Zihinsel Engelli Bireylerde Spor ve Açıklamalar

Zihinsel Engellilik; Genel zihin fonksiyonları ve uyum yetenekleri açısından akranlarından belirgin bir şekilde geride olan, dikkat, algılama, muhakeme ve hafıza gerilikleri gösteren ve bu gerilikleri yaşamının her kademesinde belli olan bireylerin durumuna zihinsel engellilik denmektedir .Uluslararası kabul edilmiş kanıya göre engelli gurupların en büyüğü zihinsel engelliliktir.

Zihinsel Engelliliğin Sebepleri; Zihinsel engelliliğin birçok sebebi bulunmaktadır. En çok rastlanılanı doğuştan veya kalıtsal olanıdır. Her iki durum da bireylerin hayatları boyunca düşük yaşam kalitesine sahip olacakları, muhakeme güçlerinin düşük olacakları söylenebilir. Sebeperi üç ana başlık altında toplanabilir. Bunlar; Doğumdan önce oluşan sebepler, doğum sırasında oluşan sebepler, doğumdan sonra oluşan sebepler

Zihinsel Engelli Bireylerin Sınıflandırılması:

a) Eğitilebilir Zihinsel Engelli Bireyler; Kendi akranlarına göre daha yavaş öğrenen bireylerdir. Çok önemli fiziksel sorunları yoktur. Dikkat süreleri çok kısadır akademik anlamda sorunlar yaşamaktadırlar.

b) Ağır Derece Zihinsel Engelli Bireyler; Ağır derecede zihinsel engelli bireylerin eğitim programları, yemek içmek, giyinip- soyunmak, temizlik yapmak gibi programları kapsamaktadır. Konuşmaları basit birkaç kelimeden oluşmaktadır. İletişim kurmada çok zorlanırlar.

c) Çok Ağır Zihinsel Engelliler; Zihinsel engelli bireylerin ortalama %3-4’nü oluştururlar, Zekâ seviyeleri 20-34arasındadır. Bu bireyler yaşamın her anında (öz bakımları da dahil) yoğun bir özel eğitim ve destek hizmete ihtiyaç duyarlar.

Zihinsel Engelli Bireylerin Genel Özellikleri; Fiziksel, dil ve konuşma, bilişsel ve öğrenme, sosyal gelişim ve kişisel özellikler olarak sınıflandırmak mümkündür.

Fiziksel aktivite; Fiziksel aktivite; yaşantımız boyunca eklemlerimiz ve kaslarımız yoluyla solunum ve kalp atım hızımızı arttıran farklı şiddet ve yorgunlukla sonuçlanan, koşma, yürüme, yüzme, spor ve oyunlara dayalı, bireylerin fiziksel ve zihinsel etkinliğine hitap eden aktiviteler olarak açıklanmaktadır.

Fiziksel aktivitenin önemi; Gelişen teknolojiyle birlikte sedanter bir hayat tarzı süren bireyler çeşitli hastalıklarla karşı karşıya bulunmaktadırlar. Vücudun hastalıklara karşı dirençsiz kalmaması için bireylerin düzenli olarak fiziksel aktivitelere katılması gerekmektedir. Fiziksel aktivitenin bazı yararları;

Kasların daha canlı olmasını sağlayarak kas kuvvetini arttırır.

Kişilerin daha düzgün vücuda sahip olmasını sağlar

Vücutta yorgunluk azalarak düzgün bir kalp ritmi sağlanmış olur.

Engellilerde Fiziksel Aktivite; Sağlıklı ve mutlu bir yaşam için spor sadece sağlıklı bireyler için değil engelli bireyler için de gereklidir. Bu gereklilik hayatın her döneminde ayrı bir önem arz etmektedir. Engelli bireyler sporla birlikte daha sosyal bir hayat sergileyecektir. Bu açıdan incelendiğinde sporun engelliler için ayrı bir önem taşıdığını görmekteyiz.

Zihinsel Engelli Bireylerde Fiziksel Aktivite; Zihinsel engelli bireylerin fiziksel ve motor uygunluklarını geliştirmek, günlük yaşam becerilerini yerine getirirlerken zorlanmamaları, bireylerin ideal vücut ağırlığına kavuşmaları, kas kuvvetlerini, esnekliklerini, postürü ve dayanıklılıklarını geliştirmektir.

Eğitilebilir Zihinsel Engelli Bireyler için Fiziksel Aktiviteler Yararları; Aktiviteler bireylerin bilgi düzeyine ve yeteneklerine uygun olmalıdır. Akranlarıyla kaynaşmaya yönelik, onlarla bir araya gelmelerine yardımcı olacak algısal motor aktiviteler düzenlenmelidir. Bireylerin aktiviteleri gerçekleştirirken hareketleri serbestçe, korkmadan yapabilecekleri şekilde düzenlenmelidir. Zaman zaman saldırgan ve hırçın davranışların da olabileceği ihtimaline karşı antrenörlerin bu bireylerin sakinleşmelerini sağlayacak planlar yapmaları gerekmektedir.

Öğretilebilir Zihinsel Engelli Bireyler İçin Fiziksel Aktivitelerin Yararları;

Zihinsel engelli bireylerin dikkat süreleri çok kısa olduğu için öğrenme yetenekleri çok düşüktür. Zihinsel engelli bireylere yönelik yapılan çeşitli fiziksel aktiviteler bu bireylerin fiziksel uygunluklarını geliştirmekte, öğrenme yetenekleri arttırmaktadır.

Ağır ve Çok Ağır düzeydeki Zihinsel Engelli Bireylerde Fiziksel Aktivitenin Yararları;

Bu bireyler daha çok ev ortamlarında bulunmaktadırlar. Bundan dolayı ağır ve çok ağır düzeydeki zihinsel engelli bireylere ev ortamında onların fiziki durumları da göz önünde bulundurularak fiziksel aktiviteler yaptırılmalıdır. Fiziksel aktiviteler refakatçiler kontrolünde yapılmalıdır bu nedenle ev halkından bir kişinin bu anlamda donanımlı olması tavsiye edilmektedir.

Zihinsel Engelli Bireylere Fiziksel Aktivite Yaptırılırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlardan Bazıları; Her kişi tek başına bir takımdır, bu yüzden her takımın diğer takımlardan farklı özellikleri bulunur.

Zihinsel engelli bireylere hitap esnasında sesin tonuna dikkat edilmesi gerekir.

Engelli bireyle iletişimler yüz yüze olmalı ve birey kendisini önemseyerek uygun görüldüğünde kendisine eşlik eden yardımcı aradan çıkartılmalıdır.

Engelli birey herhangi bir engel gurubunun temsilcisi değildir, bu bireyler kendine özgü karakteri ve kişiliği olan bireyler olarak görülmelidir.

Bazı engelli kişiler kendilerini tam olarak ifade edemeyebilir ve söyledikleri sözler de tam olarak anlaşılmayabilir. Kendilerini ifade etmeleri için onlara karşı sabırlı olunarak zaman tanınmalı