Sinir Dokusu ve Sinir Sistemi Histolojisi

Sinir Sistemi

Sinir sistemi, vücudun iç ve dış çevresinde oluşan ve süreklilik gösteren tüm değişimlere yanıt vermesini sağlarken, organların ve organ sistemlerinin işlevsel aktivitelerini kontrol eder ve düzenler. Sinir sistemi anatomik olarak Merkezi sinir sistemi (MSS) ve Periferik sinir sistemi (PSS) olmak üzere iki kısımdan oluşur.

Sinir Dokusu

Sinir doku, canlı organizmalarda milyarlarca sinir hücresi (nöronlar), bu hücrelerin uzantıları (akson ve dentritler) ve karşılıklı bağlantıları (sinapslar) ile nöronlara değişik yönlerden destek sağlayan nörogliya hücrelerinden oluşan bir doku türüdür.

Sinir Doku Hücreleri

Sinir doku hücreleri, uyarıları almak, değerlendirmek ve yanıt vermekle görevli olan nöronlar ve nöronların desteklemesi, korunması ve beslenmesinden sorumlu olan nörogliya hücreleri olmak üzere 2 grup altında incelenir.

Nöronlar

Sinir dokuda asıl fonksiyonu gerçekleştiren hücrelere sinir hücresi, nöron ya da nöyrosit adı verilir. Nöronlar çok farklı şekil ve büyüklükte olabilirler. Bir nöron, hücre gövdesi (soma), dentritler ve akson olmak üzere 3 temel bölümden ibarettir.

Dentritler

Dentritler, çevre ya da diğer sinir hücrelerinden uyarımları almaya yarayan nöronal uzantılardır. Hücre gövdesinin yakınında yer alırlar, aksonlardan daha geniş çaplı olup myelin içermezler. Genellikle konik şekillidirler ve yoğun dallanma gösteren modelleri, dentritik ağaç olarak tanımlanır.

Aksonlar

Bir nöronda çok uzun olabilen tek bir akson bulunur. Bir akson hücre gövdesine yakın bölümde kollateraller yani yan kollar verebilir. Aksonun dallanmaları hedef hücre yakınlarında daha yaygındır. Nöronun hücre gövdesinde sentezlenen nörotransmitterler aksonal iletim sistemiyle uzak bölümlere iletilir.

Sinapslar

Uyarımların (inpuls) bir sinir hücresinden diğer sinir hücresine veya kas, epitel gibi bir başka hücreye geçiş noktalarına sinaps adı verilir.Sinapslar son derece özelleşmiş hücrelerarası bağlantı bölgeleridir. Sinir hücreleri birbirleriyle veya etkiledikleri hücrelerle aralarında sinapslarla bağlantı kurarlar.

Nörotransmitterler

Nörotransmitterler, presinaptik membrandan salınan ve postsinaptik membrandaki reseptörlere bağlanarak onları aktive eden sinyal molekülleridir.