Dünya ve Türkiye’de Hayvancılık
Hayvancılık sektöründeki gelişme ve değişim süreci insanoğlunun ilk dönemlerinden başlamış ve günümüz kadar devam etmiştir.
Hayvancılığın Dünyadaki Durumu
İnsanlar ile hayvanlar arasında karşılıklı olarak sürekli bir etkileşim yaşanmıştır. Hayvancılık ürünlerine olan talepteki tarihsel değişiklikler büyük oranda insan nüfusu artışı, gelir artışı ve kentleşmeden kaynaklanmıştır.
Hayvancılığın Dünya Ekonomisindeki Yeri
Günümüz dünyasında neredeyse bütün ülkeler üretim alanlarına ve ülkelerinin ekonomilerine katkı sağlamak amacı ile hayvancılık yapmaktadır. Hayvancılık, tarımsal üretimin küresel değerinin %40'ına katkıda bulunmakta ve yaklaşık 1.3 milyar insanın geçim kaynaklarını ve gıda güvenliğini desteklemektedir.
Hayvan Varlığı
Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinde, hayvanlardan elde edilen gıdalar için artan talep, çoğunlukla ticari hayvan üretimi ve ilgili gıda zincirleri tarafından karşılanmaktadır. Bunu karşılamak amacı ile hayvan varlığı önemli yer tutmaktadır.
Beslenmede Hayvansal Ürünlerin Önemi
Günlük beslenmemizin dengeli bir şekilde sağlanmasında hayvansal ürünler insan sağlığı açısından önemlidir.
Dünyada Hayvansal Kaynaklı Ürünlerin Üretimi
Hayvansal kaynaklı üretimi yapılacak ürünlerin genel olarak insanların tüketimine uygun ve insanların besin ihtiyaçlarını karşılayacak yönde olması istenir. Bu amaçla et üretimi, süt üretimi ve yumurta üretimi en önemli hayvansal kaynaklı ürünlerdir.
Et Üretimi
Dünya et üretiminde kıtasal bakımdan 1986'lı yıllarda Avrupa kıtası önde iken, 1996'lı yıllardan itibaren Asya kıtasının et üretimindeki liderliği devralmıştır.
Süt Üretimi
Süt üretiminde seksen ve doksanlı yıllarda kıtasal olarak Avrupa birinci sırada yer almaktaydı. 2000-2016’lı yıllara gelindiğinde ise, Asya kıtası süt üretiminde birinci sıraya yerleşmiştir.
Yumurta Üretimi
Yumurta üretimi kıtasal olarak incelendiğinde, seksenli yıllarda itibaren Asya kıtasının önde olduğu gözlenmektedir. Özellikle 2016 yılında Asya kıtası yumurta üretiminde diğer kıtalara göre büyük bir fark atmıştır. Dünya yumurta üretiminde Çin en büyük üretime sahiptir.
Hayvansal Kaynaklı Diğer Üretimler
Hayvansal kaynaklı diğer üretimler arasında ülkeden ülkeye değişen birçok ürün bulunmaktadır. Bu ürünler arasında bal, bal mumu, tiftik, tüy, deri, organ, boynuz, yün, kıl, ipek, sakatat, salyangoz ile süt ve etten elde edilen ürünler olmak üzere birçok ürün vardır.
Dünyada Hayvansal Kaynaklı Ürünlerin Tüketimi
Dünya üzerinde tüketimi yapılan hayvansal ürünlerde özellikle et, süt ve yumurta önemli paya sahiptir.
Et Tüketimi
Ülkelerin 2017 yılına göre sığır eti tüketiminde Arjantin (41.2 kg), domuz eti tüketiminde Avrupa Birliği (32.5 kg), kanatlı eti tüketiminde Amerika (48.8 kg) ve koyun eti tüketiminde Avustralya (8.5 kg) ilk sıralarda yer almaktadır.
Süt Tüketimi
Bazı ülkelerin 2017 yılına göre kişi başı süt ürünleri tüketimi incelendiğinde; taze sütte (188.7 kg) Türkiye, tereyağı (2 kg) ve peynirde (8.7 kg) ise Avrupa Birliği’nin ilk sırayı aldığı gözlenmiştir.
Yumurta Tüketimi
Genel olarak gelişmiş ülkelerin yumurta tüketim oranı kişi başı yıllık 210 adedin üzerindedir. Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde bu oranın altında seyretmektedir. 2016 yılında kişi başı yumurta tüketiminde özellikle Japonya (331 adet) ilk sıralarda yer almaktadır.
Diğer Hayvansal Ürünlerin Tüketimi
Dünyadaki hayvansal kaynaklı diğer tüketim ürünleri arasında kültürel olarak bölgeden bölgeye değişen birçok ürün bulunmaktadır.
Hayvancılığın Türkiye'de ki Durumu
Türkiye’nin hayvan varlığı cumhuriyetin kuruluşundan günümüze önemli değişimlere göstermiştir. Özellikle 2000’li yıllardan itibaren yetiştiricilerin daha büyük hayvancılık yapmasını teşvik edici politikalar izlenmiştir.
Hayvancılığın Türkiye Ekonomisindeki Yeri
Türkiye gelişmiş ülkelere göre istenilen düzeyde olmasa da, tarımsal ve hayvansal üretimi ile verimin yıldan yıla arttığı bir ülke konumundadır.
Türkiye’nin Hayvansal Varlığı ile Hayvansal Ürünler Üretim ve Tüketimi
Hayvancılığın bu ülkede geniş yer kaplamasındaki başlıca nedenler arasında iklim koşulları ve yer şekilleri yer almaktadır.
Türkiye’de Hayvan Varlığı
Türkiye’nin 2017 yılında büyükbaş hayvan sayısı 16 milyon 105 bin, küçükbaş hayvan sayısı 44 milyon 313 bin baş olarak belirlenmiştir. Ayrıca, 2017 yılında Türkiye’de et tavuğu sayısı 221 milyon 245 bin adet olurken, yumurta tavuğu sayısı 121 milyon 556 bin adet olmuştur.
Türkiye’de Et Üretimi
Türkiye’de et üretimi genel olarak kırmızı et ve beyaz et başta olmak üzere iki kısımda yapılmaktadır. Kırmız et olarak ülkemizde sırası ile sığır, koyun, keçi ve manda etinden, beyaz et olarak ise daha çok tavuk etinden yararlanılmaktadır.
Türkiye’de Süt Üretimi
Türkiye’de süt, yoğurt ve peynir için genellikle inek sütü üretimi diğer sütlerden daha önde yer almaktadır. Ancak keçi, koyun, manda gibi diğer hayvanların sütlerinin de üretimi yapılmaktadır.
Türkiye’de Yumurta Üretimi
2017 yılında yumurta üretimi yaklaşık 18 milyar adet olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’de Hayvansal Kaynaklı Diğer Üretimler
Türkiye’de yapılan diğer hayvansal kaynaklı üretimlerden, bal üretimi 2017 yılında 114 bin 471 ton, balmumu üretimi ise 4 bin 488 ton olarak belirlenmiştir.
Türkiye'de Hayvansal Ürünlerin Tüketimi
Türkiye’de sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda her geçen gün bilinçli bir tüketim gelişmeye başlamıştır.