Çiftlik Hayvanlarında Kayıt Sistemleri ve Sürü Yönetimi Programları

Kayıtların Tutulması

Günlük, haftalık ve aylık kayıtların değerlendirilmesiyle gerek sürü, gerekse bireysel hayvan bazında risk faktörlerinin belirlenmesi ve mevcut problemlerin çözümlenmesi kolaylaşır.

Sürü İzleme

Sürü Sağlığı programlarında asıl amaç, istenilen hedefler bazında sürü performansının izlenmesidir.

Bilgisayarlı Kayıt Sistemlerinin Önemi

Hayvan yetiştiriciliğinde ekonomik bir faaliyet yapabilmek için sürünün bakım ve idaresinin istenilen seviyede olması gerekir. Sürünün izlenmesi muhtemel ortaya çıkabilecek problemleri en aza indirir. Bu şekilde hem ortaya çıkabilecek hastalıklar önlenebilir hem de çiftleştirilmeler zamanında yapılabilir. Bununla birlikte bu işlemlerin yapılması fazla zaman ve işgücü gerektirir. Yapılan bir hata geri dönüşümsüz sorunlara yol açabilir. Bu yüzden hayvan sürülerinin daha iyi izlenebilmesi ve insan kaynaklı hataları en aza indirmek için bu amaçla hazırlanan bilgisayar programlarından istifade edilmelidir.

Sürü Kayıtları

Günümüzde çiftlik hayvanları yetiştiriciliğinde sürü kayıtlarını tutmayan işletmeler ekonomik olarak diğer işletmeler ile rekabet etme şansını yakalayamazlar. Veteriner hekimler hem sağlık yönetimi hem de verim performanslarını takip etmek için sürü kayıtlarını kullanarak problem çözme yeterliliğine sahip olmalıdır.

Bilgisayarlı Sürü Kayıtları

Klasik olarak elle tutulan sürü kayıtları hala küçük çiftlik hayvancılık işletmeleri için yeterli olsa da, bugün büyük ticari işletmeler için pratik değildir. Büyük işletmelerde kesinlikle bilgisayarlı sürü kayıt sistemleri kullanılmalıdır.

Karar Verme Aşamasında Kayıt Sistemlerinden Faydalanma

Daha önce belirtildiği gibi hayvancılık işletmelerinde kayıt tutmak için belirli bir zamana ihtiyaç duyulmaktadır. Bilgisayara girilen verilerden elde edilen bilgilerin, karar alma aşamasında veya eylem planlarını oluşturmada yardımcı olması gerekmektedir. Genel olarak, hayvansal gıda üretimindeki kararları desteklemek için gereken bilgiler altı kategoriye ayrılabilir. Bunlar; bireysel olarak karar verme, grup olarak karar verme, gözlem yapma, sürü araştırması yapma, gıda güvenliğini ve gıda kalitesini belirleme.

Bireysel Olarak Karar Verme

Bu tür kararlar sadece bireysel olarak hayvanları etkilemektedir.

Grup Olarak Karar Verme

Grup kararları için gerekli olan bilgiler genellikle “eylem programlarını” oluşturmak için gereklidir.

Gözlem Yapma

Gözlem yapma, çiftlikten gelen bilgilerin rutin, sistematik olarak toplanması ve değerlendirilmesidir.

Sürü Araştırması

Herhangi bir hayvancılık işletmesinde olağandışı beklenmedik problemler ortaya çıkabilir. Bu aşamada veteriner hekimin epidemiyolojik bilgisi ön plana çıkar.

Gıda Güvenliğini ve Kalitesini Belirleme

Gıda güvenliği ve kalitesi günümüz tüketicileri için büyük önem taşımaktadır. Bozulmuş hayvansal gıdaların pazara ulaşmasını önlemek gereklidir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, tüm et ve süt ürünleri işleme tesislerinde tehlike analizi kritik kontrol noktası (HACCP) planlarına sahip olması zorunlu tutulmuştur.

