Rekreasyonel Faaliyetlerde Yeni Trendler
Giriş
İçinde bulunduğumuz 21. yüzyıl bireylerin, yaşadıkları çevrelerin ve toplulukların yaşamlarını yeniden düşünme, yeniden değerlendirme ve yeni bir çerçeveye oturtmak için birçok yeni fırsat sunmaktadır. Aynı zamanda bu yüzyıl, rekreasyon ve boş zaman programları ve hizmetlerinin planlanması, düzenlenmesi ve uygulanmasında yeni fırsatlar da getirmektedir. Boş zaman etkinlikleri olarak görülen rekreasyon faaliyetleri ise, toplumsal yaşamın her döneminde farklı biçimlerde ortaya çıkmış ve farklı uygulama alanlarına sahip olmuştur. (Ferguson vd., 2002; Spracklen, 2015). Bu dönemlerde rekreasyon sadece boş zamanların değerlendirilmesi ile sınırlı kalmamış, toplumların ihtiyaç duyduğu bir kavram haline gelmiştir. Bu bağlamda toplumsal yaşamda gerçekleşen değişimler sonucunda ortaya çıkan yeni uygulamalar yoga ve zindelik, spa-wellness, oryantiring, bir tür konaklama biçimi olan glamping iken teknolojide yaşanan ilerlemelere bağlı olarak ortaya çıkan uygulamalar ise sanal ve artırılmış gerçeklik, geocaching, drone teknolojisi ve e-sport şeklindedir.
Rekreasyonel Faaliyetlerde Toplum Temelli Gelişmeler ve Trendler
Günümüz dünyasının modern hayatının ortaya çıkarmış olduğu yorgunluk ve stres kişileri hem ruhsal, hem zihinsel hem de fiziksel anlamda aşırı derecede yıpratmaktadır. Tüm bu yıpranmışlığın içinden sıyrılma ve bir nebze olsun rahatlığa kavuşma isteği, kişilerin kendilerini yenileme ve tazeleme anlamında farklı arayışlara sürüklemektedir. Bu faaliyetlerden öne çıkanlar ise yoga ve meditasyon, spa-wellness, oryantiring, glamping'tir.
Yoga ve Meditasyon
Son zamanlarda alternatif bir turizm şekli olarak ortaya çıkan ve hem tabiatta gerçekleşebilmesi hem de ruhsal yönüyle oldukça popüler bir ekorekreasyon faaliyeti olan yoga, kişileri bir yandan rahatlatıp sakinleştirirken diğer yandan huzurlu bir ortam içerisinde zamanın etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamaktadır.
Spa-Wellness
Yeryüzünde anlamı ülkeden ülkeye ve kullanım amacına göre değişen Spa, son on yılda dünya çapında ilgi görmeye başlayan bir rekreatif faaliyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Spa, suyun yanında değişik yağlar ve taşlar ile yapılan terapi ve masajları ifade etmektedir. Spa aynı zamanda yapılan farklı türdeki terapi ve masajlar ile kişilerin günün stresinden uzaklaşmalarını, rahatlamalarını ve yeniden canlanmalarını sağlamaktadır.
Oryantiring
Oryantiring (koşarak, kayak yaparak, bisiklete binerek vb. ile hedef bulma), katılımcıların harita ve pusula yardımıyla bilinmeyen veya az bilinen bir bölge üzerinde harita üzerinde önceden belirlenmiş işaretli hedefleri bulmaya çalıştıkları bir tür spor ve yarışma temelli rekreatif faaliyettir. Bireysel veya takım halinde gerçekleştirilebilen oryantiring, genellikle her ne kadar ormanlık alanda yapılsa dahi, bu faaliyete yeni başlayanlar için parklarda, açık alanlarda ve spor salonlarında da yapılabilir.
Glamping
Kampçılığın bir alt formu olan Glamping ise son yıllarda yeni nesil kampçıların ilgi odağındaki doğa temelli bir rekreasyon faaliyeti olarak karşımıza çıkmaktadır. Glamping, geleneksel kampçılık ile birlikte konaklamada, tesislerde ve hizmetlerde daha fazla konforu ve lüksü ön planda tutan ve doğada olunmasına rağmen kişiyi ev ortamında hissettiren bir yapıya sahiptir.
Rekreasyonel Faaliyetlerde Teknoloji Temelli Gelişmeler ve Trendler
Rekreasyon alanında ortaya çıkan teknoloji temelli yeni trendler ise şu şekildedir: sanal ve arttırılmış gerçeklik, drone teknolojisi, e-spor ve geocaching’tir.
Sanal ve Artırılmış Gerçeklik
İnsanların teknolojik gelişmelere ayak uydurması, onu benimsemesi ve ona ilgi duymasıyla beraber, rekreatif faaliyetlerin oluş biçiminde de önemli değişimler meydana gelmiştir. Sanal ve artırılmış gerçeklik uygulamaları da hayatımızın içerisine girmiş olan ve gün geçtikçe popülaritesini artıran bir rekreasyonel aktivitedir.
Drone Teknolojisi
İngilizce’de “erkek arı” anlamına gelen Drone kelimesi, basit bir biçimde kablosuz bağlantı alanı (Wi-fi) teknolojisi aracılığıyla bilgisayar ve bir uzaktan kumanda ile kontrol edilebilen otonom bir İnsansız Hava Aracı (İHA) olarak tanımlanabilir.
E-spor
Sanal ortamda genellikle video oyunu ile yapılan yarışmalar olarak bilinen e-spor (elektronik spor), özellikle Z kuşağı dediğimiz yeni nesil bireyler arasında trend olan rekreasyonel bir aktivitedir.
Geocaching
21. yüzyılın saklambaç oyunu olarak yerini alan geocaching, açık havada yapılan ve fiziksel aktivite ile teknolojinin bir araya geldiği bir tür rekreasyonel faaliyettir. Oryantiring’in ileri teknoloji formu olan bu etkinlik, kişilerin Küresel Konumlandırma Sitemi (GPS) ile uydu verilerini kullanarak “defineyi” (sandık, k Her yaş grubundan insanın bu etkinliğe katılıyor olabilmesi, etkinliği daha da cazip hale getirmekte ve popülaritesini arttırmaktadır.
Sonuç olarak insanoğlunun sonsuz istek ve ihtiyaçlarında yaşanan değişimler hem toplum temelli hem de teknoloji temelli örneklerde olduğu gibi her geçen gün yeni rekreatif faaliyetlerin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Bu değişimler karşısında öncelikle rekreasyon işletmeleri başta olmak üzere, ilgili tüm kurum ve kuruluşlar bu değişimleri karşılayabilecek altyapıyı güçlü tutmalı, bu pazardaki yenilikleri takip edebilmeli ve finansal açıdan da bu pazardan kendilerine düşen payı elde edebilmek için yenilikleri tüketicilere sağlıklı bir biçimde ulaştırabilmelidir.