Sistem ve Sistem Geliştirme Yaşam Döngüsü

Sistem Modelleme

Sistemlerin işleyişlerinin soyutlaştırılabilmesi ve anlaşılabilmesi için modellenmesi gerekmektedir. Modelleme hem gereksinimlerin belirlenmesi hem de tasarım aşamasında sistemin beklenen özellikleri ve görevleri karşılayabilecek kabiliyette geliştirilebilmesi için kullanılmaktadır.

Model bir sistemin bileşenlerinin ve bu bileşenlerinin hem birbirleri ile olan ilişkileri hem de kendi içlerindeki süreçleri soyutlamak için kullanılan gösterimler olarak tanımlanmaktadır. Modelleme ise bu model oluşturma sürecinin gerçekleştirilmesi olarak düşünülebilir. Modeller farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır.

Model Çeşitleri

İkonik model: Geliştirilen sistemlerin fiziksel olarak farklı ölçekteki kopyalarıdır. Mühendislikten askeri komutaya birçok alanda kullanılsa da bilişim sistemlerin modellenmesi için çok ender kullanılır.

Analog modeller: Bir sistemin veya nesnenin grafikler veya semboller yardımı ile gösterilmesinde kullanılmaktadır. Örneğin; grafik, diyagram, organizasyon şeması gibi yaklaşımlarla bir sistemin analog olarak modellemesi yapılabilir. Her ne kadar fiziksel olsa da bir kâğıt veya başka bir nesne üzerine soyutlanmasından öteye geçemez.

Mental modeller: İnsanların nasıl algıladıkları, nasıl karar verdikleri ve davrandıkları gibi bilişsel süreçlerin gösterimi için kullanılan bir terimdir. Bu modeller özellikle sistemle ilgili çokça nitel veriler kullanıldığı durumlarda daha çok işe yarar.

Matematiksel modeller: Sistemin niceliksel değişimlerini, gerçekleştirdiği niceliksel hesaplamaları veya bunlar arasındaki ilişkileri matematiksel semboller ve formüller kullanarak açıklayan modellerdir.

Sistem Yaşam Döngüsü

Sistem yaşam döngüsü süreçleri, bir sistemin ihtiyacının ortaya çıkışından imha edilme aşamasına kadar bütün adımları içerisinde barındıran süreçlerdir.

Sistem Geliştirme Yaşam Döngüsü

Talebin sürekli arttığı ve bu ihtiyaca cevap verebilmenin tek yolunun sistem kullanmak olduğu düşünülürse en önemli sorunlardan birinin sistem geliştirmeye yönelik sistematik bir yaklaşım belirlemek olduğu söylenebilir. Bu amaç doğrultusunda farklı organizasyonların önerdikleri sistem geliştirme yaşam döngüleri (System Development Life -Cycle) bulunmaktadır.

Yazılım Yaşam Döngüsü

Günümüzde bilişim sistemlerinin yazılım boyutu, sistemin önemli bir parçası olduğu için sistem geliştirme yaşam döngüsü, yazılım geliştirme yaşam döngüsünden bağımsız düşünülemez.

Yazılım Geliştime Yaşam Döngüsü

Sistem yaşam döngüsü ile benzer şekilde yazılım yaşam döngüsünde de geliştirme aşaması ayrı bir süreçler kümesini oluşturmaktadır.

Sistem geliştirme yaşam döngüsü, süreçlerin kesin tanımlanmasından ziyade belirli bir bakış açısı ile genel tanımlarını sunmaktadır. Bu nedenle süreçlerin uygulanması ve kesin tanımlamalarının yapılması için farklı yaklaşımlar uygulanabilir. Bu yaklaşımlara “sistem geliştirme modelleri” veya ”sistem geliştirme yaşam döngüsü modelleri” adı verilmektedir.

Sistem Geliştirme Modelleri

Şelale modeli: Sistem gereksinimleri, yazılım gereksinimleri, analiz, program tasarımı, kodlama, test ve kullanma veya operasyonel h âle getirme aşamaları bulunmaktadır.

Evrimsel geliştirme modeli: Gereksinimlerin çok net olmadığı durumlarda, sistemin ana hatları ile ilk versiyonun üretilmesini ve sonradan belirlenen veya eklenen gereksinimlere göre sürekli iyileştirilerek ara versiyonların oluşturulmasına yönelik bir geliştirme modelidir.

Artımlı model: Temel yaklaşımı, sistemi bir bütün olarak değerlendirmek yerine ayrı ayrı çalışabilir parçalara ayırarak son ürüne ulaşmaktır.

Spiral model: Hedef belirleme, risk değerlendirmesi, uygulama ve planlama olmak üzere dört ana aşamadan oluşur.