Uçak Temizlik Hizmetleri
Yolcuların ve çalışanların sağlığı açısından büyük önem taşıyan uçak temizliği genellikle şirket olarak gerçekleştiren uzman ekipler tarafından yapılmaktadır. Uzman ekip kadrosundan meydana gelen temizlik şirketleri, uzmanlaştırılmış sistemleri sayesinde uçakların ne zaman iniş ve kalkış yapacağını takip eder ve hatta GPS sistemi sayesinde uçakların nerede olduğunun takibini yapar. Bu sistem sayesinde uçağın iniş yaptığı zaman hazır olarak bekleyen temizlik şirketi elemanları hızlı bir şekilde uçak temizliğini yaparak uçakların yeni sefere hazır olmasını sağlamaktadır. Uçağın bir sonraki seferine uçak temizliğinin yetişmesi için uygun bir temizlik planlaması ve iş bölümü yapan temizlik şirketleri, uçak için gerekli öncelikleri de belirlemektedir.
Uçak Temizlik Hizmetlerinde Genel Kurallar
Uçak temizlik hizmeti belli kurallar doğrultusunda yerine getirilmelidir. Bu hizmet belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir.
Temizlikte kullanılan kova, fırça, bez veya süngerler temizlenecek bölgeye göre kesinlikle farklı olmalıdır. Bu amaçla, temizlik işleminde kullanılan malzemeleri ayırt edebilmek amacıyla galleyde ve tuvaletlerde değişik renkte kova, paspas kullanılmalıdır.
Toplanan çöp torbalarından uçağın içine, aprona sıvı sızmaması için çok dikkat edilmelidir.
Kokpit temizliği sırasında cihazlara temas edilmemesine özen gösterilmelidir. Her ne sebeple olursa olsun bir hata yapıldığında hemen bir teknisyene veya uçuş ekibine haber verilmelidir.
Kullanılan Malzemeler
Uçak temizliği yapılırken kullanılan temizlik malzemelerinde özellikle içeriğinde kimyasal madde olanlarda bu temizlik için uygun olma şartı aranır. Uçak temizliğinde elektrik süpürgesi, lif içermeyen tülbent bez, plastik küçük süpürge, çöp torbaları, kabin içi çöp toplama kovaları kullanılır.
Kabin İçi Temizlik
Planlama
Planlama, kabin içi temizlik hizmet süresini etkin kullanmak için gereklidir. Temizlikte ihtiyaç duyulan personel sayısını belirleyebilmek için uçak tipi önemlidir.
Kabin İçi Temizliği
Kabin içi temizlikte işlemlerin sırasına göre hizmeti yürütmek, temizlik hizmet süresini kısaltır ve kolaylaştırır, kargaşayı önler. Transit seyahatlerde yolcular uçakta kalırsa kabin temizliği yolcuları rahatsız etmeyecek şekilde yapılmalıdır.
Temizlenecek Bölgeler
Derin Temizlik
Kabin temizliği, uçaklara önceden planlaması şartıyla ve talep hâlinde uygulanan kapsamlı özel kimyasal maddeler kullanılarak yapılan ve süresi uzun olan temizlik işlemidir.
Tavanlar, yan duvarlar ilaçlı bezlerle silinip kurulanır. İlaç hazırlanır, ceplikler boşaltılır Kokpit Temizliği
Bütün çöpler alınır, küllükler boşaltılır ve teknisyen izni doğrultusunda süpürge ve masa silme işlemi yapılır.
Mutfak Temizliği
Fırınlar ve kahve makineleri, uçağın teknisyeni tarafından söküldükten sonra dışları ve yuvaları, troley yuvaları, çöp kutu yuvaları, kabin temizliğinde tanımlanan bezlerle temizlenir.
