Kanatlı Hayvanların Beslenmesi

Kanatlıların sindirim sistemi kısa ve sindirim enzimlerinin azlığından dolayı sindirilme derecesi yüksek yemlerle beslenmelidir. Kanatlıların sindirim sistemi sırasıyla gaga, ağız, ağızda diş yok, dil, yemek borusu, soluk borusu, kursak, bezli mide, taşlık, ince bağırsaklar, kalın bağırsaklar, bir çift fonksiyonel olmayan sekum ve anüsten oluşmaktadır. Gaga kuluçkada yumurta içerisinde ilk oluşan organlardan biridir. Gaganın sarı rengi ksantofil gibi renk maddelerinin gagada depolanmasından ileri gelmektedir. Bu renk maddesi yumurta sarısına aktarılarak yumurta sarısına renk verebilmektedir.

Kanatlıların Besin Madde İhtiyaçları

Maksimum performans ve sağlık için kanatlıların sürekli enerji, protein, esansiyel aminoasitler, mineraller, vitaminler ve en önemlisi temiz su kaynağına ihtiyaç vardır.

Enerji

Kanatlılar yem tüketimini yemdeki enerji düzeyine göre ayarlarlar. Yemde enerji miktarı arttıkça yem tüketimi azalır. Yemde enerji miktarı azaldıkça yem tüketimi artar.

Protein ve Aminoasitler

Yemdeki proteinin görevi yumurta proteininin sentezi, kas büyümesi ve hayvanın yaşamı için gerekli aminoasitleri sağlamaktır. Bunların 10 tanesi (Arjinin, fenilalanin, histidin izolöysin, lizin, löysin, metiyonin, treonin triptofan ve valin) ya sentezlenmez ya da çok az sentezlenir bu da metabolik gereksinimi karşılayacak düzeyde değildir. Kanatlılar için sınırlayıcı (yem içerisinde mutlaka olması gereken) aminoasitler lizin, metiyonin ve treonindir.

Mineraller

Kanatlılar sağlıklı bir yaşam sürmeleri için minerallere ihtiyaç duymaktadır. Organik bileşiklerden C, H, O, N ve S vücudun yapısını oluşturmaktadır. Ca ve P yumurta tavuklarında oldukça önemlidir.

Vitaminler

Kanatlıların normal gelişimleri, yumurta verimleri ve üremeleri için diğer (yağlar, karbonhidratlar, proteinler ve mineral maddeler) besin maddeleri kadar vitaminlere de ihtiyacı vardır. Vitaminler vücutta sentezlenmezler ve yem ile dışarıdan alınması zorunludur.

Su

Su kanatlıların beslenme en önemlisidir. Ancak en fazla ihmal edilen besin maddesidir. Su kanatlıların hemen hemen her fizyolojik foksiyon üzerine etkisi vardır.

Yağ

Yağ pratikte diyetlerin yaklaşık %3 ile %5 ini oluşturmaktadır. Yağların enerji vermelerinin yanında diğer yararları yemi tozumasını önlemek, lezzeti arttırmak, yağda eriyen vitaminlerin kaynağını teşkil etmek, makine ekipmanın yağlanmasını sağlamak, hayvanların sıcak stresinden korunmasını sağlamak ve yumurta üretimini teşvik etmektir. Yumurta içerisinde civcivin kuluçka süresince tek enerji kaynağı yumurta sarısıdır. Piliçlerin büyüme dönemleri içerisinde hızlı büyümeleri istenmediği ya da büyüme hızlarının istenilen düzeyde olabilmesi için çeşitli beslenme sistemleri uygulanabilir.

Yumurta Tavuklarının Beslenmesi

Yumurtacı Civciv ve Piliçlerin Beslenmesi

Geleneksel sistem; bu sistemde başlangıç (0-6 hafta) yemi, büyütme (6-12 hafta) yemi ve gelişme (12-20 hafta) yemi olarak beslenebilmektedirler. 20. Haftaya kadar ortalama 2750 kcal/kg ME ve %16 ham protein içeren rasyon ile istenilen canlı ağırlığa ulaştırılır ve yumurtlamaya başlatılırlar.

