Sporda Beceri Öğrenimi ve Fiziksel Gelişim

Gelişim, organizmanın büyüme, olgunlaşma ve öğrenmenin etkileşimiyle sürekli olarak ilerleme kaydederek değişmesi olarak tanımlanmaktadır. Gelişim çeşitli özelliklere sahiptir ve farklı etmenlerden etkilenmektedir.

Gelişim çeşitli özelliklerle tanımlanmaktadır. Bu özelliklerden ilki, fonksiyonel kapasitede meydana gelen sürekli bir değişim sürecidir. Gelişim durdurulamaz ve engellenemez bir özelliğe sahiptir. Fonksiyonel kapasite, dünyada var olma, çalışma, hareket etme, yaşamı sürdürme gibi birçok etmen olarak düşünmek mümkündür. Gelişim süreci birbirine bağımlıdır ve bir süreç olarak bağlantılı meydana gelmektedir. Her süreç bir önceki sürecin üzerine kurulmakta ve bir sonraki sürecinde alt yapısını oluşturmaktadır. Canlı organizmalar her zaman gelişmektedir. Ancak bu gelişim yaşamın bazı süreçlerinde daha hızlı bazı süreçlerinde ise daha yavaş olabilmektedir. Bu hıza bağlı olarak da gelişimi bağlı olarak meydana gelen değişimlerin süresi ve miktarı da farklılaşmaktadır.

Vücudun belirli bir bölgesi, organı veya bir parçasının yaşamı devam ettirmek için gerekli olan fonksiyonlarını eksiksiz ve tam olarak yapabilecek kapasiteye ulaşması durumu olgunlaşma olarak tanımlanmaktadır. Olgunlaşmanın gerçekleşmesinde en önemli etmen fiziksel büyümenin ve gelişimin gerçekleşmesidir. Fiziksel büyüme ve gelişim beraberinde olgunlaşma sürecini getirmektedir. Beceri öğrenimi gelişime bağlı bir süreçtir.

Motor beceri ve öğrenme süreçlerinin fiziksel büyüme, olgunlaşma, gelişim ve öğrenme çevresinde geliştiği bu bölümün önceki kısımlarında ifade edildi. Bu özellikler temel olarak, vücut sistemleri üzerine etki etmekte ve vücut sistemlerinin özelliklerini yansıtmaktadır.

Fiziksel büyüme, iskelet ve kas sistemi ile ilgiliyken, gelişim, bilişsel sistemlerle, olgunlaşma, fizyolojik sistemlerle ve öğrenme zihinsel sistemlerle ilgili olduğu görülmektedir. Bu sistem ve sistemlerin birbirleri ile olan ilişkileri ve düzenlerinde meydana gelebilecek kısıtlılıklarda motor beceri öğrenimi sürecini doğrudan etkilemektedir. Örneğin sinir sistemi ile ilgili bir sorun ve/veya sinir sistemine yönelik bir kısıtlık motor beceri için gereken efferent nöranların kasa ulaşım sürelerini veya ulaşma durumlarını etkileyeceğinden motor becerinin performansını da doğrudan etkileyecektir.

Motor becerileri ve hareket sistemini en çok etkileyen sistemler arasında, iskelet sistemi, kas sistemi, sinir sistemi, duyusal sistem, kardiyovasküler ve endokrin sistem yer almaktadır. Bunlardan ilk üçü hareket performansı ve motor beceri süreçlerini doğrudan etkilerken diğerleri de dolaylı olarak etki etmektedir.

Vücudun tamamı veya belirli kısımlarında meydana gelen boyut farklılıklarının tümü fiziksel büyüme olarak tanımlanmaktadır. Fiziksel büyüme, gelişim, olgunlaşma hatta öğrenme süreçlerine etkileri bulunan önemli bir olgudur.

Her canlı organizma, zamana bağlı olarak kendi organ ve uzuvlarında fiziksel değişimler yaşamaktadır. Bu fiziksel değişimler, cinsiyet, yaş, beslenme, çevresel koşullar, genetik gibi birçok faktörden etkilenmektedir. Aynı zamanda bu faktörlere bağlı olarak büyümenin ve değişimin boyutu ve hızı da değişmektedir. Örneğin; ergenlik çağına ulaşmış ve fiziksel büyüme hızı artmış olan bir bireyin büyüme oranı beslenme kısıtlıklarından dolayı yavaşlayabilmektedir. Diğer taraftan, genetik olarak uzun boylu bir soydan gelenler ile kısa boylu bir soydan gelenler arasında da büyüme oranında farklılıklar ortaya çıkabilmektedir.