Sığırların Önemli Viral Hastalıkları

Sığırların viral enfeksiyonları yaygın görülen ve hayvancılık işletmelerinde ekonomik kayıplara neden olan hastalıklardır.

Şap Hastalığı

Tüm ruminantlarda akut seyirli, ateşli viral bir enfeksiyondur. Hastalık uluslararası canlı hayvan ve hayvansal ürün ticaretini olumsuz yönde etkilemektedir. En önemli bulaşma yolu aerosol yoldur. Enfekte hayvanların göz ve burun akıntıları, salya, süt, semen, gaita, idrar, genital akıntılar, vezikül sıvıları ve fötus sıvıları hastalığın bulaşmasında önemli rol oynar. Dil üzerinde, damakta, diş etinde, damakta, dudaklarda, memede, ayakların tırnak aralarında ve koroner bölgesinde aftlar şekillenir. İplik şeklinde bir salya akışı görülür. Zoonozdur ve nadiren insanlara bulaşır. İhbarı zorunlu hastalıklar listesinde bulunur. Mücadelede monovalan, bivalan ve trivalan olarak uygulanmaktadır.

Sığırların Viral Diyaresi

Ateş, ishal, mukoza lezyonu, lökopeni, kongenital anomalili buzağı doğumları ile seyreder. Enfekte hayvanların kan, göz ve burun akıntısı, sperma, süt, gaita, idrar, uterus akıntıları, yavru zarları, yavru sıvıları ile virus saçılır. Persiste enfekte hayvanlar ömür boyu virusu taşırlar ve saçarlar. Kongenital anomaliler AH sendromu, beyin ve beyincik anomalileri ve eklem yapısında bozukluklar görülür.

Sığırların Üç Gün Hastalığı

Ateş, depresyon, durgunluk, topallıkla seyreden, sokucu sineklerle bulaşan bir hastalıktır. Gebe hayvanlarda yavru atımı ve AH sendromlu buzağı doğumları görülür.

Sığır Vebası

Sığır vebası ateşli ve ölümle sonuçlanan bir hastalıktır. Enfekte hayvanların tüm vücut sekret ve eksretleri ile virus saçılmaktadır. Klinik bulgular salivasyon, gözyaşı burun akıntıları, kanlı ve sulu ishal olarak ortaya çıkar. Ağız mukozasında, yanak, dudak, damak, dil, diş etinde kepek serpilmiş gibi nekrotik lezyonlar görülmektedir. Sığır vebası ülkemizde ihbari mecburi ve tazminatlı hastalıklar arasında bulunur.

Akabane Hastalığı

Abortlar, erken ve ölü doğumlar, kongenital anomalili yavru doğumları ile karakterizedir. Hastalığın bulaşması sokucu sinekler aracılığıyla meydana gelir. Virus annede viremi oluşturduktan sonra transplazenter olarak fötusu enfekte eder. Yavruda AH sendromu, emme bozukluğu, yürüme bozukluğu gibi bulgular ortaya çıkar.

Schmallenberg Hastalığı

Ateş, süt veriminde azalma, ishal ve kongenital anomalili buzağı doğumları ile seyreder. Virus sokucu sinek türleriyle taşınır ve anneden yavruya vertikal yolla bulaşır. Hayvanlarda abort, ölü doğum, artrogripozis ve hidranensefali, boynun büküklüğü, beynin normalden küçük olması, omurga anomalileri görülmektedir.

Sığır Löykozu

Lenf bezlerinde tümör oluşumu ve lenfosit artışı ile karakterizedir. Virus RNAsı proviral DNA olarak hücre kromozomu içerisine yerleşir ve persiste enfeksiyon oluşumuna neden olur. Enfeksiyonun bulaşması ortak süt tankından beslenme ile olur. İatrojenik bulaşma da önemlidir. Hastalığın inkubasyon süresi uzundur.

