Rekreasyonun Kültürel Etkileri

Rekreasyon; insanların boş zamanlarında çeşitli amaçlarla gönüllü olarak katıldıkları etkinlikler olarak tanımlanmaktadır. Bu sebeple rekreasyon ve boş zaman kavramları birbiriyle ilişkilidir. Boş zaman evrensel olarak nitelendirilen bir kavramdır. Çünkü dünyanın hangi noktasında olursa olsun mutlaka insanların kendileri için ayırdıkları boş zamanları bulunmaktadır. Ancak insanların sahip oldukları kültür ve alışkanlıklarına bağlı olarak boş zaman değerlendirme faaliyetleri değişiklik göstermektedir. Bu nedenle farklı kültürlerde farklı rekreasyon çeşitleri ortaya çıkmıştır.

Rekreasyon faaliyetlerinin insanlar üzerinde çeşitli etkileri bulunmaktadır. Bu etkiler çoğunlukla olumlu yöndedir. Rekreasyon faaliyetleri kişilerde fiziksel anlamda bir rahatlama sağlamaktadır. Bunun dışında zihinsel sağlığın korunmasında da önemli etkileri bulunmaktadır.

Rekreasyon faaliyetlerine katılım günümüzde artık zorunlu ihtiyaç olarak görülmektedir. Bu nedenle insanların bu faaliyetlere olan talepleri gün geçtikçe artmakta ve bunun bir sonucu olarak da rekreasyon faaliyetlerinin çeşitlerinde bir artış gözlemlenmektedir. Rekreasyon faaliyetlerinin büyük bir kısmı turizm faaliyetleri olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle rekreasyon ve turizm arasında çok sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Zaten hem rekreasyon hem de turizm faaliyetlerinin en önemli amaçları arasında insanların eğlenmesi, dinlenmesi, rahatlaması bulunmaktadır. Her iki faaliyet grubu da bu amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. Fakat her ne kadar bu iki kavram birbiriyle kaynaşmış, birbiririnden ayrı düşünülemeyen kavramlar olsa da bazı noktalarda birbirinden ayrılmaktadır. Rekreasyon ve turizm faaliyetleri yapıldıkları yer, zaman, yapılan harcama gibi konularda birbirinden farklılaşmaktadır.

Rekreasyon ve turizm ile birlikte düşünülen ve ilişkili olan çeşitli kavramlar bulunmaktadır. Bu kavramlardan biri kültürdür. Kültür günlük hayatta çok fazla kullanılan ve sınırları oldukça geniş olan bir kavramdır. Bu kavram ile ilgili farklı alanlarda çalışmalar yapılmaktadır. Ancak en fazla araştırma yapanlar arasında sosyologlar ve antropologlar bulunmaktadır. Kültür genel olarak; kişilerin edindikleri bilgileri, inancı, gelenek ve görenekleri ile ilgili becerileri içeren bir bütün olarak tanımlanmaktadır. Kültürü oluşturan bazı önemli unsurlar bulunmaktadır. Bu unsurlar arasında; değerler ve tutumlar, sosyal yapı, dil, inanç ve gelenekler yer almaktadır.

İnsanları turizm ve rekreaslon faaliyetlerine yönlendiren en önemli faktörlerden biri kültürdür. Binlerce yıl öncesine bakıldığında kültürün önemli bir seyahat etkeni olduğu görülmektedir. Antik dönemlerde pek çok seyyah, düşünür farklı toplumlara ait kültürleri tanımak, kültürel değerlerini öğrenip başka toplumlara aktarmak için seyahatler yapmışlardır. Günümüzde de benzer bir durum olduğu görülmektedir. İnsanlar farklı kültürleri tanımak, deneyimlemek, tarihi ve kültürel değerleri gezip görmek gibi amaçlarla rekreasyon ve turizm faaliyetlerine katılmaktadırlar. Hem geçmişe hem de günümüze bakıldığında kültür ve turizm arasında sıkı bir bağ olduğu anlaşılmaktadır. Son yıllarda insanların özellikle alternatif turizm çeşitlerine olan ilgilerinin artmasıyla birlikte turizm ve kültür kavramlarını birleştiren kültür turizmi kavramı ortaya çıkmıştır.

Turizmle yakından ilişkili bir kavram olan rekreasyonun da kültür ile arasında bir etkileşim söz konusudur. Rekreasyonel faaliyetler farklı kültürden birçok insanı aynı ortamda buluşturma özelliğine sahiptir. Böylelikle bu faaliyetlere katılan insanlar farklı kültürleri tanıma fırsatı bulmaktadır.

Buna ek olarak insanların sahip oldukları kültürel özellikler rekreasyon faaliyetleri seçiminde etkili olmaktadır. Bu gibi sebeplerden dolayı rekreasyon ve kültür birbiriyle ilişkili kavramlardır.

Rekreasyon faaliyetlerinin aynı zamanda kültür üzerinde çeşitli etkileri bulunmaktadır. Bu etkiler arasında; kültür yayılması, kültür şoku, kültür kirlenmesi, kültürel yozlaşma ve kültürel değişim bulunmaktadır. Rekreasyonun kültür üzerindeki etkilerine genel olarak bakıldığında çoğunlukla olumsuz etkiler olduğu anlaşılmaktadır. Ancak yine de kültür üzerinde olumlu etkileri de bulunmaktadır. Çünkü bir destinasyonun kültürünün ve kültürel değerlerinin özellikle yabancı turistlere tanıtılmasında rekreasyon faaliyetleri büyük bir rol üstlenmektedir.