They Will Be Shortened

THE PASSIVE VOICE II (EDİLGEN YAPILAR II)

Her dilde olduğu gibi İngilizcede de temel bir cümle iki ana öğeden oluşmakadır. Bu öğelerden ilki, işi, oluşu ve eylemi gerçekleştiren özne, ikincisi ise özne tarafından gerçekleştirilen iş, oluş ve eylemi temsil eden fiildir. Öznesi ve öznenin gerçekleştirdiği işi, oluşu ve eylemi temsil eden bir fiili olan cümleler etken cümle olarak adlandırılır. İngiliz dilinde etken cümle yapısı, active voice olarak adlandırılır.

Örn.; Elon Musk will design a new space shuttle. (Elon Musk yeni bir uzay aracı tasarlayacak.)

Elon Musk = örnek cümlede yazma eylemini gerçekleştirecek kişi

will design = örnek cümledeki işi, oluşu veya eylemi temsil eden fiil

a new space shuttle = ana fiilin nesnesi olan ‘yeni bir uzay aracı’

Örnekteki cümlenin etken veya aktif bir cümle olduğu, cümlenin bir nesnesinin ( a new space shuttle ) oluşundan ve cümlenin ana fiilinin ( will design ) söz konusu nesneyi etkilemesinden rahatlıkla anlayabilmekteyiz. Etken cümleler, cümledeki eylemin kim veya ne tarafından gerçekleştirildiğini bilip söz konusu kişiyi veya varlığı vurgulamak istediğimiz durumlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Cümlenin ana fiilinin bildirdiği işi, oluşu ve eylemi gerçekleştiren özne (kişi(ler) veya varlık(lar)) mevcut değil veya belirtilmiyor ise, söz konusu cümle edilgen yapılı bir cümledir. Benzer bir şekilde cümlenin öznesi olan kişi(ler) veya varlık(lar) mevcut olup cümlenin ana fiili ile belirtilen iş, oluş ve eylemden etkileniyorsa, söz konusu cümle edilgen yapılı bir cümledir.

İngilizcede edilgen cümleler, cümledeki eylemin, işin ve oluşun kim veya kimler tarafından gerçekleştirildiğini bilmediğimiz durumlarda kullanılır.

Örn.; A new shopping mall will be built here soon.

(Yakında buraya yeni bir alışveriş merkezi inşa edilecek.)

Yukarıdaki kullanımından farklı olarak, anlatılmak istenen iş, oluş ve eylem, söz konusu iş, oluş ve eylemi gerçekleştiren kişi veya varlıktan daha büyük önem arz ediyorsa, edilgen yapılı cümle kurarız. Böylelikle, cümledeki işi, oluşu ve eylemi gerçekleştiren kişi(ler) veya varlık(lar) vurgulanmaz, vurgu ana fiilden edilgen olarak etkilenen özneye yapılır.

Örn.; A new novel will be written by Kemal YÜKSEL.

(Kemal YÜKSEL tarafından yeni bir roman yazılacak.)

Edilgen cümle yapıları, aynı zamanda daha resmî bir uslup oluşturmak için de tercih edilmektedir. Edilgen cümle yapısı, resmî konuşma ve yazma dilinde, daha nesnel bir uslup sergilemek için sıklıkla tercih edilen ve kullanılan bir yapıdır. Böylelikle, işi, oluşu ve eylemi gerçekleştiren kişi(ler) veya varlık(lar) ikinci plana atılıp gerçekleştirilen iş, oluş ve eylem ön plana çıkarılmaktadır.

Örn.; This interview will be carried out by a detective.

(Bu mülakat bir dedektif tarafından yapılacak.)

Yukarıdaki örnekte görüldüğü üzere, mükakatı yürütmekle görevli olan dedektif, cümleye kendisine atfen birinci tekil şahıs zamiri olan ‘ I’ (Ben) ifadesiyle başlamayarak cümleye daha resmî , nesnel ve ciddi bir hava kazandırmaktadır.

Tüm bunlar ışığında, Passive Voice olarak adlandırılan Edilgen Cümleler , her dilde olduğu gibi, İngilizcede de büyük bir öneme ve işleve sahiptir. Bu dilbilgisi yapısını daha iyi kavrayabilmemizin en önemli yolu, gelecek zaman için kullanılan will ve be going to yardımcı fiilleri ile transitive verbs olarak adlandırılan geçişli (cümlede kendilerinden sonra nesne alabilen) düzenli fiillerin -d/-ed/-ied çekim soneki almış ve düzensiz fiillerin, past participle olarak adlandırılan 3. hâllerini bilmektir.