Bilgisayarlı Kayıt Sistemlerinin Arzu Edilen Özellikleri

1960-1980 li yıllarda bilgisayarların çok pahalı olması, veri depolama kapasitesi ve işlemci hızının yetersiz olması nedeniyle ilk sürü yönetim programlar merkez olarak kabul edilen birimlerde ana makinelerine yüklenmiştir. Farklı hayvancılık işletmelerinden veriler alınarak bu merkezlerde değerlendirilmiştir. Günümüzün yüksek performanslı bilgisayarları ile gelecekteki sürü yönetimi yazılımının hayvancılık işletmelerine dayanmasını daha akılcı gözükmektedir. Bununla birlikte, çiftlik içi sistemlerin merkezi sistemlere veri gönderip almalarını sağlayan hibrit sistemler de geliştirilmiştir.

Veri ve Bilgi

Kayıt tutmanın tek nedeni işletmede neler olduğunu anlamaktır. Sürü yönetimi kararları zamanında ve doğru olarak alınırsa faydalı olmaktadır.

Verileri Bilgiye Dönüştürme:Bilgi, ham sayıların (verilerin) organize veya özetlenmiş bir forma dönüştürülmesinin sonucudur. Verileri bilgiye dönüştürmenin amacı rakam yığınlarını en basit şekilde sunmaktır

Sürü Verileri ve Hayvan Bilgilerini Toplama:Sorunun kapsamı belirlendikten sonra, her durumda vaka kontrol analizinde kullanılmak üzere temel bir bilgi seti toplanır. Bu veri seti, tüm potansiyel risk faktörleri hakkında bilgi vermelidir. Ortak risk faktörü kategorileri arasında hayvanın yaşı, yetiştirildiği yer, üretim düzeyi, üreme sistemi, aşılama takvimi, tedavi geçmişi ve verilen rasyon grupları bulunur.

Süt Sığırcılığında Sürü Yönetim Uygulamaları

Elektronik Hayvan Tanıma Sistemleri

Sığırların tanımlanmasında yaygın olarak kullanılan elektronik tanıma sistemi transponderlardır.

Sağım Sistemine Entegre Otomatik Süt Ölçüm Sistemleri

Sağım sistemine entegre otomatik süt verimi ölçüm ve kayıt sistemlerinin oldukça fazla avantajları vardır.

Otomatik Hayvan Tartım Sistemi

Günümüzde araştırma çiftlikleri için kurulan elektronik tanıma sistemi ile entegre otomatik kantarlar kullanılmaktadır.

Aktivite Ölçüm Sistemleri

Çiftlik hayvanları kızgınlık gösterdiklerinde genellikle hareketlilikte artmaktadır. Belli bir zaman aralığında hareket süresinde meydana gelen farklılık önemli bir kızgınlık belirtisidir. Bu amaçla pedometre olarak bilinen cihazlar tasarlanmıştır.

Otomatik Kesif Yem Üniteleri

Otomatik kesif yem üniteleri otomatik tanıma sistemi ile birlikte çalışmakta ve bilgisayara yazılımları sayesinde yönetilmektedir.

Elektronik Kantarlı Kaba-Kesif Yem Karıştırıcı ve Dağıtıcıları

Elektronik kantarlı kaba-kesif yem karıştırma ve dağıtma vagonları 150 başın üzerinde sağmal ineğe sahip işletmeler için kullanılır.

Ultrasonografik Görüntüleme

İneklerde erken dönem gebelik teşhisinde kullanılan en güvenilir metot ultrasonografik görüntülemedir

Sürü Yönetim Yazılımları

Sürü yönetim programları hayvanların üretim performansı, besleme ve sağlık gibi parametrelerini izleme ve kontrol olanağı sağlamıştır. Hayvancılık çok fazla iş gücüne dayanan bir sektördür. Verimliliği arttırmak ve iş gücünü azaltmak için çalışma işlemlerinin otomasyonu zorunlu olmuştur. Aynı zamanda sürü sağlığı kapsamında hastalıkların erken tanısında, erken teşhis ve önlemler sayesinde ilaç kullanımının azaltılmasına neden olmaktadır.