Logo ve Marka Tasarımında Tipografi

Markanın İnşası

İletişim ağlarının teknolojiye bağlı olarak gelişmesiyle birlikte küreselleşme olgusu gündeme gelmiştir. İşletmeler küreselleşmeyle birlikte, yalnızca bulundukları ülkeyle sınırlı kalmayıp tüm dünyadaki işletmelerle rekabet etmek durumunda kalmıştır.

Tüketiciler belirsizliği bir tehdit olarak görmektedir. Bu nedenle güvendikleri ya da deneyimledikleri markaları satın alma konusunda daha rahat davranmaktadır. Tüketiciler ürünü doğrudan üreticiden satın alamadığı gibi aracılardan tedarik etmektedir. Ayrıca birçok ürün tüketicilerin ürünü satın almadan önce dokunmasını, görmesini veya denemesini imkânsız hale getiren ambalajlara sahiptir. Dolayısıyla tüketici daha önceki tecrübelerini, reklamları ya da tavsiyeleri dikkate alarak karar vermek durumundadır. Bu nedenle marka, logo, tasarım, sembol ve işaretler hem tüketiciler hem de işletmeler açısından oldukça önemli kavramlardır.

Marka Nedir?

Marka genel bir ifadeyle; ürünün veya hizmetin isim, logo, tasarım ve diğer görsel işaretlerle temsil edilmesi olarak tanımlanabilmektedir. Amerikan Pazarlama Birliği (AMA) ise markayı, “Bir veya bir grup satıcının ürün veya hizmetini rakiplerinden ayırt etmeye yarayan bir isim, kavram, işaret, sembol, tasarım veya bunların bir birleşimidir.” şeklinde tanımlanmaktadır.

Markanın Özellikleri ve Yararları Markalar hem işletmeler hem de tüketiciler açısından değer yaratmaktadır. İyi ve güçlü bir markalar tanımlayıcı, değer yaratan bir varlık, kalite vaadi gibi özelliklere sahiptir.

Marka Kimliği ve Kişiliği

Marka kimliği, bir şirketin, ürünün veya hizmetin esas bir öz, konumlandırma, marka adı, etiket çizgisi, logo, mesaj ve deneyim gibi kontrol edilebilir unsurlarından oluşmaktadır.

Marka kişiliği kavramı ise temelde markaların da insanlar gibi kişilik özelliklerine, belli duygular ya da izlenimlere sahip olduğu varsayımına dayanır.

Bir Marka Bileşeni Olarak Logolar

Logo, marka ile tüketicilerin ilk temas noktası olmasından ötürü işletmeler açısından önem taşımaktadır. Logolar tüketici belleğinde görsel bir imaj oluşturmakta ve bu da bilinirliği ve akılda kalıcılığı arttırmaktadır. İsim ve logo, marka kimliğinin temelini oluşturmaktadır. Bir markanın logosu, tipik olarak, ayırt edilemezlik sorununu çözmek için bir araç olarak hizmet etmektedir.

Logo ve Amblemin Tarihsel Gelişimi

Logonun tarihi, eski aile armalarına, hiyerogliflere ve sembolizme kadar uzanır. İlk modern logo tasarımları 1900'lerin başında yaratılmış ve seri baskıya geçilmesiyle birlikte kullanımı yaygınlaşmıştır.

Avrupa'da 14. yüzyılda ortaya çıkan lonca sistemi ve 15. yüzyılda yaygınlaşmaya başlayan yayınevleri, tanıtım işaretlerine yeni boyutlar kazandırmıştır; lonca sistemiyle birlikte, tanıtım işaretleri, taklit ve kalitesiz mallara karşı kullanımı zorunlu bir garanti belgesi haline gelmiştir.

Logo / Logotype Tasarlama İlkeleri

Logo bir markanın en çok göze çarpan unsurudur. Markalar, kurum imajını, tutumunu ve kurumsal kimliğini çağına uygun biçimde yansıtacak şekilde tasarlanmış logolarını tıpkı bir imza gibi kullanmaktadır.

Logo tasarımının etkili olabilmesi için bazı ilkelerden faydalanılmaktadır. Logo tasarımında kullanılan temel tasarım ilkeleri denge, devamlılık, bütünlük, vurgulama, orantı ve görsel hiyerarşidir.

Logo ve Logotype Çeşitleri

Günümüzde kullanılmakta olan tipografik logo çeşitleri; harf karakterinde çeşitli değişiklikler yapılarak, yazıya soyut ya da somut unsurlar ekleyerek, yeni bir yazı türü yaratarak ve kombinasyonlar oluşturarak elde edilen logolar olmak üzere dört grupta incelenebilmektedir.

Kombinasyon tipli logolar geleneksel olmayan, rakamlardan oluşan, katmanlı - gölgeli - merkezi olmayan, çatlak - kırılgan ve agresif, kaligrafik logolar olmak üzere beş alt grupta incelenebilmektedir.

Logo ve Marka Tasarımında Tipografi Kullanımı

Reklam tasarımında kullanılan tipografik karakterlerle, iletilmek istenen mesajın etkinliği arttırılabilmektedir.

Tasarımcılar yazı karakterleri sayesinde kişilik türlerini tasarımlarıyla temsil edebilmektedir. Yazıyı tasarlamak ve onu bir grafik tasarım elemanı haline getirmek tipografi vasıtası ile mümkün olabilmektedir.

Kimlik Oluşturma Sürecinde Tipografinin Önemi

Tasarımcılar kurum kimliğini oluştururken en uygun yazı karakterini seçerek hedef kitleye imajlarını ya da oluşturmak istedikleri imajı doğru bir biçimde yansıtmayı amaçlarlar. Bu nedenle seçilen yazı karakterinin zamansız, sade, okunulabilir ve kurum imajına uygun olması gerekmektedir. Bu durum tasarım sürecini kolaylaştırırken aynı zamanda oluşturulan kimliğin uzun yıllar boyunca değiştirilmeden kullanılabilmesini de sağlamaktadır.

Logo Tasarım Sürecinde Tipografi Kullanımı

Logo tasarımı sırasında var olan yazı karakterlerini seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, okunabilirliktir. Logo tasarımında tipografik karakter seçimi yapılırken; markaya has nitelikler taşıyan, özgün, marka imajını doğru yansıtabilen, sade, okunaklı ve tasarımda kullanılan diğer öğelerle uyumlu olmasına dikkat edilmektedir.

Tasarımda Tipografi Kullanmanın Yararları

Bir görsel ifade tarzının temelini amblem, logo, renk ve yazı karakterleri oluşturmaktadır. Amblem bir sembol olarak ifade edilirken, logo markanın sembol ile bütünleştirilmesi ile ortaya çıkmaktadır.

Tipografik unsurlar estetik uyumu sağlamak üzere hem kendi aralarında hem de diğer unsurlarla bir birlik ve bütünlük algısı üretmelidir. Bu eksende benzerlik, yakınlık ve süreklilik ilişkilerinden yararlanmak; istikrarlı bir düzen kurmak, görsel odak noktaları oluşturmak ve gruplamalar yapmak; ölçülü çeşitlilikler ve zıtlıklar aracılığıyla tekdüzeliği kırmak; ritim, tekrar, vurgu, hiyerarşi ve örgütleme ilkelerini gözetmek, figür ve zemin ilişkilerini yönetmek; yalın ve ekonomik bir anlatım yolu bulmak gerekmektedir.