Neonatal Buzağı İshalleri

Yeni doğan buzağılarda ilk 1 ayda görülen ishaller şiddetli seyrederek ölümle sonuçlanabilir. Buzağı ishallerini oluşturan enfeksiyöz etkenler arasında bakteriler, viruslar ve parazitler birlikte rol oynarlar. Temizlik ve havalandırma yetersiz olduğunda, güç doğumlarda, yetersiz kolostrum alınması durumunda, aşırı kalabalık barınaklarda hastalığın görülme olasılığı artmaktadır.

Sığırların Solunum Sistemi Hastalık Kompleksi

Sığırların solunum yolu hastalık kompleksi, verim düşüklüğü, gelişme geriliği ve sekonder enfeksiyonlarla kombine olup, ölümle sonuçlanabilir. Hastalık çoklu olarak viruslar, bakteriler ve mikoplazmalar tarafından tarafından oluşturulmaktadır. Nakil, yetersiz bakım ve besleme şartları, stres faktörleri,, yetersiz kolostrum alınması hastalığın meydana gelmesinde rol oynar.

Sığırların Enfeksiyöz Rhinotrakeitisi

Bulaşıcı, latent ve akut seyirli viral bir hastalıktır. Bulaşması gözyaşı, burun akıntısı, genital akıntılar, dışkı, sperma, fötusa ait doku ve sıvılar, süt ve diğer sekret ve ekstretler , fötal membran ve dokular ile olur. Herpesviruslar hayvanların çeşitli dokularında latent olarak kalmaktadırlar. Çeşitli stres faktörleri ve kortikosteroid uygulamaları sonucunda yeniden reaktive olarak saçılır. Solunum sistemi enfeksiyonunda görülen klinik bulgular ateş, gözyaşı, burun akıntıları, konjuktivitis, öksürük, solunum güçlüğü, burun mukozasında lezyonlardır. Genital sistem enfeksiyonlarında ateş,yavru atımı, erken embriyonik ölüm, balanopostitis ve vulvovaginitis oluşur. Korunmada inaktif konvansiyonel ve inaktif marker aşılar kullanılmaktadır.

Sığırların Korizası

Ölümle sonuçlanan sporadik seyirli bir hastalıktır. Sığırlar arasında direkt temas yolu ile bulaşma olmaz. Koyun ve keçiler taşıyıcıdır. Sığır korizasının perakut seyir, intestinal seyir, baş göz seyir ve abortif seyir olmak üzere 4 klinik formu bulunmaktadır.

Sığırların Papillomatozu

Sığırların papillomatozu deri ve kutan mukozada papillom (siğil) oluşumu ile karakterize viral bir hastalığıdır. İndirekt olarak, enfekte yemlikler, suluklar, altlıklar, kastrasyon, sağım, kulak numaralama ekipmanları bulaşmada önemlidir. Çiftleşme ile bulaşma olur.

Sığır Çiçeği

Sığır çiçeği sığırların meme, testis, inguinal bölge gibi derinin kılsız bölgelerinde vezikül ve papül oluşumu ile zoonoz bir enfeksiyondur. Yemlikler, kemirici hayvanlar, sağım makinaları, insanlar hastalığın bulaşmasında rol oynarlar. Korunmada inaktif aşılar kullanılır.

Sığırların Mamillitisi

Sığırların mamillitisi meme, meme başı, ağız, vagina, vulva mukozalarında ülseratif lezyonlarla karakterize bir enfeksiyondur. Süt sağım makinaları ve subklinik enfekte hayvanlar bulaşmada önemlidir.

Sığırların Nodüler Eksantemi

Sığırların nodüler eksantemi deri, mukoza, iç organlarda lezyon oluşturan, ölümle sonuçlanan bulaşıcı bir enfeksiyondur. Hastalık sokucu sinekler aracılığıyla bulaşır. Deri lezyonları, salya, solunum sekretleri, süt ve semen direkt bulaşmada önemlidir. Korunmada koyun, keçi çiçeği aşıları dozu arttırılarak kullanılmaktadır.