Rekreasyon Ve Turizm Coğrafyası

Aslında geçmişi çok gerilere gitmekle birlikte, Sanayi Devrimi'yle (1750'lerden itibaren) birlikte başlayan boş zaman (leisure) kavramı, bu zamanları değerlendirecek çeşitli faaliyetlerin de ortaya çıkmasını teşvik etmişti.

Boş zaman faaliyetlerinin çeşitlenmesi ve geniş toplumsal kesimlere yayılması, doğal olarak örneğin ulaşımın gelişmesinin de etkisiyle, dünya çapında gelişmeye başlamıştı.

Yirminci yüzyıl boyunca ve daha da çok y akın sayılabilecek zamanlarda (1950'lerden sonra) küreselleşme bağlamında dünyadaki en önemli faaliyetlerden birisi de boş zamanlarda yapılan seyahatlerin dünya çapında yayılması şeklindeki uluslararası turizm olmuştur.

Uluslararası turizme ülkelerin içinde gerçekleşmekte olan iç hareketliliği yani iç turizmi de katarsak, ekonomik -mekânsal -toplumsal olarak turizm faaliyetinin önemi dev boyutlara varmaktadır.

Turizm, esas olarak insanların boş zamanlarında sürdürdükleri birçok faaliyetin daha uzun bir zaman sürecindeki seyahate dönüşmüş halidir.

Boş zamanlarda uğraşılan tüm faaliyetleri aslında "rekreasyon " sözcüğü karşılamaktadır. Rekreasyon ise “varoluş (uyuma -yeme -içme vb.) ve geçim (çalışma, işe gidiş -geliş, çocuklar için okul, kadınlar için ev işleri vb.) için gerekli olanın dışındaki tüm zamanlar” olarak tanımlanır ve boş zamanlarda yapılan tüm faaliyetleri ifade eden bir kavramdır.

Rekreasyon faaliyetleri çeşitli şekillerde ayrılabilmektedir. Genellikle “ kapalı ” ve “açık” mekânlarda sürdürülmelerine göre ayrılabildikleri gibi, “ katılımcı ” ve “izleyici ” olarak gerçekleştirilmelerine göre “ aktif ” ve “ pasif ” olarak da ayrılabilmektedir.

Aslında rekreasyon faaliyetleri için yapılan ve daha sık kullanılan ayırım “şehirsel ” ve “ kırsal ” şeklinde olandır. Bu da coğrafi mekana bağlı bir ayrımdır.

Kırsal (ya da açık hava) rekreasyon faaliyetleri geniş arazi kullanımı ve bazı doğal özellikler gerektirdiklerinden, ancak kırsal alanda yapılabilen rekreasyon faaliyetleridir.

Kırsal rekreasyon faaliyetleri arasında (genelde 400 hektardan büyük alan gerektiren ) parklar, özel çiftlikler, koruluklar, boş kıyılar, hayvanat bahçeleri, botanik bahçeleri, hatta bu kapsamların hiçbirisine girmeyen boş kırsal alanlar, yapay kanallar, baraj gölleri vb. yer alırlar .

Kırsal rekreasyon faaliyetlerinin en önemli özelliği çok geniş alanlarda gerçekleştiriliyor olmalarıdır.

Kırsal rekreasyon faaliyetleri gerek tatil süresi gerekse rekreasyon alanlarının yakınlık ya da uzaklığına, yani mesafe sine göre değişmektedir. Rekreasyon planlamasında da gidilecek yere olan yolculuk önem taşımaktadır.

Şehirsel rekreasyon faaliyetleri ise, şehirde, daha kısa zaman sürelerinde gerçekleşebilecek faaliyetlerden oluşur.

Sinema, opera, tiyatro, sanat galerileri, müzeler ve benzerlerine izleyici olarak katılmak da, bisiklete binmek, spor faaliyetlerine aktif olarak katılmak da şehirlerde gerçekleştirilebilmektedir.

Şehirlerdeki eğlendirme -dinlendirme faaliyetleri olarak kabul edilebilecek bu faaliyetler aynı zamanda şehirlerde "büyük iş yatırımları" olarak bir araya da toplanabilmektedirler.

Günümüzde artık kırsal alan gerektiren bazı faaliyetler şehirlerde, şehirsel alanlarda yer almasına alışkın olduğumuz faaliyetler de kısal alanlarda yer alabilmektedirler.