İlk Yıllar Programı (PYP)
İlk Yıllar Programı, 3-12 yaş arası çocuklar için Uluslararası Bakalorya Organizasyonu tarafından geliştirilmiş bir eğitim programı modelidir. Programın felsefesi, yapısı, içeriği ve pedagojisi, diğer Uluslararası Bakalorya Programlarıyla örtüşmekte ve Uluslararası Bakalorya eğitiminin bütünsel doğasını yansıtmaktadır.
İlk Yıllar Programının (PYP) Teorik Temelleri ve Genel Özelllikleri
İlk Yıllar Programında, öğrenciler farklı oranlarda büyüyen, gelişen, öğrenen, zeki, becerikli ve yaratıcı bireyler olarak kabul edilmektedirler. Çocuklar, keşifleri ve akranları, öğretmenleri, aileleri ve topluluk üyeleriyle olan ilişkileri aracılığıyla desteklenmektedirler. Programda sosyoduygusal, fiziksel ve bilişsel gelişimi bütünleştiren bütünsel bir öğrenme deneyimi sunulmaktadır. Öğrenciler oyunla keşif yapmaya teşvik edilmektedirler. Programda sorgulamaya dayalı öğretim ve öğrenimde farklı yaklaşımlardan ve sorgulamayı kolaylaştıracak bir birtakım uygulamalardan faydalanılmaktadır.
İlk Yıllar Programı Amaçları: (1) öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal esenliğini sağlamak, (2) öğrencileri bağımsızlıklarını geliştirmeye ve kendi öğrenimleri için sorumluluk almaya teşvik etmek, (3) öğrencilerin dünyayı anlama ve onunla uyum içerisinde olma çabalarını desteklemek, (4) öğrencilerin, uluslararası bilincin gelişip zenginleşeceği bir temel oluşturacak kişisel değerler edinmelerine yardımcı olmak
İlk Yıllar Programı Hedefleri: (1) Sorgulamaya teşvik eder, (2) Karmaşık ve birbirine bağımlı bir dünyayı anlamayı kolaylaştırır, (3) Kendinden emin iletişimci olmaya teşvik eder, (4) Nasıl öğrenileceğini öğretir, (5) Uluslararası bilinci teşvik eder, (6) Olaylara farklı açılardan bakmaya teşvik eder, (7) Harekete geçmeye teşvik eder, (8) Sorunlar hakkında düşünmeye teşvik eder, (9) Tüm okul öğrenme topluluğunu içerir, 10) İlgili ve sorumlu vatandaşlar olmayı teşvik eder.
İlk Yıllar Programında Fiziksel Yapı ve Materyal Özellikleri: İlk Yıllar Programında okulun fiziksel ve materyal özelliklerinin hem Programın amaç ve kazanımlarına hem de Uluslararası Bakalorya eğitimi temel unsurlarına uygunluğun olması istenir.
İlk Yıllar Programında Eğitim Programı Özellikleri: İlk Yıllar Programı, birleşik eğitim programı modelinde yapılandırılır. Bu modele göre (1) Ne öğrenmek istiyoruz?, (2) En iyi nasıl öğreniriz? ve (3) Ne öğrendiğimiz nasıl bileceğiz? olmak üzere birbiriyle eş değerde üç soru ile Uluslararası Bakalorya amaçları bütünleştirilir.
