Yönetim Fonksiyonları I (Karar Verme -Planlama )

Karar Verme

Oxford Advanced Learner's Dictionary'ye göre karar verme terimi; özellikle bir grup insan veya bir organizasyonda önemli bir şeye karar verme süreci anlamına gelir.

Hangi karar verme tekniği kullanılırsa kullanılsın, karar verme sürecinde, sorunun tespitinden karar vermeye giden yolda belirli aşamaların uygulanması önemlidir. Literatürde, iki aşamadan bahseden en basitinden, karar verme sürecinde dört, beş veya daha fazla adımdan bahseden karmaşaya kadar farklı karar verme süreci sınıflandırmaları bulunmaktadır. Karar verme sürecini en genel anlamda 6 temel adımda aşağıdaki şekli ile sınıflandırmak mümkündür:

Karar Verme Süreçleri

Sorunu tanımlama,

• Bilgi toplama ve veri toplama,
• Seçenekleri geliştirme ve tartma,
• Mümkün olan en iyi seçeneği seçme,
• Planlama ve uygulama,
• Kontrol etme.

Karar Vermenin Özellikleri

• Karar verme süreci pahalıdır.
• Karar süreci etkinlik ve rasyonelliğe dayanır.
• Karar verme süreci geleceğe yöneliktir.
• Her karar bir plandır.

Yönetimin fonksiyonlarının hemen hemen hepsinin içerisinde yer alan karar verme faaliyetinin bilimsel olarak yerine getirilmesi, belirli aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu sürecin aşamalarını şöyle sıralamak mümkündür:

a) Mevcut durumu anlama,

b) Problemin tanımı,

c) Çözüm yöntemlerinin belirlenmesi,

d) En doğru çözüm seçeneğini belirleme,

e) Kararı uygulama ve sonuçlarını değerlendirme.

Planlama

Planlamanın Örgütlere Katkıları

• Planlama, verimliliği arttırır.
• Planlama, işle ilgili riskleri azaltır.
• Planlama, organizasyona yön sağlar.
• Planlama, yaratıcılığı ve yeniliği teşvik eder.
• Planlama, motivasyona yardımcı olur.
• Planlama, karar vermede yardımcı olur.
• Planlama, hedeflere ulaşmaya yardımcı olur.
• Planlama, denetimin temelini sağlar.

Planlama Süreçleri

Boyutuna, türüne ve hedeflerine bakılmaksızın her kuruluşun etkin ve verimli çalışması için planlama gereklidir. Planlama çeşitli türleri içerisinde farklı faaliyetler içeren bir süreçtir; ancak doğru bir planlama süreci için tüm plan türlerinde aşağıdaki adımların izlenmesi gereklidir:

• Doğrulanabilir hedeflerin belirlenmesi,
• Mevcut durumu ve gelecekteki fırsatları analiz etme,
• Plan süresinde karar verme,
• Alternatif eylem rotası bulma,
• Bir eylem planının değerlendirilmesi ve seçilmesi,
• Planın uygulanması,

Planın ölçülmesi ve kontrol edilmesi -Kontrol süreci, herhangi bir planın kritik bir parçasıdır.

Planlama Türleri

Planlama türleri ulusal ve uluslararası literatür içerisinde birçok şekilde sınıflandırılmakla beraber genel olarak aşağıdaki şekli ile sıralanabilir:

Kullanım Biçimlerine Göre Planlar

a) Sürekli Planlar

b) Tek Amaçlı Planlar

Niteliklerine Göre Planlar

a) Stratejik Planlar

b)Yönetsel Planlar

Sürelerine Göre Planlar

a) Kısa Süreli Planlar

b)Orta Süreli Planlar

c)Uzun Süreli Planlar