Yeni sistem yumurtacı civciv ve piliçlerin beslemesi; civcivin yumurtada hemen çıkışından sonra ki ilk 3 hafta başlatma yemi ile beslenirler. Bu hayvanların henüz sindirim sistemleri gelişmediği için bu yemin ham selüloz içeriği çok düşük, enerji, protein ve esansiyel aminoasit içeriği de yüksektir. Yumurta tavuklarında ilk yumurtada itibaren yem tüketimindeki bu artış için hayvanın besin madde gereksinimine göre dengeli bir rasyon ile belirlenen miktarda yemlenmesi gerekir.

Yumurta Tavuklarının Yemlenmesi

Yumurtacı tavuklarda yemleme yöntemleri olarak yemlerin hayvanların tüketimine sunulduğu süre dikkate alınarak; yemler civciv, piliç ve tavukların önlerinde sürekli bulundurularak yapıla ad-libitum yemleme; yemlerin öğünler halinde verilmesi suretiyle ara sıra yapılan yemleme (komple yemler, kafeterya yemlemesi, ince yem ve tane yemlerin karışık verilmesi, kısıtlı yemlene) olarak yapılabilir. Kısıtlı yemleme zaman zaman kullanılmaktadır. Amaç, yumurtacı tavuklardan erken ve küçük yumurta almak yerine birkaç hafta geç ancak daha büyük yumurta elde etmek için büyüme dönemindeki yumurtacı piliçler ile yağlama eğiliminde olan broyler anaçlarının piliçlerine uygulanan besleme programıdır. Üç şekilde (yem miktarını azaltmak, yemin kalitesini düşürmek, yemleme programında değişiklik yapmak) yapılır.

Yumurta Tavukları İçin Karma Yem Hazırlama

Verimli ve karlı bir yumurta üretimi için yumurta tavuklarının rasyonları dengeli bir şekilde hazırlanmalıdır. Bu sayede hayvanın optimum besin made ihtiyaçları karşılanabilir.Hayvanların ihtiyaçlarını karşılayacak ve ucuz olacak şekilde bir karma yemin hazırlanması için iyi bir rasyon bilgisi gerekmektedir.

Ticari Melez Etçi Piliçlerin (Broylerlerin) Beslenmeleri

Günümüzde hızlı büyüyen, yemi daha iyi değerlendirebilen, karkas verimleri daha iyi olan piliçler yetiştirilmektedir. Bu amaçla, yumurtadan 40-45 g ağırlığında çıkan etlik piliçler, ortalama 42. günde 2-2.5 kg canlı ağırlığa ulaşırlar. Bu hızlı gelişmeye uygun besin madde yönünden dengelenmiş rasyonlarla beslenmesi gerekmektedir.

Etlik Piliçlerde Yemleme Yöntemi

Besi süresince hayvanların büyüme performanslarına ve besin madde ihtiyaçlarındaki değişime bağlı olarak besin madde kompozisyonu üç ya da dört değişik yemle beslenirler. Bu dört farklı yem; başlangıç yemi (0.-10. gün), büyütme yemi (11.-24. gün), bitirme yemi (25.-36. gün), kesim öncesi yem (37. gün- kesim) şeklindedir.

Etlik Piliçler İçin Karma Yem Hazırlama

Etlik piliçlerde hedeflenen verimi elde etmek ve yapılan beslenme programının karlı olmasını sağlamak için etlik piliçlerin rasyonel beslenmeleri gerekmektedir. Bunun için hayvanlar fizyolojik dönemlere göre yaşama ve verim payı besin madde ihtiyaçlarını karşılayacak ekonomik olan rasyonların hazırlanması gerekmektedir. Bu tür rasyonların hazırlanmasında esas iyi bir yem bilgisinin yanında beslenme bilgisi de gereklidir.