They Are Made in Turkey

Edilgen Yapılar

Türkçede olduğu gibi İngilizcede de edilgen yapılar etken cümleler kadar yaygın olmasa da sıkça kullanılmaktadır. Etken yapılarda öznenin ne yaptığı, ne yapmakta olduğu, ne yapacağı gibi durumlar anlatılırken, edilgen yapılarda ise özneye ne yapıldığı, ne yapılmakta olduğu, veya ne yapılacağı gibi durumlar ifade edilir.

Geniş zaman ve geçmiş zamanın yardımcı fiilleri olan do/does ve did hariç diğer zamanların yardımcı filleri edilgen yapılarda aynı şekilde kullanılır. Yardımcı fillerden sonra “be” fiilinin bir formu istisnasız bütün zamanlarda kullanılır. Etken cümlelerde yardımcı fiillerden sonra gelen fiiller hangi şekli alıyorsa bu kural edilgen yapılarda yardımcı fiillerden sonra getirilen be fiili için aynı şekilde geçerlidir.

Örneğin, geniş zaman etken olumlu cümlelerde yardımcı fiiller do/does kullanılmadığı gibi edilgen geniş zaman olumlu, olumsuz veya soru cümlelerinde de hiçbir şekilde do/does yardımcı filleri kullanılmaz. Onun yerine be olmak fiilinin şimdiki hâli olan am, is, are kullanılarak arkasından fiilin 3. hâli getirilir. Aynı şekilde geçmiş zaman edilgen cümlelerinin hiç birinde did kullanılmaz, onun yerine be olmak fiilinin geçmiş hâli olan was, were kullanılır ve arkasından esas fiilin 3. hâli kullanılır. Esas fiiller bütün zamanlarda 3. Hâlinde kullanıldığı için bütün fiillerin 3. halleri iyi öğrenilmelidir. Zamanlara göre örnekleri inceleyelim.

Geniş zaman

Geçmiş zaman edilgen cümle yapısı: Özne + am/is/are + fiilin 3. hâli

Etken: My mother makes tea for breakfast. (Annem kahvaltı için çay yapar.)

Olumlu edilgen: Tea is made by my mother for breakfast. (Kahvaltı için çay annem tarafından yapılır.)

Olumsuz edilgen: Tea is not made by my mother for breakfast. (kahvaltı için çay annem tarafından yapılmaz.)

Edilgen soru: Is tea made by your mother? (Çay annen tarafından mı yapılır?)

Etken: I always wake my brother up in the morning. (Ben sabahları abimi uyandırırım.)

Edilgen: My brother is always waken up by me in the moring. (Kardeşim her sabah benim tarafımdan uyandırılır.)

Olumsuz edilgen: My brother is not waken up by me in the morning. (Erkek kardeşim sabahları benim tarafımdan uyandırılmaz.)

Edilgen soru: Is your brother waken up by you? (Erkek kardeşin senin tarafından mı uyandırılır?)

Etken: We always feed the birds. (Biz her zaman kuşları besleriz.)

Olumlu Edilgen: The birds are always fed by us. (Kuşlar her zaman bizim tarafımızdan beslenir.)

Olumsuz edilgen: The birds are not always fed by us. (Kuşlar her zaman bizim tarafımızdan beslenmez.)

Edilgen soru: Are the birds always fed by you? (Kuşlar her zaman senin tarafundan mı beslenir?)

Etken: Emir always cleans the board. (Tahtayı her zaman Emir temizler.)

Olumlu edilgen: The board is always cleaned by Emir.

Olumsuz edilgen: The board is not cleaned by Emir. (Tahta emir tarafından temizlenmez.)

Edilgen soru: Is the board cleaned by Emir? ( Tahta Emir tarafından mı temizlenir?

Geçmiş zaman

Geçmiş zaman cümle yapısı: Özne + was/were + fiilin 3. hâli.

Etken: The postman delivered the letter to wrong adress. (Postacı mektubu yanlış adrese teslim etti.)

Olumlu edilgen: The letter was delivered to wrong address. (Mektup yanlış adrese teslim edildi.)

Olumsuz edilgen: The letter was not delivered to wrong address. (Mektup yanlı adrese teslim edilmedi.)

Etken: The referee postponed the game. (Hakem maçı erteledi .)

Olumlu edilgen: The game was postponed by the referee. (Maç hakem tarafından ertelendi.)

Olumsuz edilgen: The game was not postponed. (Maç ertelenmedi.)

Edilgen soru: Was the gane postponed ? (Maç ertelendi mi? )

Şimdiki zaman

Şimdiki zaman edilgen cümle yapısı: Özne + am/is/are + being + fiilin 3.hâli

Etken: I am taking my son to his school now. (Şimdi oğlumu okuluna götürüyorum.)

Olumlu edilgen: My son is being taken to his school now. (Oğlum şimdi okuluna götürülüyor.)

Olumsuz edilgen: My son is not being taken to his school now. (Benim oğlum şu anda okuluna götürülmüyor.)

Edilgen soru: Is your son being taken to his school now? (Oğlunuz şe anda okuluna mı götürülüyor?)

Etken: Ayşe is not washing the dishes. (Ayşe bulaşıkları yıkamıyor.)

Olumlu edilgen: The dishes are being wahed by Ayşe now . (Bulaşıklar şimdi Ayşe tarafından yıkanıyor.)

Olumsuz edilgen: The dishes are not being washed now. (Bulaşıklar şimdi yıkanmıyor.)

Edilgen soru: Are the dishes being washed now? (Bulaşıklar şu anda yıkanıyor mu?)