Acil Sağlık Hizmetleri Otomasyon Sistemi
Acil sağlık hizmetleri: Acil hastalık ve yaralanma hâllerinde, konusunda özel eğitim almış ekipler tarafından, tıbbi araç ve gereç desteği ile olay yerinde, hastaneye nakil sırasında ve sağlık kurum ve kuruluşlarında 24 saat süre ile kesintisiz olarak yürütülen tüm sağlık hizmetlerini kapsamaktadır. Acil sağlık hizmetlerinin ülke genelinde kesintisiz ve bir ekip anlayışı içerisinde yürütülmesi ve en kısa zamanda ulaşılabilir olması esastır. Bu esaslara göre, acil sağlık hizmetlerinin Bakanlığın koordinasyonunda kamu veya özel bütün kurum ve kuruluşların iştiraki ile tek merkezden yönetilmesini sağlamak maksadıyla, hizmetin yürütülmesi için ülkemizde acil sağlık hizmetleri kurulmuştur.
Ülkemizde konu ile ilgili olarak Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği” yürürlüğe girmiş olup, bu yönetmeliğe göre; Acil Sağlık Hizmetleri, Temel ve Destek Hizmet Birimleri’nden oluşur.
“Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ” 'e göre acil servis hizmeti; I. Seviye, II. Seviye ve III. Seviye olmak üzere üç grupta değerlendirilir.
Hizmete ulaşmada ilk aşama, acil sağlık yardımı gerektiren durumlarda merkeze yapılan başvuru niteliğindeki çağrıdır. Çağrı; merkeze, ücretsiz aranabilen 112 numaralı telefon aracılığı ile veya diğer iletişim araçları vasıtası ile yapılır.
Kamu ve özel bütün sağlık tesisleri, acil servis hizmetlerinin etkin ve koordineli yürütülmesi ve hastaya ait bilgi paylaşımı için ortak kayıt sistemi kurmak zorundadır. Ortak kayıt sistemi, müdürlüğün denetim ve kontrolünde, Bakanlık bilgi sistemine entegre olacak şekilde ASKOM tarafından organize edilir.
ASKOM: İl genelinde acil sağlık hizmeti ile ilgili kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyon ve işbirliğini sağlamak üzere kurulan İl Acil Sağlık Hizmetleri Koordinasyon Komisyonu’nun kısaltılmış hâlidir.
KKM: Acil sağlık çağrılarının karşılandığı ve ambulansların sevk ve idare edildiği komuta kontrol merkezidir
Merkez, topladığı bilgiler ışığında, talebin acil sağlık hizmeti gerektirip gerektirmediğini değerlendirir.
Acil sağlık hizmeti içinde belirtilen istasyonlar, acil servisler ve destek hizmetleri gerektiğinde, merkez tarafından(112 Acil Servis) yönlendirilir.
Merkez tarafından yönlendirilen birim en kısa sürede olay yerine ulaşır. Olay yerine ulaşan ekip, yönlendirme sırasında ve olay yerinde edindiği bilgiler ışığında acil sağlık yardımını gerçekleştirir.
Kamu ve özel tüm sağlık tesisleri ve kuruluşları, kendilerine doğrudan başvuran veya ambulans ile sevkle getirilen tüm acil vakaları sağlık güvencesi ve ödeme gücü olup olmadığına bakmaksızın kabul etmek, 112 acil ambulansları tarafından getirilecek vakalar için KKM talimatlarına göre acil servislerini hazırlamak, ilk değerlendirme ve gerekli tıbbi müdahaleyi yapmak ve stabilizasyonu sağlamakla yükümlüdür.
Sağlık tesisleri acil servislerine getirilen vakalara ait bilgileri her istendiğinde Bakanlığa, müdürlüğe ve 112 KKM' ne bildirmek zorundadır.
Triaj: Çok sayıda hasta ve yaralının bulunduğu durumlarda, bunlardan öncelikli tedavi ve nakil edilmesi gerekenlerin tespiti amacıyla, olay yerinde ve bunların ulaştırıldığı her sağlık kuruluşunda yapılan hızlı seçme ve kodlama işlemidir.
Kırmızı alan uygulaması, hayatı tehdit eden ve hızlı agresif yaklaşım ve acil olarak eş zamanlı değerlendirme ve tedavi gerektiren durumlar ile hayatı tehdit etme olasılığı yüksek olan ve 10 dakika içerisinde değerlendirilip, tedavi edilmesi gerekli olan çok acil durumlardır.
Sarı alan uygulaması, hayatı tehdit etme olasılığı, uzuv kaybı riski ve önemli morbidite oranı olan durumlar ile orta ve uzamış dönem belirtileri olan ve ciddiyet potansiyeli taşıyan durumlardır.
Yeşil alan uygulaması, ayaktan başvuran, genel durumu itibarıyla stabil olan ve ayaktan tedavisi sağlanabilecek basit sağlık sorunları bulunan hastalardır.
Siyah alan uygulaması, hayatını kaybetmiş veya kaybetmek üzere olan, tıbben ümitsiz kabul edilen ve hayata döndürülme şansı kesinlikle olmayan hastalardır.
Acil Servis Hizmetleri Sekreterlik Birimi; yaralanan ya da aniden hastalanan kişilere acil müdahale için var olan yerlerde(acil servislerde) görev yapan, hastanın acil servise girişinden çıkışına kadar tüm işlemleri HBYS üzerinden gerçekleştiren acil servis sekreterleridir.
Bütün hastanelerde acil servis süreçlerinin işleyişine dair; hasta girişi, triaj, konsültan hekim çağrılması, hastaların sevk edilmesi veya serviste yatışı, tetkiklerin yapılması, nöbetçilerin belirlenmesi, ilaçların depodan alımı vb. konuları içeren yazılı bir düzenleme bulunmalıdır. Acil Serviste Hasta Kayıt ve Çıkış İşleyiş Süreci;
- Triaj (Ayrım) İşlemleri
- Hasta Kayıt İşlemleri
- Hizmet Girişi (Istem) İşlemleri
- Hasta Çıkış İşlemleri aşamalarından oluşmaktadır.