Spor Yönetiminde Liderler İçin İtibar Yönetimi

İtibar Kavramı

Amerikalı iş insanı ve hisse senedi yatırımcısı Warren Edward Buffett’ın itibar ile ilgili çalışanlarına “verdiğiniz kötü kararlar sonucu işletmemiz dolarlar kaybedebilir. Böylesi bir durumda çok anlayışlı olacağım. Ancak işletmenin itibarını kaybetmesine yol açarsanız çok acımasız olacağım” dediği ifade edilmektedir. Bu bakış açısı itibarın bir işletme için ne kadar önemli olduğunu açık ve net bir biçimde göstermektedir.

İtibar sadece işletmeler için değil, aynı zamanda bireyler için de oldukça önemlidir. Özellikle bir organizasyon içerisinde yöneticilerin iyi itibara sahip olması organizasyon amaçlarına ulaşılmasından, işgören verimliliğine kadar birçok farklı noktayı etkilemektedir.

Alanyazın incelendiğinde itibar kavramının genellikle saygın olma, güvenilir ve değerli olma ya da prestij sahibi olma gibi anlamlarda kullanıldığı görülmektedir.

Kişisel itibar; “İkincil kaynaklar tarafından belirli bir zaman dilimi sonrası direkt gözlemlenebilen ya da aktarılabilen, kişinin belirgin kişisel özelliklerinin, başarılarının, gösterdiği davranışların ve imajının karmaşık birleşiminin yansımasından oluşan algısal bir kimlik” olarak ifade edilebilir.

Kurumsal itibar ise; kurumun, içindeki ve dışındaki insanlar tarafından nasıl algılandığı olarak tanımlamaktadır.

Sporda Liderler İçin Kişisel İtibar

Kişisel itibar; bireyin diğerlerinin kolektif algılarından oluşan algısal kimliği olarak tanımlanabilir. Bireyin göze çarpan kişisel özellikleri, başarıları, gösterdiği davranışlar ve belirli bir süre boyunca doğrudan gözlemlenen ve/ya da ikincil kaynaklardan elde edilen verilere bağlı olarak anlamlandırılan imajı kişisel itibarının karmaşık kombinasyonunu yansıtır.

Spor organizasyonlarında spor yöneticileri organizasyon amaçlarına ulaşılmasında kilit role sahiptir. Bu yöneticilerin liderlik vasıflarına, olumlu imaj ve itibar algısına sahip olması beklenen bir durumdur. Bir lider olarak spor yöneticisinin grup içerisindeki rolü ve statüsü belirginleştikçe, bu spor yöneticisinin “grup prototipi” olarak algılanması söz konusu olur. Spor yöneticisinin “örnek” teşkil etmesi organizasyon içerisindeki ilişkilerini de etkilemektedir .

Spor ürünü tüketicileri kendilerini sahanın ya da endüstrinin uzmanları olarak görmektedirler.

Spor ürünlerinde çekirdek ürünün fiyatı toplam maliyetin ya da deneyimin küçük bir kısmı olabilir.

Bir lider olarak spor yöneticisinin spor organizasyonu içerisinde bireyler arası ilişkilerinin temelinde izlenim yönetimi bulunmaktadır. Bu nedenle spor organizasyonu içerisindeki çalışma ya da örgütsel yaşamın neredeyse tamamında izlenim yönetimi ile ilişkili taktik ve uygulamalara rastlanabilmektedir. İzlenim yönetimi genellikle benlik sunumu olarak da tanımlanır ve bireyin diğerleri tarafından nasıl algılandığını düzenleme ve kontrol etme süreci olarak ele alınabilir.

Sporda Kişisel İtibar İle İlişkili Kavramlar

İtibar kavramı öznel doğası gereği karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu sebepten dolayı birçok farklı kavram itibar kavramı ile ilişkilidir. Bu kavramlardan bazılarını sosyal statü, imaj, şöhret, ün, soy, meşruiyet, güvenilirlik, markalaşma ve izlenim yönetimi olarak ele almaktadır.

Sosyal statü ya da toplumsal konum, bir bireyin belirli bir toplum içerisindeki konumunu ifade etmektedir.

İmajın bireyin diğerleri tarafından algılamasından ziyade kendisine ilişkin değerlendirmesine dayanmaktadır.

Şöhret, sosyal bir ağ içerisinde diğerlerinin bireyi algılama biçimiyle ya da medya aracılığıyla elde edilebilir.

Ün; “kamuoyunun yüksek düzeyde dikkatini çeken ve paydaş izleyicilerden olumlu duygusal tepkiler üreten” varlıklar olarak tanımlamaktadır.

Soy kavramı; bir bireyin ya da bir şeyin tarihi ya da menşei olarak tanımlanmaktadır.

Güvenilirlik; bir bireyin belirli şartlar altında ve belirli bir zaman dilimi içerisinde istenilen fonksiyonları yerine getirebilme kabiliyeti olarak tanımlanabilir.

Markalaşma, itibar gelişimine oldukça benzemektedir. Çünkü her ikisi de kişisel kazanç ya da ödüller elde etmek için bireyin diğerlerini başarılı bir şekilde etkileme girişimidir.

İzlenim yönetimi bireyin diğerleri tarafından nasıl algılandığını düzenleme ve kontrol etme süreci olarak ele alınabilir.

Sporda Kurumsal İtibar ve Liderlik

İtibar kavramı ile ilişkili farklı tanımlamalar mevcut olsa da “başkaları tarafından görülen ya da değerlendirilen genel kalite ya da karakter”, “şöhret, ün” ve “başkaları tarafından bir özelliğin ya da yeteneğin tanınması” biçimindeki tanımlamalar genel olarak kabul görmektedir. Bu tanımlamaları esas aldığımızda itibar kavramının yapısı oldukça açık gözükmektedir. Ancak kurumsal itibar söz konusu olduğunda, görünüşe göre itibar kavramı daha karmaşık hale gelmektedir.

Kurumsal itibar; “bir şirketin rakipleriyle karşılaştırıldığında tüm kilit bileşenlerine yönelik genel çekiciliğini tanımlayan, bir şirketin geçmiş eylemlerinin ve gelecek beklentilerinin algısal temsili” olarak tanımlanabilir. Bir şirketin uzun vadeli başarısı, geniş bir paydaş ağıyla olan etkileşimine bağlıdır. Bu görüş temel alındığında kurumsal itibarı oluşturmak için paydaş etkileşiminin önemli olduğunu ifade edebiliriz.