Sosyal Tabakalaşma Ölçekleri

Sosyal Tabakalaşma Nedir?

Bütün toplumları insanları -belirli birsıra, düzen içinde -sıralar ,böylece bazı insanlar diğerlerine göre daha fazla fırsat vekaynaklara sahip olurlar . Eşitsizliklerin biçimleri vemiktarı ;zaman vemekâna göre toplumdan topluma değişiklik gösterebilmektedir .Her toplum içerinde bulunan bireyler açısından kaynakların eşitsiz dağılımını farklı ölçülerde meşrulaştıran vesöz konusu eşitsizlik biçimlerini kurumsallaştıran değerlere dayalı birtakım ilkeleri içerisinde barındırmaktadır .

Sosyal tabakalaşma olgusu bunoktada, toplumsal yapı içindeki eşitsiz dağılımın sistematik yapısını tarif eden birolgu olarak dikkat çekmektedir ve kısaca “toplumda insan kategorilerinin hiyerarşik birbiçimde sıralandığı bir sisteme” işaret etmektedir .

Toplumsal gerçeklik içinde cinsiyet, etnisite, inanç, ırk,sınıf, sosyoekonomik düzey, özellikle yoksulluk veyoksulluğun nedenleri ileilgili olarak sorulan tüm soruların yanıtlarını oluşturan gerekçelerin tamamı toplumsal tabakalaşma ileilişkilidir

Sosyolojik açıdan, toplumların karmaşık hiyerarşilere dayalı eşitsizlik sistemi olarak sosyal tabakalaşma yapısı, toplumsal statülerin eşit olmayan dağılımına karşılık gelen toplumsal ;iktidar gücünün eşit olmayan dağılımına karşılık gelen siyasal ;vemal -hizmetlerin eşit olmayan dağılımına karşılık gelen ekonomik düzey olmak üzere üçdüzeyde elealınabilir .

Toplumsal tabakalaşma dört önemli ilkeye dayanmaktadır .Bunlardan birincisi, sosyal tabakalaşmanın toplumun birözelliği olmasıdır .İkincisi, sosyal tabakalaşmanın kuşaktan kuşağa aktarımasıdır .Üçüncüsü, sosyal tabakalaşmanın evrensel ama aynı zamanda değişken olmasıdır .Sosyal tabakalaşma bütün toplumlarda bulunur ama eşit olmayanın neolduğu ve eşit olmayanın nasıl olduğu toplumdan topluma değişkenlik gösterir . Dördüncüsü, sosyal tabakalşmanın sadece eşitsizlik içermemesi, aynı zamanda eşitsizlik biçimlerine ilişkin inanç vedeğer kodlarını daiçermesidir .

Toplumsal tabakalaşma hiyerarşisi içinde, sosyal tabakalar arasındaki dikey hareketliliği temel alan açık,yarı açık vekapalı olmak üzere üçtemel sosyal tabakalaşma sistemi ideal tipsel olarak birbirinden ayırt edilebilmektedir .

Kapalı sosyal tabakalaşma sistemlerine kast vekölelik ;yarı açık sosyal tabakalaşma sistemlerine feodal zümreler veaçık sosyal tabakalaşma sistemlerine isesınıf sistemleri örnek olarak gösterilebilir .Kişisel başarıya odaklı sosyal tabakalaşma sistemleri meritokratik sistemler olarak nitelendirilmektedir .

Sosyal Tabakalaşma ve Sosyal Sınıf Kavramları Arasındaki İlişkiyi Anlamlandırmak

Toplumsal sınıflar ,toplumsal cinsiyet, etnisite yadaırk,ulus (etno -ulusal aidiyetler) vedin-inanç biçimi gibi birtoplumun hiyerarşik eşitsizlik sistemi olarak, sosyal tabakalaşma sisteminin oluşmasında etkili olan kolektif aidiyet örüntüsü entegrasyonu biçimlerinden birine karşılık gelmektedir .

Sosyal Tabakalaşma Ölçeklerinin Sınıflandırılması

Sosyoekonomik statü (SES) kavramsallaştırması, bugün kompozit veproksi ölçüm yöntemlerine dayalı olarak toplumsal yapılardaki eşitsizlik ve tabakalaşma biçimlerinin operasponelleştirilerek tespit edilmesi ve karşılaştırılması içinkullanılan birölçüm biçimi olarak kullanılmaktadır .(SES) kavramsallaştırması Weber çizgisindeki sosyologların sosyal eşitsizliğin çeşitli boyutlarına dayalı karma birsıralama modeline karşılık gelmektedir .

Sosyo Ekonomik Statü (SES) kavramı ileliteratürde eşanlamlı olarak kullanılan birkaçterim vardır .Bunlardan biri de"sosyal sınıf" (SS) tır.Sosyal sınıf (SS), tıpkı soyoekonomik statü (SES) gibi birbireyin sosyal hiyerarşi içerisindeki yerini belirlemeyi amaçlayan birinşa veölçü birimidir .

Avrupalı akademisyenler sosyoekonomik statü (SES) terimi yerine sosyo ekonomik pozisyon (SEP) terimini kullanmaya eğilimlidirler .