Veri Tabanı Yönetimi

Temel Kavramlar

Teknolojinin gelişmesiyle kurum ve kuruluşlarda veriler oluşmaya başladı. Bu verilerin bilgisayar ortamlarında saklanması ise bir zorunluluk olmaya başlamıştır.

Veri Tabanı ile Dosyaların Karşılaştırılması

Veriler zaman içerisinde dosyalama sistemlerinde saklanmış olsa da gelişen teknoloji bu alanda da boş durmayarak veri tabanı denen veri saklama ortamlarının gelişmesini ve kullanılmasını sağlamıştır.

Veri tabanları da bilgisayarla ilgili diğer teknolojilerde olduğu gibi zaman içerisinde ihtiyaçlara göre gelişmiş ve günümüzde en yaygın kullanılan veri tabanı olan ilişkisel veri tabanı ortaya çıkmıştır. İlişkisel veri tabanları, sadece verilerin saklanmasını sağlamaz aynı zamanda birbiriyle ilişkili verilerin ilişkilerini de takip ederek veri bütünlüğünü de sağlarlar.

Veri bilimindeki hiyerarşik yapıda en temel düzeyde bit yer alırken bu verilerin toparlandığı yapı ise veri tabanıdır.

Veri tabanları birbirleri ile ilişkili verileri hiyerarşik bir yapıda tutan yazılımlar olarak isimlendirilirler. Geleneksel dosyalama sistemleri de verileri saklama işlemini yerine getirirlerdi ancak bunu programcının bilgi ve yeteneği oranında yaparlardı.

Veri tabanları, klasik dosyalama sistemlerinin yerini alırken verilerin; bağımsızlığı, tekrarı, yapısı, güvenliği, erişimi, hızı kullanıcı ve bütünlüğüne yönelik önemli çözümler sunması nedeniyle kullanım alanı bulmuştur.

Veri Tabanı Tanımı

Veri tabanlarında kullanılan ortak dil olan SQL aslında üç farklı türde komut grubu barındırmaktadır. Bunların ikisi, sadece yöneticilerin kullandığı komutları içermekte iken veri işleme dili verilerden yaralanacak her kullanıcıyı ilgilendirmektedir.

Veri tabanlarında çok sayıda kullanıcı tanımlanabilme imkânı vardır, ancak bunlar dört ana grup altında toplanabilmektedir.

Veri tabanlarında en önemli veri saklama nesnesi tablolar olsa da bunun yanında çok sayıda nesnede bulunmaktadır.

Veri tabanlarında kullanılacak veri türleri de bilgisayar ve programlama dillerinin gelişmesiyle gelişmekte ve neredeyse tüm veri türlerini destekleyen bir yapıya kavuşmaktadır.

Veri Tabanı Modelleri

Bilgisayara teknolojinin gelişmesine uygun olarak veri tabanı modelleri de zaman içerisinde gelişmekte ve dönüşmektedir. Ağaç hiyerarşik modeli ile başlayan gelişim günümüzde ilişkisel veri tabanı modelinin kullanımdaki ağırlığını görsek te nesneye dayalı programlamanın gelişmesiyle nesne yönelimli veri tabanı modelleri de kullanılmaya başlanmıştır.

İlişkisel Veri Tabanı Tasarımı

Veri tabanların tasarım aşaması da başlı başına bir bilim alanı olarak ilerlemektedir. Veri tabanı tasarımının iyi yapılmaması nedeniyle birçok projede başarısızlıklar yaşanmış olması tasarımın önemini ortaya koymuştur. Tasarımda varlık ilişki diyagramları ise tasarımın en uygun şekilde yapılması açısında kullanılması gereken bir yöntemdir.

İlişkisel modelden söz ederken ilişki türlerinden de bahsetmek gerekir. Bunlardan ilki bire bir ilişkidir. Burada bir varlık sadece başka bir varlık ile ilişkilidir.

Bire çok ilişkide ise bir varlık başka birçok varlık ile ilişkilidir. Ancak ilişkili olduğu varlık sadece bu varlık ile ilişkilidir.

Çoka çok ilişkide ise bir varlık başka birçok varlık ile ilişkili iken diğer varlıkta birden fazla varlık ile ilişkilidir.

Veri Tabanı Normalizasyonu

Veri tabanlarında normalizasyon işlemleri verilerin tekrar edilmesini önlediği gibi veri tabanının performansı üzerinde de olumlu etkiye sahiptir. Normalizasyon yapılırken uyulması gereken kurulların her birine normal form adı verilir.