Küresel Spor Yönetimi

Sporun Küresel Boyutu

Sporun ise toplumun içinde yer alan ve dolayısıyla toplumdan etkilenen ve toplumu etkileyen özelliklerinin altını çizmek gerekmektedir. Bu sebeple küreselleşmenin spora etkisi de sosyal, kültürel, ekonomik, politik ve teknolojik olmak üzere geniş̧bir yelpaze içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Uluslararası Olimpiyat Komitesi, merkezi İsviçre’nin Lozan kentinde olan bir sivil toplum kuruluşudur. IOC, dünya çapındaki Olimpik Hareketin ulusal bileşenleri olan Ulusal Olimpiyat Komitelerinin (NOC) yönetim organıdır. 2016 yılı istatistiklerine göre, 206 Ulusal Olimpiyat Komitesi IOC tarafından resmî olarak tanınmaktadır. 2019 yılı itibariyle IOC başkanı, Eylül 2013'te Belçikalı Jacques Rogge'un yerini alan Alman Thomas Bach'tır.

Olimpik Hareket

Olimpik Hareket; spor yolu ile fair-play ve karşılıklı anlayış̧ruhu içinde dostluğun, dayanışmanın, ayrım yapılmadan gençliği eğitmek ve bu sayede dünyayı daha iyi yer haline getirmeyi hedefleyen bir düşüncedir.

Olimpik Hareketin felsefesi; beyin, irade ve bedenin dengeli bir şekilde birleştirilip güçlendirilmesidir.

Uluslararası Olimpik Komite (IOC)’nin Misyonu

IOC, Olimpik Hareketin en üst makamıdır. Performans sporu ve herkes için sporun Olimpik Antlaşma doğrultusunda geliştirilmesi ile ilgili faaliyetleri yürütme rolünü üstlenir. Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunlarının düzenli biçimde organize edilmesini sağlar. Kadınların spora katılımını teşvik eder, sporcuların ve spor etiğinin korunması ve gelişimini sağlar.

IOC Yürütme Kurulu

1921 yılında kurulan IOC Yürütme Kurulu, IOC Başkanı, 4 asbaşkan ve 10 üye olmak üzere 15 kişiden oluşur. Yürütme Kurulunun tüm üyeleri Genel Kurul tarafından gizli oylama ve oy çoğunluğu ile dört yılda bir seçilir.

IOC’nin İç Yapısı

IOC’nin yönetimi, IOC Başkanının himayesi altında, IOC Genel Direktörünün sorumluluğundadır. IOC departman direktörlükleri IOC Genel Direktörüne bağlı olarak faaliyet göstermektedir. IOC departman direktörlükleri aşağıdaki gibidir.

Ulusal Olimpik Komiteler (NOCs)

Günümüz itibariyle dünya genelinde 206 adet Ulusal Olimpiyat Komitesi bulunmaktadır. Ulusal Olimpiyat Komiteleri en az iki yılda bir defa Ulusal Olimpik Komiteler Birliği (ANOC) toplantılarında bir araya gelerek sahip oldukları bilgi ve deneyimleri birbirleri ile paylaşırlar. ANOC aynı zamanda, IOC’ye yayın hakkı gelirlerinin Ulusal Olimpiyat Komitelerine tahsislerine yönelik olarak tavsiyelerde bulunur. Bu tavsiyeler çoğunlukla olimpik dayanışma programlarının uygulanması ile ilgilidir.

Uluslararası Spor Federasyonları (IFs)

Uluslararası Spor Federasyonları, spor branşlarının uluslararası seviyede sevk ve idaresinden sorumlu olan birliklerdir.

Uluslararası Spor Federasyonları, IOC tarafından tanınan, dünya genelinde bir ya da birden fazla spor branşını sevk ve idare eden uluslararası hükûmet dışı kuruluşlardır.

Küresel Uluslararası Spor Federasyonları Birliği (GAISF)

Küresel Uluslararası Spor Federasyonları Birliği (GAISF), olimpik olup olmamasına bakılmaksızın tüm spor federasyonları, çok branşlı spor organizasyonları ve spor ile ilişkili uluslararası kurum ve kuruluşları bir çatı altında toplamayı hedeflemiş bir organizasyondur.

Dünya Olimpistler Birliği (WOA)

Kısa ismi WOA olan Dünya Olimpistler Birliği, Olimpistleri temsil eden bağımsız küresel bir organizasyondur.

Sport Radar

Sport radar, dünya genelinde sekseni aşkın ülkede otuzun üzerinde temsilciliği olan, binden fazla kurum ve kuruluşla ortak faaliyet gösteren, spor, basın ve bahis endüstrilerinden veri toplayan uluslararası bir organizasyondur.

Uluslararası Üniversite Sporları Federasyonu (FISU)

Uluslararası Üniversite Sporları Federasyonu, (FISU) 1949 yılında kurulan uluslararası bir spor örgütüdür.

SpordaTahkim Kurulu (CAS)

Sporda küreselleşmenin bir sonucu olarak 1980’li yıllarda sporla ilgili faaliyetlerden kaynaklanan hukuki anlaşmazlıkların çözümü ile ilgili uluslararası düzeyde bağımsız bir yargı platformuna yönelik bir talep oluşmuştur. Bunun ardından 1981 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı sporla ilgili uyuşmazlıkların çözümü ile ilgili adli bir mekanizma olması gerektiğini ifade etmiştir. 1983 yılında ise Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Spor Tahkim Kurulunun (CAS) statüsünü onaylayarak 1984 yılında yürürlüğe girmesini sağlamıştır.

Uluslararası Fair-Play Komitesi (CIFP)

Olimpik Antlaşmada da ifade edildiği üzere, Olimpik Hareketin birincil hedefi, küresel çapta sporun “dostluk, dayanışma ve fair-play ruhu ile yapılmasını sağlamaktır. Fair-play ruhu, kurallara uyma, rakibe saygı ve adaletsiz veya şiddet içeren davranışlarla mücadele etmeyi gerektirir.

Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA)

Spor alanlarında sporcular tarafından kullanılan maddelerin doping statüsünde olması ile ilgili olarak kullanım kurallarını dünya genelinde standart hale getirmeyi hedefleyen Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) 1999 yılında IOC ve ulusal hükumetlerin finansmanı ve desteğiyle kurulmuştur.