Kaynaştırma Eğitiminde Sporun Etkileri
Spor tüm bireylerin yaşantılarının her döneminde mutlaka olması gereken bir olgudur.
Özel eğitim: Yaşıtları ile aralarında farklı gelişim düzeyine sahip bireylerin, yaşama katılım ve uyumlarını diğer akranları ile aynı seviyeye getirmek için uyarlanmış eğitim hizmetleridir.
Kaynaştırma: Özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların diğer akranlarıyla etkileşim kurmalarını sağlayarak üst seviyede bir eğitim almalarını gerçekleştirmek için hazırlanmış eğitim ortamlarıdır.
Kaynaştırma Eğitiminin Amaçları: Özel eğitime ihtiyacı olan bireylere destek eğitim hizmetleri de verilerek yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı ortamda eğitimlerini sürdürmelerini sağlamaktır. Ayrıca;
- Kendilerini tanımasını sağlamak, toplumla iç içe kalarak ilgi ve yeteneklerine göre yönlendirmek,
- Okul ve eğitim sistemine uyumlarını kolaylaştırmak,
- Davranışlarına olumlu olarak yön vermek,
- Akranları ile iletişimlerini geliştirerek uyum içinde kalabilmelerine yardımcı olmak,
- Toplumun özel gereksinimli bireylere yönelik bakış açılarını pozitif yöne çevirmek,
- Sosyal gelişimlerini desteklemek,
- Kendi zorlukları ile başa çıkmalarını sağlayarak hayata bağlılıklarına katkıda bulunmaktır.
Türkiye’de Kaynaştırma Eğitimi: Her çocuk özel olduğundan anlama ve algı düzeyleri birbirlerinden farklılık göstermekte ve özel eğitime ihtiyaç duymaktadırlar. Özel gereksinimli çocukların eğitimine yönelik ilk uygulamalar Osmanlı Devleti döneminde Enderun Mektebi ile başlamıştır. 1955 yılında Ankara’da özel gereksinimli ilkokul öğrencileri için özel bir sınıfa yer verilmiştir. 1957 yılında çıkarılan 6660 sayılı yasa ile üstün zekalı çocuklar devlet tarafından desteklenmeye başlanmış ve 6972 sayılı yasa ile de korunmaya muhtaç çocuklara kanunda yer verilerek devlet tarafından sahiplenilmiştir.
Kaynaştırma Eğitiminde Sporun Faydaları; Kaynaştırma eğitiminde sporun özel gereksinimli bireylere faydalarından bazıları aşağıda sıralanmıştır:
Özel gereksinimli bireylerin kaynaştırma eğitimlerinde oldukça önem arz eden beden eğitimi ve spor, bu bireyler için ilginç gelmekte,
Bireysel ve grup olarak akranları ile bir arada eğlenebilmekte,
Koşu, atlama ve sekme gibi hareket becerilerini kazandırmakta,
Takıma aidiyet duygularını güçlendirmekte,
Normal gelişim gösteren akranları ile birlikte iş başarma,
Aktif etkileşim yaşama fırsatını bulabilmektedirler,
Yaşadıkları hayat standartlarını artırır, topluma uyum ve sosyalleşme süreçleri hızlanır.
Stres seviyeleri en aza indirgenir,
Öz saygıları benlik saygıları olumlu anlamda gelişir, öz yeterlilik algıları gelişir.
Kendilerine güvenleri artar ve problemli davranışları azalarak sönebilir (Duyuşsal kazanımlar).
Sportif etkinlikler, özel gereksinimli bireyleri akranlarıyla bir arada bulundurarak, öz - benlik saygılarını olumlu anlamda gelişmesine katkı yapar.
Özel gereksinimli bireylerin sportif etkinlikleri katılımları desteklenerek okul öncesinde, sırasında ve sonrasında normal gelişim gösteren akranlarıyla aynı rollere ve deneyimlere sahip olmaları sağlanmalıdır.
Spor tüm engel gruplarında bireyin sosyal gelişimini desteklemektedir.
Ancak zihinsel yetersizliğe sahip bireylerde bu gelişimin biraz daha önemli olduğu vurgulanmaktadır. Buradan hareketle spor sayesinde zihinsel yetersizliği bulunan özel gereksinimli bireylerin, fiziksel ve motor gelişimleri desteklenir Spor özel gereksinim duyan bireylerin eğitimlerinde toplumsal ve bireysel uyum sağlama açısından oldukça etkili ve faydalı olduğu düşünülmektedir. Bir diğer ifade ile kaynaştırma eğitimlerinde sportif etkinliklere yer verilmesi, özel gereksinimli bireyler ile akranları arasında aktif etkili iletişim fırsatı sunarak, gelişimlerine destek olur.