Ticaret Sicili – Ticaret Unvanı ve İşletme Adı – Marka

Genel Olarak Ticaret Sicili

Ticaret sicili, ticari işletmeler ve tacirler ile ilgili bazı hususların kaydının tutulmasına ve gerek tacir gerekse de üçüncü kişilerin menfaatleri bakımından açıklanmasına ve böylelikle aleniyetin sağlanmasına hizmet eden bir resmī sicildir.

Ticaret sicili, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve denetiminde ticaret ve sanayi odaları veya ticaret odaları bünyesinde kurulacak ticaret sicili müdürlükleri tarafından tutulur.

Başlıca ticaret sicili işlemleri; tescil (kayıt), değişiklik (tadil) ve silinme (terkin) işlemleridir.

Ticaret siciline tescil edilecek hususların gerçeği tam olarak yansıtmaları, üçüncü kişilerde yanlış izlenim yaratacak nitelik taşımamaları ve kamu düzenine aykırı olmamaları gerekir. Dolayısıyla tescili talep edilen hususların “gerçeği yansıtması” esastır.

Tescil, bir hakkın veya hukukî durumun doğmuş olduğunu bildiriyorsa bu durumda tescil bildirici, bir hakkın veya hukukî durumun ortaya çıkması için yapılıyorsa bu durumda tescil kurucu etkiye sahiptir.

Ticaret Unvanı ve İşletme Adı

Her tacir, ticari işletmenin açıldığı günden itibaren on beş gün içinde, ticari işletmesini ve seçtiği ticaret unvanını, işletme merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ilân ettirmelidir.

İşletme adı kullanmak ihtiyaridir. Şayet işletme adı kullanılıyorsa, bunun tescili zorunludur.

Ticaret unvanı, bir taciri diğer tacirlerden; işletme adı, bir işletmeyi diğer işletmelerden ayırır. Marka ise bir işletmenin üretmiş olduğu mal ve hizmetleri diğer işletmelerinkinden ayırt etmek için kullanılan işaretlerdir.

Marka

Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması koşuluyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir.

Tescilli bir marka; başkasına devir edilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin edilebilir.

Marka hakkı tecavüze uğrayan marka sahibi; fiilin tecavüz olup olmadığının tespitini, muhtemel tecavüzün önlenmesini, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazminini, tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde el konulmasını, el konulan ürün, cihaz ve makineler üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınmasını, tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere el konulan ürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veya sınai mülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasını, haklı bir sebebin veya menfaatinin bulunması hâlinde, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kesinleşmiş kararın günlük gazete veya benzeri vasıtalarla tamamen veya özet olarak ilân edilmesi veya ilgililere tebliğ edilmesini talep edebilir.