Kurumsal Stratejiler

Kurum düzeyi stratejiler bir bütün olarak firmaya yol gösteren stratejileri kapsar. Firmanın; büyümeye bakışı, yapılmak istenen işler, rekabet edilecek endüstriler ve pazar alanları, başka firmalarla işbirliği yapması gibi konularda karar vermesiyle ilgilidir.

Ansoff büyümeye yön sağlayan farklı stratejik seçenekleri ortaya koymak için bir matris geliştirmiştir. Bu matrise göre bir örgütün izleyebileceği dört farklı strateji vardır. Bunlar; pazara nüfuz, pazar geliştirme, ürün geliştirme ve çeşitlendirme stratejileridir.

Pazara nüfuz stratejisi izleyen bir örgüt hali hazırda ürettiği ürünlerle faaliyet gösterdiği pazarda payını arttırmaya çalışır. Ürün geliştirme stratejisi izleyen bir örgüt halihazırda faaliyet gösterdiği pazarlar için yeni ürünler geliştirerek pazar payını arttırmaya çalışır. Pazar geliştirme stratejisi, örgütün mevcutta ürettiği ürün ve hizmetlerle yeni pazarlara girmesini ifade eden bir stratejidir.

Çeşitlendirme stratejisi, bir firmanın aynı anda çok sayıda iş alanında, endüstri veya pazarda faaliyet göstermesidir. Bu stratejiyi izleyen firmalar başka ürün ve pazar alanlarına da yönelerek büyümeye çalışıyordur . Çeşitlendirme stratejilerinin ilişki ve ilişkisiz çeşitlendirme şeklinde iki farklı türü ortaya konulabilir. İlişkili çeşitlendirme stratejisi bir firmanın kendi değer zinciriyle (üretim faaliyetleri) uyumlu olan veya yaptığı işle benzer veya bağlantılı değer zincirine sahip olan ürün ve pazar alanlarına girmesidir. İlişkisiz çeşitlendirme stratejisiyle ise bir firma halihazırda faaliyet gösterdiği ürün ve pazar alanından farklı olan ürün ve pazar alanlarına girer.

Dikey bütünleşme stratejisi izleyen firma değer zincirinin önceki veya sonraki aşamalarına yönelerek, kendi tedarikçilerinin veya müşterilerinin faaliyetlerini yerine getirir. İleri doğru dikey bütünleşme stratejisinde firma değer zincirinde faaliyet gösterdiği aşamalardan daha sonraki aşamalara yönelir. Geriye doğru dikey bütünleşme stratejisinde ise değer zincirinde faaliyet gösterdiği aşamadan daha önceki aşamalara yönelir.

Yatay bütünleşme stratejisi, bir firmanın değer zincirinin aynı aşamasında veya benzer yada farklı pazar bölümünde faaliyet gösteren bir firmayı aldığı veya onunla birleştiği zaman oluşan bir stratejidir .

Tasarruf ve tasfiye stratejilerinde firmalar, maliyetleri azaltıp gelir arttırma veya varlık azaltma yollarından birini seçebilir veya bu yöntemleri birlikte uygulayabilirler.

Portföy analizi pazar payı, pazar ve endüstri çekiciliği, rekabet gücü gibi çeşitli değişkenler açısından iş birimlerinin başarısını değerlendirerek yöneticilere yol gösterir. Firmaların stratejik iş birimi portföyünü değerlendirmede en sık kullanılan yöntemlerden birisi Boston Danışmanlık Grubu (Boston Consulting Group) tarafından geliştirilen BCG matrisidir. Pazar payı ve pazarın büyüme oranına göre matristeki iş birimleri; yıldız, sorunlu alan, nakit inekleri ve köpekler şeklinde isimlendirilen 4 farklı sınıftan birinde yer alır.

Firmalar bu matris yoluyla farklı pazarlarda faaliyet gösteren ve yaşam döneminin farklı evresinde (giriş, büyüme, olgunluk, düşüş gibi) iş birimlerini birbirleriyle ilişkilendirme ve karşılaştırma imkânı elde ederler. Portföylerindeki iş birimlerini tek tek değerlendirip, hangi iş birimini satıp veya kapatacakları, hangi iş birimine yatırım yaparak büyümesine destek sağlayacakları, hangi iş birimlerini başarılı iş birimlerine destek sağlamada kullanacakları, kaynaklarının iş birimleri arasında dağıtılması konularında karar verirler.