Yazılı Eğitim Programının Temel Ögeleri
Öğrenim Türleri: (1) Bilgi, (2) Kavram, (3) Beceri, (4) Tutum, (5) Eylem
Ders Türleri: (1) Dil, (2) Sosyal Bilgiler, (3) Matematik, (4) Sanat, (5) Fen Bilimleri, (6) Kişisel, Toplumsal Eğitim ve Beden Eğitimi
Disiplinler Üstü Temalar: (1) Kim olduğumuz, (2) Bulunduğumuz yer ve zaman, (3) Kendimizi ifade etme yollarımız, (4) Dünyanın işleyişi, (5) Kendimizi düzenleme biçimimiz, (6) Gezegeni paylaşma
Kavramsal Alanlar: (1) Form, (2) İşlev, (3) Nedensellik, (4) Değişiklik, (5) Bağ, (6) Perspektif, (7) Sorumluluk, (8) Yansıma
Disiplinler Arası Beceriler: (1) Düşünme, (2) Sosyal, (3) İletişim, (4) Öz yönetim, (5) Araştırma
Tutumlar: (1) Takdir, (2) Bağlılık, (3) Güven, (4) İş Birliği, (5) Yaratıcılık, (6) Merak, (7) Empati, (8) Coşku, (9) Bağımsızlık, (10) Dürüstlük, (11) Saygı, (12) Hoşgörü
Eylem Döngüsü: Seçim yapma ↔ Eyleme geçme ↔ dönüşümlü düşünme
İlk Yıllar Programında Değerlendirme: İlk Yıllar Programında değerlendirme süreci hem programın hedeflerine ulaşma durumunu belirlemek hem de öğrencilerin bireysel ve bir grubun üyesi olarak durumlarını tanımlamak için yapılır. Değerlendirme süreci, (1) değerlendirme, (2) belgelendirme ve (3) raporlama olmak üzere birbiriyle yakından ilişkili üç alandan oluşur. Bu süreçte hem düzet belirleyici ve hem de biçimlendirici değerlendirme uygulamalarından faydalanılır.
İlk Yıllar Programında Çocuk, Öğretmen ve Ebeveyn Rolleri: İlk Yıllar Programında öğrenen profilini oluşturan nitelikler ve sorgulama temelli yaklaşım nedeniyle öğrencilerin süreç boyunca üstlendikleri roller değişmektedir. Öğrenciler bazen lider, bazen iş birlikçi, bazen de bir topluluğun üyesi konumunda yer almaktadırlar. Bu süreçte öğretmenler, öğrencileri sorgulamaya teşvik ederek onların kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu üstlenmelerini sağlayıcı bir tutum sergilemektedirler. Ebeveynlerin ise tıpkı okulda olduğu gibi okul dışı yaşantıda çocuklarını sorgulamaya yönlendirmeleri beklenmektedir. Bu nedenle ebeveynlerin mümkün olduğunca; çocuklarının başlattıkları sorgulamaları desteklemeleri, çocuklarını sorgulama yapmaya özendirmeleri ve örnek tutumlar sergilemeleri istenmektedir.
Sonuç ve Öneriler
İlk Yıllar Programı, bu tür bir öğretimi hiç yerine getirmemiş bir öğretmen için disiplinler üstü tema, öğrenen profili, bilgi, kavram, beceri, tutum, eylem, sorgulama döngüsü, vb. ifadeler nedeniyle çok karmaşık, zorlayıcı ve zaman alıcı gelebilir. Öğretmen etkinliklerin neye göre planlanacağını bilemeyebilir. Bu nedenle öğretmen yoğun bir şekilde kaygılanabilir ve yetersizlik hissedebilir. Ancak İlk Yıllar Programı diğer tüm Uluslararası Bakalorya Programlarında olduğu gibi yüksek nitelikli kaynaklara sahiptir ve bu kaynaklara erişim kolaydır. Burada önemli olan öğretmenin araştırmaya ve sorgulamaya devam etmesidir. Zamanla öğretmen gerekli bilgi ve kavramları içselleştirebilecek, becerileri, tutumları ve eylemleri geliştirebilecektir. Ayrıca mesleki gelişimin yanında öğretmenin kişisel gelişimine de pek çok katkısı olacaktır. Bağımsız davranma, bağlılık hissetme, değer bilme, güven duyma, iş birliğine yatkınlık, yaratıcılık, merak, saygı duyma gibi olumlu özelliklerin oluşumu gelişecektir. Başlangıçta yaşanan olumsuz duygular azalarak yerini verimli hissetme, keyif alma gibi olumlu duygulara bırakacaktır.