Endokrin Sistemle İlgili Tıbbi Terimler
Hormonların üretilip salgılanlandığı organlara endokrin bez; endokrin bezler ile bunların salgılarını inceleyen bilim dalına ise endokrinoloji denir.
Endokrin bezler: Hipofiz, Epifiz, Tiroid, Paratiroid, Böbrek üstü bezi, Timus, Pankreas, Testis, Ovaryum
Hormonlar
Hormonlar; iç salgı bezlerinden salgılanıp kan dolaşımı yoluyla çeşitli doku ve organlara ulaşarak hücreler arası haberleşmeyi sağlayan, biyokimyasal ve metabolik olayları düzenleyen kimyasal maddelerdir.
Terimler
Anatomik Terimler
Glandula Throidea : Tiroid bezi
Glandula Parathyroidea: Paratiroid bezi
Hypophysis: Hipofiz Bezi
Adenohypophysis: Ön hipofiz
Nörohipofiz: Arka hipofiz
Follikülleri stimule edici hormon (FSH) : Hipofiz ön lobundan salgılanan hormon
Lüteinleştirici hormon (LH ): Hipofiz ön lobundan salgılanan hormon
Laktojenink hormon : Hipofiz ön lobundan salgılanır ve süt salgılamasını sağlar.
Oksitosin: Hipofiz arka lobundan salgılanan hormon
Antidiüretik hormon (ADH ): Vücudun sıvı dengesini ve kan basıncını düzenleyen hormon
Epiphysis : Beyinde bulunan küçük bezdir.
Melanositleri stimule eden hormon : Memelilerde etkili olmayan bir hormondur.
Glandula Suprarenalis : Adrenal bez, Böbrek üstü bezi
Kalsitonin : Tiroit bezinden salgılanıp kalsiyum düzeyini ayarlayan hormon.
Tiroksin: Tiroit bezi hormonu
Triidothyronine: Trioid bezi hormonu
Testosteron: Testisle Leydig hücrelerinden salgılanan ve erkekte ikincil seks karakterini belirleyen hormon
Progesteron : Kadın cinsiyet hormonlarından biridir.
Estrogen : Ovaryumdan salgılanan kadın cinsiyet hormonudur.
Adrenalin : Böbreküstü bezi medullası tarafından salgılanan hormon
Noradrenalin : Böbreküstü bezi medullası tarafından salgılanan hormondur.
Mineralokortikoid: Adrenal bez tarafından salgılanan ve böbrekten sodyum geri emilimi ve potasyum atılımını artıran hormonlar
Aldosterone: Adrenal bezde üretilen, elektrolit dengesini düzenleyen hormondur.
Glukokortikoidler: Adrenal bezden üretilen hormon grubudur.
İnsülin : Pankreas tarafından salgılanan, eksikliğinde şeker hastalığının oluştuğu hormon
Glukagon: Pankreasta alfa hücreleri tarafından salgılanan, şeker düzeyini yükselten bir hormon
Semptom Terimleri
Exophtalmia: Gözün, göz küresinin dışına doğru çıkması
Galaktore: Emzirme durumu olmaksızın süt salgısının olmasıdır.
Gynecomastia : Erkeklerde memelerin büyümesi
Hipoglisemi: Kandaki şeker oranının düşmesi
Hiperglisemi: Kandaki şeker oranının artışı
Hiperkalemi: Kanda potasyum oranının artışı
Hipernatremi: Kanda sodyum oranınını artışı
Hipertrigliseridemi: Kanda trigliserit oranınınyüksekliği
Hiperürisemi: Kanda fazla miktarda ürik asit bulunması
Hirsutism : Kadınlarda erkek tipi kılların normalin üstünde çoğalması
Tetani: Kaslarda gelişen kasılma
Virilism: Kadında erkek karakterlerin oluşması
Polidipsi: Fazla su içme
Polifaji: Fazla yemek yeme
Poliüri: Normalden fazla idrar yapma
Tanı Terimleri
Acromegalia : Yetişkinlerde yüzün irileşmesi, ayak ve ellerin ileri derecede büyümesi ile seyreden bir hastalık
Gigantism : Çocuklarda büyüme hormonunun fazla salgılanmasıyla anormal büyüme.
Hypopituitarism: Hipofiz bezinin yetersiz hormon salgılaması
Cushing’s syndrome: Fazla miktarda glikokortikoidlerin etkisinde kalma sonucunda gelişen sendrom
Addison hastalığı: Primer adrenal bez yetmezliği.
Diabetes İnsipidus: Antidiüretik hormon yetersizliğine bağlı gelişen bir hastalık.
Diyabetes Mellitus: Şeker hastalığı.
Guatr: Tiroit bezinin fazla büyümesi
Hashimoto Tiroditi : Otoimmun bir hastalıktır.
Kretenizm: Çocukluk döneminde tiroid hormonun salgılanmaması durumunda ortaya çıkan tablodur.
Graves hastalığı: Hipertiroidi, guatr, eksoftalmi, ödem görülen bir hastalık
Thyroiditis: Tiroit bezi iltihab
Hiperadrenalizm: Böbreküstü bezinden fazla adrenalin salgılanması
Feokromositoma : Böbrek üstü bezinin medullasında oluşan bir tümör
Hyperthyroidism: Tiroit hormonunun fazla salgılanması
Hypothyroidism: Tiroit bezinin az hormon salgılaması
Hypoparathyroidism: Paratiroit hormonunun az salgılanması
Cerrahi Terimleri
Adrenalectomy: Böbreküstü bezinin ameliyatla çıkarılması
Hypophysectomy: Hipofiz bezinin ameliyatla çıkarılması
Parathyroidecomy: Paratiroit bezinin ameliyatla çıkarılması
Thyroidectomy: Tiroit bezinin ameliyatla çıkarılması