Stratejik Yönetim

Stratejik yönetim, rekabet avantajı sağlamak ve uzun vadede bir bütün olarak performansı arttırmak için işletmelerin bugünkü durumlarını ve gelecekte olmak istedikleri yerleri tanımlama, dış çevrenin sunduğu fırsat ve tehditlerle, işletmelerin güçlü ve zayıf yönlerini veri alarak izlenecek faaliyet yönünü belirleme sürecidir.

Stratejik yönetim; bir işletmenin iç ve dış çevresini analiz etmesini, edindiği bulgulardan hareketle varlık amacını, ulaşmak istediği yeri ve kendisini buraya ulaştıracak faaliyetleri ana hatlarıyla ortaya koymasını, daha sonra bunları uygulamaya geçirip ulaştığı sonuçları kontrol etmesini ifade eden bir yönetim yaklaşımıdır. Stratejik yönetimin genel yönetim yaklaşımından ayrıldığı en belirgin noktalar uzun dönem yönelimli olması, sürekli çevresel analize dayanması, rakiplerin eylemlerini tahmin ederek bunlara uygun biçimde karşılık verme ve rekabet üstünlüğü sağlamayı amaçlamasıdır.

Misyon, bir işletmenin niçin var olduğunu ve ne yapmak istediğini gösteren, kalbindeki ve beynindeki düşünceleri yansıtan açıklamalardır. İşletmelerin niteliklerini, hizmet ettikleri pazarı, ürettikleri ürün ve hizmetleri, kendilerini benzerlerinden ayıran amaçlarını ve var olma nedenlerini açık ve net bir şekilde ortaya koyması misyon olarak ifade edilebilir.

Vizyon, gelecekte görülmek istenen organizasyonun canlı, harekete geçirici ve kapsamlı bir resmidir. Canlılık ve hareketlilik, işletmenin gelecekte olmak istediği yeri belirtir. Bu unsur işletmeye yön ve ilham verir. Vizyonun hareketlilik kısmı ise gerçek ve fantezilerin etrafında kurulan bir rüyayı ortaya koyar.

Amaçlar, işletmenin çeşitli alanlarda başarmayı arzuladığı somut sonuçlardır. İşletmeler kar, büyüme, verimlilik, özerklik, yenilik, ahlak ve sosyal sorumluluk, çalışan ve müşteri tatmini, kalite, değişim gibi birçok farklı konuda açık, ölçülebilen, iddialı ama gerçekçi amaçlar belirleyebilirler.

Plan, planlama süreci içerisinde amaçlara ulaşmak için belirlenmiş kararlar topluluğudur. Neyin, nerede ve nasıl yapılması gerektiğini bildiren, bunların uygun biçimde yerine getirilmesi ile arzu edilen sonuçlara ulaşılacağını açıklayan kabul edilmiş kararlar, yollar ve araçlardır.

Taktikler de aynen stratejiler gibi bir plan türü olup, stratejilerin uygulanması aşamasında karşılaşılan rekabete ve değişen şartlara uygun olarak yapılan dinamik ve daha kısa dönemli, genel olarak nihai sonuca odaklı olmayan; ama olası rakip davranışlarını dikkate alan faaliyetler ve kararlardır.

Stratejik niyet, işletmenin en üst düzey amacıdır. Stratejik yönetim süreci içerisinde tüm anlamlı faaliyetler bu amaç orijininde gerçekleştirilir. Stratejik niyet; strateji oluşturmada proaktif bir tarzı temsil eder, işletmenin geleceği hakkında bir sembol oluşturur, kolektif bir amaç için tüm işletme düzeylerine enerji sağlar.

Stratejik farkındalık; yöneticilerin, işletmenin ve rakiplerin takip ettiği stratejileri anlamalarını, mevcut stratejilerin etkinliğini arttırmalarını, değişim için fırsat yaratmalarını ve bunları sürdürmelerini gerekli kılar.

Stratejik yönetim süreci aşamaları:

• Stratejik yönetim sürecinin ilk adımı çevresel analizdir.
• Stratejik yönetim sürecinin ikinci adımını örgütsel yönlendirme aşaması oluşturmaktadır.
• Stratejik yönetim sürecinin üçüncü adımında strateji belirlenir.
• Stratejik yönetim sürecinin dördüncü aşaması ise belirlenen stratejinin uygulanması aşamasıdır.
• Stratejik yönetim sürecinin son aşaması stratejik kontrol ve değerlendirme aşamasıdır.