Tuvalet Temizliği
Uçaklarda temizliğin en hassas yapılması gereken bölüm tuvaletlerdir. Özel temizlik maddeleriyle uçaktaki her bir tuvaleti temizlemek yaklaşık 10 dakika sürer. Seyir esnasında her yolcunun tuvaletten çıkmasından sonra kabin ekibi tuvalette yüzeysel bir kontrol yapar ve temizlik için küçük müdahaleler yapar.
Transit Temizlik
Sefer aralarında yapılan kısa süreli temizliktir. Temizlik kontrol listesi temizlik ekip sorumlusu tarafından doldurulur ve kabin amirine imzalatılır.
Yatı Temizliği
Son seferi sonrasında yatıya kalan uçaklara verilen temizlik hizmetidir. Temizlik kontrol listesi, temizlik ekip sorumlusu tarafından doldurulur ve kabin amirine veya teknisyenine imzalatılır. Kabin temizliği, mutfak temizliği ve tuvalet temizliği olmak üzere üç aşamadan oluşur.
Kargo Kompartıman Temizliği
Kargoda taşınan herhangi bir yükün taşınması veya yüklenmesi esnasında paket veya kolilerin herhangi bir hasara uğraması sonucu oluşacak sızıntı ve dökülmelerde, kargo kompartımanının temizlenmesi gerekebilir.
İsteğe bağlı hizmetler: Yukarıda sıralanan mecburi hizmetlerin dışında havayolu tarafından talep edilen hizmetleri içerir.
Uçak Gövde Temizliği
Havayolunun özel talebi hâlinde, özel malzeme ve özel araç gereçle yapılan, uçak gövdesinin dış yıkama işlemidir. Uçak gövdesi yıkamanın öncelikli amacı gövde ve iniş takımlarını korozyona karşı korumaktır.
Uçak Kabininde Bulunan Eşyalar
Yolcu tarafından uçakta unutularak bırakılan eşyaların emniyet altına alınarak sahibine ulaştırılması gerekir. Kabin temizlik işlemi aşamasında bulunan her türlü yolcu eşyasının yolcuya eksiksiz ve güvenli bir şekilde ulaştırılması sağlanır.
Uçak Kabininde Bulunan Şüpheli Eşyalar
Temizlik işlemi sırasında uçak kabininde tanımlanamayan, şüpheli bir eşya bulunması durumunda belirli prosedürler uygulanır.
Temizlik Sırasında Dikkat Edilecek İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemleri
Bazıları şunlardır:
Personel uçağa hizmet verirken iş kıyafeti, maske, eldiven giymeli ve vücutlarındaki açık yaraları ve çizikleri su geçirmez bantlarla kapatmalıdır.
Koltuk ceplerinin içinden sert plastik bardakların kırılmış parçaları, metal kapaklar, enjektör, yara bandı gibi cisimler çıkabilir. Bu nedenle koltuk arkası ceplerine el sokulmadan önce cebi sonuna kadar açıp iyice kontrol ettikten sonra temizlik yapılmalıdır.
Atıkların Boşaltılması
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri Kuralları Madde 14(3)’e göre her havaalanı veya havaalanı foseptik, çöp, atık su, bozulmuş yiyecek ve sağlığa zararlı diğer maddelerin toplanması ve imhası için etkili bir sisteme sahip olmalıdır.
Tuvalet Servisi
Tuvalet hizmeti uçağa yolcu alınmadan tamamlanmalı ve taşıyıcı GOM ve AHM'lerinde belirtilen esaslara uygun olarak ve her uçak tipi için farklı esaslara göre yapılmalıdır.
Uçak Temizlik Formu
Formun her hanesi dikkatli bir şekilde doldurulmalıdır. Formun yapılan işler bölümü üç gruba ayrılmıştır. Yapılan iş grubuna göre kutucuklar işaretlenmelidir. İsteğe bağlı herhangi bir hizmet gerçekleştirilmişse isteğe bağlı (Request) not hanesine ESF (EXTRA SERVICE FORM) numarası yazılmalıdır.