta ve kadınsı çağrışımlar yaratmaktadır. Kıyafetlerde bu rengin seçilmesi, diğer insanlar üzerinde rahatlık ve hoşnutluk duyguları uyandırmaktadır.
Sarı: Sarı eskiden olumlu bir anlam taşırken, günümüzde olumsuz bir anlama sahiptir. Çin'de sarı hükümdarlığı temsil eden bir renktir.
Beyaz: Beyaz saflığın, dürüstlüğün ve masumiyetin bir sembolü olarak kullanılmıştır.
Mesajları İletmede Sözcük Seçimi
Renkler insanların algılama dünyasında önemli etkilerde bulunurlar. Bunun yanında karşımızdakine ulaşmada sözleri de kullanırız. Sözcükler iletişim kurarken kullandığımız kodlardır. Tüm kodların sahip olduğu bir takım özellikler vardır;
- Tanımlanmış işaretler ya da semboller dizisi
- Bu işaretleri bir araya getirmek için kurallar
- Bu işaretlerin ne anlama geldiğinin farkında olan bir grup kullanıcı
- Bu bilgiden yoksun olan diğer gruplar
- İşaretleri yorumlamada farklı uzmanlık seviyeleri
Renkler ve sözcükler hem kişiler arası iletişimde hem de kurumsal iletişim ve pazarlama alanlarında, hedef kitle üzerinde etkileri yüksek olan unsurlardır. Bu nedenle, kişilerin ya da kurumların faaliyet alanlarını, söylemek istediklerini net ve somut bir biçimde aktaracak renkler ve sözcükler seçerek iletişim sürecine katılmaları önerilmektedir.