Kan Glukoz Düzeyi Anormallikleri

Hiperglisemiler ve hipoglisemiler diye ikiye ayırdığımız kan glukoz düzeyi anormallikleri; glukoz homeostazisinin bozulduğu fizyopatolojik durumlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Homeostazis vücudun iç ortam koşullarının korunması ve sürdürülmesidir. Nasıl ki iyonlar, aminoasitler, yağ asitleri ve gazların değerleri hücre dışı sıvıda (yani iç ortamda) sabit olarak kalıyorsa; vücut organ ve dokuları tarafından (özellikle yağ, kas ve karaciğer dokuları) kan glukoz düzeyide 60 -100 mg/dL seviyelerinde korunur, sabit tutulur.

İnsülinin Etkileri

Yağ dokusuna glukoz girişini artırır, yağ asidi sentezini artırır. Kas dokusuna glukoz girişini artırır, glikojen sentezini artırır, aminoasit alımını artırır. Karaciğerde protein sentezi, yağ ve glikojen sentezini artırır. Genel olarak hücre büyümesini sağlar.

Anti İnsüliner Hormonlar

Antiinsüliner hormonlar glukagon, büyüme hormonu, adrenalin, noradrenalin ve kortizol dür. Bu hormonların en önemli uyarıcısı hipoglisemidir. Açlıkta dokuların enerji üretimini sağlayan hormondur.

Hiperglisemiler

Kan glukoz düzeyinin 100mg/dL' den fazla olduğu durumlar hiperglisemiler olarak değerlendirilmektedir. En sık sebebi diabettir.

Prediabet

Plazma glukoz düzeyinin normalden yüksek olduğu, fakat diyabet tanı sınırlarına ulaşmadığı durumlar prediabet olarak adlandırılmaktadır.

Diabetes Mellitus

En sık görülen diabet tip 2' dir. Diabet tipleri şunlardır: Tip 1 (İnsülin Bağımlı), Tip 2 (İnsülinden Bağımsız), Sekonder Diabet, Gestasyonel Diabet

Hiperglisemi ve Diabette Şikayetler

Sık idrara çıkma (poliüri), çok su içme (polidipsi), çok yemek yeme (polifaji), kilo kaybı, periferik nöropati, Tip 1' de gece idrar kaçırma (noktürnal enürezis). Özellikle Tip 2 diabet uzun yıllar asemptomatik olabilir.

Diabetes Mellitus Tanısı

(1) Açlık plazma glukozunun en az iki kez 120 mg’ dan fazla olması. (2) Diabet şikâyetleri olan birinde günün herhangi bir saatinde ölçülen kan şekerinin 200mg/dL’ den yüksek olması (3) oral glukoz tolerans testinde (OGTT) ikinci saat kan şekerinin 200mg/dL’ den yüksek olması

OGTT nasıl yapılır?

Geceden itibaren aç olan hastaya (75gr [çocukta 1,7gr/kg] glukoz+300cc su) ağızdan 5 dakikada içirilir. 0,1,2,3. saat kan şekerine bakılır.

Diabetten Korunma ve Tedavi

İlaçlarla tedaviden daha önemlisi kişinin hayat tarzının düzenlenmesidir. "Diyet, egzersiz ve zayıflama” Sülfonilüre, metformin, akarboz ilaç örnekleri

İnsülin tedavisi endikasyonları

Tip 1 (İnsülin Bağımlı Diabetes Mellitus), Oral antidiyabetiklere cevapsız Tip 2 (İnsülinden Bağımsız Diabetes Mellitus), Gebelik, Komplike tip 2 DM - Operasyon, ağır infeksiyon, diabetik ketoasidoz

Diabetik Ketoasidoz

En sık Tip 1 diabetik hastalarda görülür. En sık nedeni infeksiyonlardır.

Diabetik Ketoasidoz Tanı Kriterleri: Hiperglisemi (kan şekeri 250mg/dL üzerinde), asidoz( pH 7,3 altında), bikarbonat 15 mEq/L altında, serum ketonu pozitif.

Diabetik Ketoasidoz Tedavisi

Başlangıçta 1000cc/saat izotonik sıvı, insülin tedavisi, potasyum, bikarbonat, sodyum, fosfat ve magnezyum replasmanı.

Hipoglisemiler

Kan glukoz düzeyinin 60 mg/ dL’ den az olduğu durumlar hipoglisemiler olarak değerlendirilmektedir. Toplumda hipogliseminin en sık nedeni insülin kullanımıdır.

Hipoglisemik Hastaya ait Şikayetler

Taşikardi, çarpıntı, terleme, anksiyete, titreme, solukluk (adrenerjik), konfüzyon, konuşma bozuklukları, anormal davranış, letarji, konvülsiyon, koma (nöroglukopenik).

Hipoglisemi Nedenleri

İlaçlar insülin, sülfonilüreler, alkol, sülfonamidler

İnsülinoma ve diğer beta hücre bozuklukları

Ağır hastalıklar karaciğer, kalp, böbrek yetmezliği, sepsis, açlık

Hipoglisemi Tanısı

Whiple Triadı ile konur.

Hipoglisemi Tedavisi

Altta yatatan nedene yöneliktir.