Spor Kulüplerinin Marka Yönetimi ve Reklam

Bir Marka Olarak Spor Kulüpleri

Spor kulüpleri, hizmet sektöründe varlık gösteren birer işletmeye dönüşmüştür. Özellikle 90’lı yıllar, kulüplerin başarısı ve büyümesi açısından bir dönüm noktası olmuştur. ‘’1990’lı yılların başından bu yana profesyonel spor kulüplerinin şirketleşmesi ve halka arzı, aşırı yüksek bilet fiyatları ve yayın hakları spor endüstrisinin şeklini değiştirmiş ve diğer endüstrilerce de karlı bir alan olarak görülmeye başlanmıştır’’ (Alkibay, 2005: 84).

Marka ve Marka Değeri

Marka Nedir?: Marka hakkında yapılan bazı tanımlamalar sadece ayırt edici görsel niteliklere odaklanmaktadır. Ancak, bu gibi tanımlamalarda yer alan ayırt edici görsel nitelikler, sadece marka kimlik öğeleri altında yer alan marka sembolleridir. Dolayısıyla herhangi bir markayı sadece algılanabilir fiziksel özellikleriyle değerlendirmek doğru bir yaklaşım değildir. Marka; isimden, logodan, amblemden, renklerden ve ambalajdan çok daha fazlasıdır. Marka, görsel unsurların yanı sıra soyut özellik ve değerleri de kapsamaktadır.

Marka Değeri: Araştırma şirketleri tarafından yapılan marka değeri sıralaması, sürekli olarak güncellenmektedir. Bu sıralama, markanın yürüttüğü reklam kampanyası, pazarlama stratejisi, sosyal sorumluluk projeleri, yaşadığı krizler ve pazarlama karması elemanlarından herhangi birinde yapılan hatalar gibi unsurların etkisi altında gerçekleşmektedir. Her yıl karşı karşıya kalınan olumlu veya olumsuz durumlar, tüketicilerin zihninde yer alan markaların tekrar konumlandırılmasına neden olmaktadır.

Spor Kulüplerinin Marka Yönetimi

Güçlü markalar, tüketicilerin ihtiyaçlarını anlayarak, beklentilerine cevap veren markalardır. Bu noktada, markanın ihtiyaç duyacağı, taraftarlar hakkında bilgi toplamak, teknoloji sayesinde gündeme gelen veri tabanları aracılığıyla oldukça kolaylaşmıştır. Ayrıca, ‘’taraftar sadakat programları çerçevesinde geliştirilen taraftar kartları, tüketicilerin harcama türü, zamanı ve miktarı konusunda bilgi edinmeye yardımcı olmaktadır. Ayrıca, oluşturulan web sayfaları ve online temelli chat grupları anında taraftarlarla iletişim kurma ve bilgiye ulaşmada etkin yollar olarak görülmektedir’’ (Alkibay, 2005: 88).

Spor Pazarlaması ve Reklam

Geleneksel pazarlamada yer alan pazarlama karması elemanları-bilindiği üzere (4P) -ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurmadır. Spor pazarlamasına getirilen benzer bir yaklaşım da 5P ile birlikte anılmaktadır: Ürün, fiyat, yer, promosyon, halkla ilişkiler. Spor bir ürün olarak düşünüldüğünde, eşzamanlı olarak üretilen ve tüketilen, herkese ulaşabilen ve sosyalleşmeye dayanan bir ‘’ürün’’ olduğu söylenebilir. Bir spor müsabakasını izlemek veya lisanslı ürünlerden satın almak için ödenen bedel ise pazarlama karmasında yer alan ‘’fiyata’’ karşılık gelmektedir. Spor müsabakalarının yapıldığı veya lisanslı ürünlerin satıldığı Fenerium, GS Store gibi mağazalar ‘’yeri (dağıtım)’’ ifade etmektedir.

Spor pazarlamasında öne çıkan en kritik iletişim araçları ise promosyon ve halkla ilişkilerdir. Halkla ilişkilerin spor pazarlamasında önemli bir yere sahip olmasının nedeni, sporla ilgili pek çok gelişmenin haber değeri taşıması ve medyada yer almasıdır.

Sporun hedef kitlesinin genişliği ve işletmeler arasında artan rekabet, farklı sektörlerde yer alan bu işletmeleri spordan faydalanmaya ve pazarlama stratejilerinde spora yer vermeye itmiştir.