İş Analizi
İş etüdü; insanın çalışmasını basitleştirmek, doğru iş yapma yöntemlerini tespit ederek iyileştirmek, standartlaştırmak, böylece daha az yorularak daha fazla iş üretmesini sağlamak bunun sonucunda da üretim miktarını veya diğer bir değişle verimliliği artırmak, işin standart hareketleri ve standart süreleri belirleyerek çıktı denetimini kolaylaştırmak üzere gerçekleştirilen çalışmalar bütünüdür.
Hareket etüdü; işgörenlerin, duruş pozisyonları, işçilerin çalışma biçimleri ile el kol hareketlerinin incelenerek doğru hareket sırası ve biçiminin belirlenmesi suretiyle verimliliğinin artırılması, beraberinde daha az yorulmasını böylece mesai sonuna kadar performansı düşürmeden uzun süre çalışabilmesini sağlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen çalışmalardır. İşçinin el kol hareketlerini doğru biçimde planlayarak verimliliği artırmaya yönelik çalışmalara da mikro/En küçük hareket etüdü denilmektedir.
Metod etüdü; bir işin ne şekilde, hangi yöntemle, hangi işlem sıralarıyla yapılacağının belirlenmesi böylece optimum yani maliyet, zaman ve enerji bakımından en uygun yöntemin tespit edilmesi suretiyle ilgili işlemin sürekli olarak aynı şekilde yapılması sağlamak üzere gerçekleştirilen çalışmalardır. İş ölçümü; kalifiye bir işçinin, tanımı yapılmış (standart hâle getirilmiş) bir işi veya işlemi, belirlenmiş bir performans düzeyinde yürütebilmesi için gerekli olan süreyi saptamak amacıyla geliştirilmiş tekniklerin uygulanmasıdır.
Zaman etüdü; belirli koşullar altında yapılan, özellikleri verilmiş bir işin elemanlarına ait zamanlar ile performans derecelerinin kaydedilmesi, bu yolla toplanan verilerin çözümlenmesi ve o işin tanımlanmış bir performans düzeyinde yürütülmesi için gerekli olan zamanı belirlemek üzere kullanılan bir iş ölçüm tekniğidir.”
Gantt Şeması; Bir projenin farklı faaliyetleri için önceden zaman tahmini yapılması ve bu faaliyetlerin yatay barlar yardımıyla grafik düzlemde gösterilmesidir.
İş ölçümü; kalifiye bir işçinin, tanımı yapılmış (standart hâle getirilmiş) bir işi veya işlemi, belirlenmiş bir performans düzeyinde yürütebilmesi için gerekli olan süreyi saptamak amacıyla geliştirilmiş tekniklerin uygulanmasıdır.
Kalifiye işçi; işlemi belli bir emniyet, miktar ve kalite standartları dahilinde yürütmek için gerekli olan fiziksel niteliklere, zekâya, eğitime ve kazanılmış beceriye ve bilgiye sahip olan kişidir.
Tanımı yapılmış (standart hale getirilmiş) iş; metod ve üretim içinde uygulanış biçimi tespit edilmiş ve kayıtlara geçirilmiş iştir.
Belirlenmiş bir verimlilik düzeyi ise; normal bir çalışma temposunu ifade eder.”
İş değerlemesi, işin süresi, karşılaştırmalı zorluk derecesi, gerektirdiği kalifiye düzeyi, bu düzeyi yakalamak için gerekli zaman, işin sorumluluk düzeyi, etki alanı, işi yapabilmek için gerekli yasal belgeler ve bunların önem düzeyi ile işin çıktısı veya işin sonunda elde edilen ürün itibariyle işlerin değerlendirilmesi, kıymetinin ve toplam üretim içindeki ağırlığının belirlenmesi için yapılan sistematik ve bilimsel bir ölçüm sistemidir. Sayısal Yöntemler ve Sayısal Olmayan Yöntemlerle yapılabilir.
İş görenlerin, yaptıkları işin gerekleri, zorluk düzeyi ve çalışma koşulları gibi özelliklerine göre, geçimlerini sağlayacak bir maaşla ücretlendirilmesi gerekmektedir. İşgörenlerin alacağı ücretin belirlenmesinde yararlanılabilecek ölçütlerin önemlileri şunlardır:
- Eğitim,
- Donanım,
- Nitelik,
- Kadro,
- İş riski,
- Hizmet süresi,
- Katma değer
- Piyasa ihtiyacı”