Bireysel Hijyen

Bireysel hijyen kişinin kendi sağlığını koruması için devam ettirmesi gereken öz bakım uygulamalarının tamamıdır. Hijyen uygulamaları banyo yapma, ağız, saç, el, ayak, göz, kulak, burun, genital bölge temizliği ile kullanılan eşyaların ve çevrenin temizliğini kapsar. Fiziksel, psikolojik ve sosyal iyilik için bu aktivitelerin düzenli ve yeterli olarak yapılması esastır. Hijyenik uygulamalar vücut salgılarının, atıklarının ve geçici mikroorganizmaların vücuttan uzaklaştırılmasını sağlamak, vücuttaki kötü kokuları gidermek, deri sağlığını sürdürmek ve geliştirmek, bireyin rahatlamasını, dinlenmesini ve gevşemesini sağlamak, kas gerilimini azaltmak, bireyin genel görünümünü olumlu hâle getirmek ve kendine olan güvenini artırmak amacı ile yapılır. Bireyin hijyenik uygulamaları sağlaması ve sürdürebilmesi için hijyen gereksiniminin farkına varması, birtakım koşulların ve malzemelerin mevcut olması gereklidir. Bireysel hijyenin sağlanmasında kullanılan malzemelerin başında su ve sabun gelir. Bunun yanı sıra şampuanlar, banyo süngerleri ve lifleri, diş fırçaları, el, ayak ve vücut temizliğinde kullanılan fırçalar, tırnak makası diğer önemli hijyenik araçlardır. Bu araçların başkalarıyla paylaşılmaması, bireye özel olması sağlık açısından gerekli ve önemlidir.

Derinin temizliği uygun sıklıkta yapılan banyo ile sağlanır. Banyo yapıldıktan sonra mutlaka temiz iç çamaşırı ve giysiler kullanılmalıdır.

Saçlar vücudun en sık kirlenen bölümlerindendir. Normal bir saçın haftada en az bir ya da iki kez şampuanla yıkanması gerekmektedir. Röfle, perma, sıcak fön gibi işlemler saça ve saçlı deriye zarar verebilirler.

Ağız hijyeni ağız içi, diş, dişetleri ve dilin temizliğini kapsar. Dişler günde en az iki kez fırçalanmalı, diş araları diş ipi ile temizlenmelidir. Diş çürükleri, diş taşları, ağız içi enfeksiyonlar, dişeti iltihapları, diş eti cepleri, dişeti kanamaları ağız içi sorunların başlıcalarıdır. Bu sorunların ve halitozis olarak adlandırılan ağız kokusunun en önemli nedeni yetersiz ağız temizliğidir.

Eller sık sık akan su altında uygun bir sabunla köpürtülerek iyice yıkanmalı, durulanmalı ve başkası tarafından kullanılmamış temiz bir havlu ile kurulanmalıdır. Tırnaklar kısa tutulmalıdır. Ellerin sık sık ve doğru şekilde yıkanması birçok bulaşıcı hastalığın önlenmesinde en etkili yoldur.

Ayaklar, bütün gün ayakkabı içinde kapalı olarak kalan, sık terleyen ve vücudun ağırlığını taşıyan organlar olduğundan bakım ve temizliği önemlidir. Ayaklarda görülen sorunların başında ayak kokusu ve mantar enfeksiyonları gelmektedir. Uygun ayak bakımı ve temizliği ile kokuların ve enfeksiyonların gelişmesi önlenebilir. Ayak tırnakları tırnak batmalarını önlemek için düz kesilmelidir.

Genital bölge dış ortamla teması olmayan vücudun en sıcak, en nemli ve en kirli bölgelerindendir. Bu bölgede deri katları ve kıvrımları arasında vücut artıklarının (ter, idrar, dışkı, kan vb.) bulunması, mikroorganizmaların çoğalmasına ve hastalık yapmasına elverişli bir ortam oluşturmaktadır. Genital hijyen yetersizliği özellikle kadınlarda genital sistem enfeksiyonlarına yol açmaktadır. Adet dönemlerinde genital hijyen kurallarına daha fazla dikkat edilmelidir