Santral Sinir Sistemi

Afferent: Getirici

Akson: Sinir hücrelerinin uzun uzantısı. Sinir uyarılarını ileriye taşır.

Dendrit: Sinir hücresinin sayıları birden fazla olan hücreye ağaç görünümü veren kısa kalın uzantılarıdır.

Efferent: Götürücü

Ganglion: Santral sinir sistemi organları olan beyin ve omurilik dışında sinir hücresi içeren düğüm şeklindeki oluşumlar.

Hemisfer: Beyin yarım kürelerinin her biri.

Medulla spinalis : (Omurilik) Merkezi sinir sisteminin omurga kanalı erisinde bulunan bölümü.

Meninks: O murilik, beyin ve beyinciğin çevresini koruma amaçlı saran üç zara birlikte verilen isim.

Miyelin Kılıf: Aksonun çevresini sararak uyarı iletiminin hızlanmasını sağlayan madde.

Nörofizyoloji: Sinir sisteminin çalışmasını konu alan fizyoloji dalı.

Nörohormonlar: 10 nanometrelik sinaptik aralıktan çok daha uzun mesafelere mesaj taşıyabilirler. Hormonlardan farkı endokrin hücrelerinden salınmayıp sinir hücrelerinden salınmalarıdır. Somatostatin, dopamin, vasopressin, oksitosin gibi.

Nöromodülatör: Bu maddeler presinaptik uçun veya postsinaptik membranın uyarılabilirliğini değiştirerek impuls aşırımın ayarlar. Ana sinapsta kendisi tek başına impuls aşırımını sağlayamaz. Nöropeptit Y, VİP (Vasoaktif intestinal peptit) gibi.

Nörotransmiter: SSS’de iki nöron arasında iletişimden sorumlu olan ve uyarının presinaptik uçdan postsinaptik uça taşınmasını sağlayan, nöron membranını hızlı bir şekilde etkileyen ve etkileri hızlı bir şekilde sonlanan maddelerdir. En önemlileri; Asetilkolin, noradrenalin, seratonin, dopamin, GABA, Glutamattır.

Sinaps : Uyarıların; bir sinir hücresinden bir sinir hücresine ya da sinir hücresinden vücudun diğer bir hücresine geçişini sağlayan bağlantılardır.

Sinir İmpulsu: Hücreden hücreye bilgi paylaşmak için oluşturulan elektrokimyasal uyarılar.

Alzheimer hastalığı: Demansa yol açan dejeneratif bir hastalık.

Amnezi: Hafıza kaybı, unutkanlık.

Anestezi: Bilinç ile birlikte ağrı duyusunu kaybetme, uyuşturma.

Analjezi: Ağrı duymama hâli

Depresyon: (Ruhsal çöküntü) Enerji azalması, üzüntü , yorgunluk ve umutsuzluk belirtilerinin yanı sıra kişinin benlik saygısının azalması ve suçluluk duygularının görüldüğü, ileri şekilde psikotik düşünce bozukluklarının ve intiharların tabloya eklendiği bir duygu durum bozukluğudur.

Demans: (Bunama) Nöropatolojide yapısal olarak meydana gelen değişiklikler sonucu oluşan ve yetenek kaybıyla belirti gösteren, ilerleyici ve düzelme olanağı olmayan beyin fonksiyon bozukluğu sendromudur.

Ensefalitis: Beyin iltihabı.

Epilepsi: (Sara) Beyin işlevinde meydana gelen, tekrarlanan kısa süren krizlerdir.Birdenbire ortaya çıkan ve kısa süren kriz sırasında bilinç değişiklikleri, aşırı hareketlilik, duyusal olaylar ve uygunsuz davranışlar görülür.

Halusinasyon: Gerçekte var olmayan bir çevresel uyarının sanki varmış gibi algılanması, örneğin gerçekte olmayan seslerin duyulması gibi.

Hemiparezi: Vücudun bir yarısında kuvvetsizlik.

Hemipleji: Vücudun bir yarısını etkileyen felç.

Hiperestezi: Aşırı duyarlılık

Hidrosefalus/hidrosefali: Doğuştan meydana gelen anamoli durumu olup beyin karıncıklarında normalin üzerinde sıvı toplanması.

İntraserebral hemoraji: Beyin dokusu içine kanama.

Konfüzyon: Bilinç kaybı ile kendini gösteren nöbet.

Konversiyon: Kişinin iç dünyasındaki bir çatışmayı simgesel bir biçimde dışa yansıtan, bedeninde oluşan duygusal ya da hareketsel fonksiyonlarda bozulmadır.

Lumbalji: Bel ağrısı.

Lomber disk hernisi: Bel fıtığı.

Multiple sclerosis: Genellikle, omurilikte ve beyinde demiyelinizasyon plaklarının oluşmasıyla karakteristik özellik kazanan ve yavaş yavaş ilerleyen bir santral sinir sistemi hastalığıdır.

Obsesif -kompülsif bozukluk Düşünce ve mantık düzeyinde oluşan; gereksizliği, anlamsızlığı, yersizliği, kişinin kabullenmesine rağmen kendi iradesi ve isteği dışında inatçı bir şekilde sürekli olarak tekrarlanan takıntılı düşünce ve davranışlar.

Otizm: Çocuklarda üç yaşından önce görülmeye başlayan ve ömür boyunca devam eden, sosyal iletişime ve etkileşime hasar veren, sınırlı ve sürekli tekrarlanan davranışlara neden olan ve bunların yanı sıra beynin gelişimini de engelleyen bir rahatsızlıktır.