Kentlerin Yapısı, Türleri ve İşlevleri

Kentler, birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin nüfusunun % 80’ini oluşturmaktadır.

İlk kentsel yerleşimler, günümüz kentlerinden büyüklük, yoğunluk, teknoloji düzeyi, sınıfsal ayrışma gibi açılarından farklılaşır.

Çağdaş anlamıyla kent, Sanayi Devrimi'nin, makineleşmenin, kapitalizmin ve kapitalist sınıfın gelişimine ve feodal düzenin yıkılmasına paralel olarak Avrupa’da ortaya çıkmıştır.

Birçok Avrupa ülkesinde de kent terimi, oldukça küçük yerleşimleri de içine alacak biçimde kullanılmaktadır.

Kenti tanımlarken nüfus büyüklüğü yanında, kenti niteleyen daha farklı özellikleri de göz önünde bulundurmak gerekir.

Kent; nüfus büyüklüğü ve yoğunluğu belli bir noktaya gelmiş ve büyük çoğunlukla arazi üzerine inşa edilmiş yapılardan oluşan yerleşik bir mekândır ve üzerinde yaşayan toplulukla ve bu topluluğun örgütlenme biçimleri ve kültürü ile bir bütündür.

Kentsel yapı, bir kentin değişik fiziki unsurlarının mekânsal olarak nasıl konumlandığını ve fiziksel unsurların biçim ve türlerini anlatır.

2. Dünya Savaşı sonrasında Kuzey Amerika ve Avrupa’da hızlanan değişim sürecinde yaşanan hızlı ekonomik büyüme ve kentleşme, kentsel dönüşüme ve yörekentleşmeye yol açmıştır.

Kentleşme sonucu kentler büyürken, yörekentleşme sonucu, basit tek bir kentin ötesinde karmaşık kentsel yapılar, metropoller ve megapoller ortaya çıkmaya başlamış; tek merkezli kentleşme ve metropolleşmeden, çok merkezli metropolleşmeye geçilmiştir.

Kentleşmenin ortaya çıkardığı sorunlarla mücadele amaçlı bahçe kent, köykent, yeni kent, sürdürülebilir kent ve sakin kent gibi alternatif kent modelleri ortaya atılmıştır.

Kentin en temel işlevleri, gelişmeyi sağlamak ve beşerî ve doğal çevreyi koruyarak kaliteli yaşam alanı sunmaktır.

Ülkeden ülkeye ve kentten kente değişiklik gösterse de kentsel politikalar, kentin işlevlerini yerel sürdürülebilir çevre ve gelişmeyi destekleyerek görebilmelerini, kentsel mekânın ve hizmetlerin çevresel sürdürülebilirlik temelinde planlanmasını ve sunulmasını, kent sakinlerinin refahının ve yaşam kalitesinin sağlanmasını amaçlayan ve kentsel alanlarla yürütülen politikalardır.

Kentsel politikalar, ekonomik, sosyal, altyapısal ve çevresel politikalar, düzenlemeler, ilkeler ve kurallar ortaya koyarlar.