Afrika, Orta Doğu ve Orta Asya’da Halkla İlişkiler Uygulamaları

Bu ünite, halkla ilişkiler uygulamalarının Afrika, Orta Doğu ve Orta Asya’da ortaya çıkışı, gelişimi ve uygulamalarını konu almaktadır.

Afrika’da halkla ilişkiler uygulamaları Nijerya, Güney Afrika, Kenya ve Gana ülkeleri üzerinden işlenmektedir

Orta Doğu’da halkla ilişkiler uygulamaları Suudi Arabistan, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Filistin ülkeleri üzerinden işlenmektedir.

Orta Asya’da halkla ilişkiler uygulamaları Kazakistan ve Kırgızistan ülkeleri üzerinden işlenmektedir.

Afrika'da Halkla İlişkiler Uygulamaları

Afrika ülkelerinde halkla ilişkiler alanına ilişkin uygulama çalışmaları, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında, Batı ülkelerinin konsolosluklarının yürüttüğü çalışmalar sonucunda başlamış; Afrika ülkelerinde faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin yerel halka ve hükûmetlere yönelik yürüttüğü çalışmalarla gelişmiştir.

Afrika ülkeleri içinde halkla ilişkiler uygulamaları açısısından öne çıkan ülkeler Nijerya, Kenya ve Güney Afrika’dır.

Nijerya

Nijerya’da halkla ilişkilerin gelişimi Dr. Samuel Epelle tarafından Nijerya Halkla İlişkiler Derneği’nin (PRAN) kurulmasıyla başlamıştır.

Günümüzde Nijerya’da Halkla ilişkiler uygulamalarında iki yönlü asimetrik model simetrik modele kayarak, daha stratejik bir bakış açısı benimsemektedir.

Kenya

Kenya’da halkla ilişkiler uygulamaları 1934 yılında Büyük Britanya tarafından Britanya Konsolosluğunun kurulmasıyla başlamıştır.

Ülkedeki ilk halkla ilişkiler ajansı 1955 yılında açılmıştır.

Günümüzde Kenya’da halkla ilişkiler uygulamaları hem kamusal hem de özel alanda bir yönetim süreci olarak kabul edilmektedir.

Güney Afrika

Güney Afrika’da halkla ilişkiler uygulamalarının kökeni sömürge dönemlerine kadar uzanmaktadır. Ancak ülkede alanının profesyonel bir şekilde gelişmesi, ülkenin 1994 yılında cumhuriyetçi bir düzene geçmesiyle başlamıştır.

Önceleri ülkede halkla ilişkiler, daha çok propaganda, basın ajansı ve manipülasyon teknikleri aracılığıyla uygulanan reklam, pazarlama ve tanıtım faaliyetleri olarak algılanmıştır.

1994 sonrasında ise, özellikle Güney Afrika Halkla İlişkiler Enstitüsü’nün (Public Relations Institute of South Africa -PRISA) çalışmalarıyla halkla ilişkiler bir kurumun iç ve dış paydaşları arasındaki algılama ve stratejik ilişkileri iletişim aracılığıyla yönetme süreci olarak tanımlanmıştır.

Gana

Ülkede halkla ilişkiler uygulamalarının gelişimi oldukça yenidir. Bu alanda en önemli araştırmalar Gyan (1991) ve Osam (1989) tarfından yapılmıştır.

Ülkede halkla ilişkiler uygulamalarının gelişmesi 1970 sonrasında olmuştur. 1971 yılında Gana Halkla İlişkiler Derneği kurulmuştur.

Orta Doğu'da Halkla İlişkiler Uygulamaları

Bölgede halkla ilişkiler; etkinlik planlama ve düzenleme, haber bültenleri hazırlama, misafirleri karşılama gibi rutin bir etkinlik alanı olarak algılanmaktadır.

Suudi Arabistan

Suudi Arabistan’da halkla ilişkiler alanının gelişimi Arap -Amerikan Petrol Şirketi’nin (ARAMCO) 1930’da kurulmasıyla başlamıştır.

Suudi Arabistan’da halkla ilişkiler alanı hızlı bir şekilde gelişmesine rağmen, resmî kurumlar tarafından yeterince destek görmemektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri

Birleşik Arap Emirlikleri’nde halkla ilişkiler alanının gelişimi 1970 ve 1980 yıllarında olmuştur.

2001 yılında Dubai’de Orta Doğu Halkla İlişkiler Derneği kurulmuştur.

İsrail

Ülkede halkla ilişkilerin gelişmesi 1960 yılında İsrail Halkla İlişkiler Derneği’nin kurulmasıyla başlamıştır.

Günümüzde İsrail’de özel, kamu ve sivil toplum örgütleri dâhil, yaklaşık 400 halkla ilişkiler ofisinin faaliyet gösterdiği söylenmektedir.

Mısır

Ülkede halkla ilişkiler, misafirperverlik ve müşteri ilişkileri ile aynı anlama gelmektedir. Bu nedenle alandaki uygulamalar da daha çok hizmet sektöründe ve müşteri ilişkileri düzeyinde kalmıştır.

özellikle de 1990 sonrasında, halkla ilişkiler alanına yönelik girişimlerin arttığı görülmektedir. Bu anlamda özellikle yabancı şirketlerin ülkede faaliyetleri önemli katkı sağlamıştır.

Filistin

Halkla ilişkiler uygulamalarında 1987 yılı bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir.

Ülkedeki ilk halkla ilişkiler ajansı 2000 yılında, ABD’de eğitim almış bir Filistinli tarafından Batı Şeria’da açılmıştır.

Orta Asya'da Halkla İlişkiler Uygulamaları

Halkla ilişkileri uygulamalarına yönelik gelişmeler daha çok, Kazakistan ve Kırgızistan olmak üzere, iki ülke üzerinden değerlendirilmektedir.

Kazakistan

Kazakistan’da halkla ilişkilerin gelişimi 1994 yılında uluslararası halkla ilişkiler ajanslarının ülkede faaliyete başlamasıyla olmuştur.

Özellikle, 2000- 2002 yıllarında, yerel firmalar iç ve dış hedef kitlelerine yönelik olarak halkla ilişkiler çalışmalarına önem vermişlerdir.

Kazakistan Ulusal Halkla İlişkiler Derneği’nin kurulması (2001) ülkede halkla ilişkilerin gelişiminde dönüm noktası olmuştur.

Kırgızistan

Daha çok, kriz yönetimi ağırlıklı bir halkla ilişkiler modeli benimsenmiştir. Ağırlıklı olarak gazeteciler, dil bilimciler, siyasetçiler, pazarlama ve reklam uzmanları bu uygulamalarda görev almışlardır.

Kırgızistan’da ilk halkla ilişkiler ajansı “PRC” (Public Relations Center) ise 2004 yılında açılmıştır.