Spor Yönetimi

Tarihte Spor Federasyonları

Türkiye’de sporun sevk ve idaresi bakımından kulüpler üstü, düzenli ve örgütlü bir yapıya kavuşturulması amacı ile dönemin spor kulüplerinin bir araya gelerek yürüttükleri çalışmaların sonucunda 22 Mayıs 1922 tarihinde ilk spor örgütü olarak da bilinen Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakının (TİCİ) kurulmuştur. TİCİ, başta ulusal spor federasyonlarının kurulmasına öncülük etmesinin yanında kuruluş nizamnamesinde de vurgulandığı üzere Türk sporunun gelişimi ile ilgili pek çok görev üstlenmiş bir kuruluştur.

1993 yılında ise atama ile göreve getirilen federasyon başkanlarının seçimle iş başına gelmesine ilişkin yönetmelik kabul edilmiştir.

özerk federasyonlar, organları genel kurulları tarafından seçimle göreve gelen, her türlü kararlarını kendi organları içerisinde alan, bütçesi genel kurul tarafından onaylanan ve ibra edilen federasyonlar olarak nitelenmiştir.

Spor Federasyolarının Yapısı

Ülkemizde spor federasyonları, Gençlik ve Spor Bakanlığı teşkilat şemasında Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesindeki Spor Federasyonları Daire Başkanlığına bağlı olarak faaliyetlerini yürütür.

Bağlı Spor Federasyonları

Bağlı federasyonlara ilişkin 3289 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde çok fazla düzenlemenin yapılmamış olduğu görülmektedir. 3289 sayılı Kanun 6. maddesinde Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın taşra ile olan iletişimini sağlamak maksatlı illerde fahri görevli bir spor temsilcisi bulunduracağı; 18. maddesinde GSB tarafından teknik ve idari yönden bir veya daha fazla spor dalının, birer federasyonla ilişkilendirileceği belirtilmiştir. Ayrıca amatör federasyonlarının adedi ile profesyonel dalların tespit edileceği hükmü de yer alır. Bunun dışında bağlı federasyonlara ilişkin ayrıntılı bir hüküm göze çarpmamaktadır. 1 no’lu Kararnamenin 189. maddesinde Gençlik ve Spor Bakanlığı hizmet birimlerinden Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün yetkileri arasında spor dallarını tespit, federasyonların teşekkülü ile ikmaline ilişkin iş ve işlemleri yapmak sayılmıştır.

Bağımsız Spor Federasyonları

Bağımsız Spor Federasyonları 6215 sayılı ve 29.03.2011 tarihli kanunla 3289 sayılı ve 21.05.1986 tarihli kanunda yapılan düzenlemeler sonucunda, mevcut bütün özerk spor federasyonlarının adı Bağımsız Spor Federasyonları olarak değiştirilmiştir. Bağımsız spor federasyonlarının çalışma usul ve esaslarını belirleyen yönetmelik ise, 19.07.2012 tarihli ve 28358 sayılı Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve Bağımsız Spor Federasyonları fiilen hayata geçmiştir. “Bağımsız Spor Federasyonlarının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” yürürlüğe girmeden önceki 16 aylık süreçte federasyonlar, 14.07.2004 tarihli ve 25522 sayılı Resmî Gazetede yayınlan Özerk Spor Federasyonları Çerçeve Statüsü’ne tabi olmuştur. Günümüzde bu yapıyla faaliyet gösteren Bağımsız Spor Federasyonlarının hukuki statüleri incelendiğinde; Federasyonların kamu tüzel kişiliğine sahip ve idari teşkilat içinde hizmet bakımından yerinden yönetim idareleri arasında olduğu görülmektedir.

Tam Bağımsız Spor Federasyonları

Günümüzde Türkiye’deki spor teşkilatı içerisinde yer alan tam bağımsız tek spor federasyonu Türkiye Futbol Federasyonudur.

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF)

05.05.2009 tarih ve 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanuna göre, Türkiye Futbol Federasyonu, her türlü futbol faaliyetlerini milli ve milletlerarası kurallara göre yürütmek, teşkilatlandırmak, geliştirmek ve Türkiye’yi futbol konusunda yurt içinde ve yurt dışında temsil etmekle görevli, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe sahip ve özerk (tam bağımsız) bir kuruluştur.

Ulusal Spor Federasyonları

Spor Federasyonlarının Görev ve Yetkileri

Spor dalı ile ilgili faaliyetleri ulusal ve uluslararası kurallara göre yürütmek,
Spor dalının gelişmesini, her yaş gurubunda yapılmasını ve ülke genelinde yaygınlaşmasını sağlamak,
Sporcu sağlığı ile ilgili konularda gerekli önlemleri almak,
Federasyonu teşkilatlandırmak,
Federasyonu uluslararası faaliyetlerde temsil etmek,
Tahkim Kurulu kararlarını uygulamak,
İl müdürlükleri ile koordineli çalışmak,
Yüksek performanslı sporcu yetiştirmek,

Günümüzde spor federasyonlarının faaliyetleri doğrultusunda merkez teşkilatında şunlar yer alır:

Genel Kurul

Federasyonun en üst organıdır. Genel kurul üye sayısı olimpik ve paralimpik spor dallarında 150’den az 300 üyeden fazla, diğer spor dallarında ise 100’den az 200 üyeden fazla olamaz.

Federasyon Başkanı

İlgili spor federasyonunu ulusal ve uluslararası platformlarda seçim tarihinden itibaren 4 yıl süreyle temsil eder.

Yönetim Kurulu

Federasyon başkanı ve on dört asıl üye olmak üzere on beş üyeden oluşur. Genel kurulda ayrıca on dört yedek üye seçilir. Yönetim kurulunun görev süresi dört yıldır. Asıl üyelerin ölümü veya istifası gibi nedenlerin varlığı halinde yedek üyelerden sırası gelenler yönetim kuruluna alınır.

Denetim Kurulu

Genel Müdürlük tarafından görevlendirilen üç üyenin yanında, genel kurulca dört yıl için seçilen ve mali konularda ihtisas sahibi olan iki asıl ve iki yedek üyeden oluşur. Asıl üyeler kendi aralarından bir başkan, bir başkan vekili ve bir raportör seçerler.

Disiplin Kurulu

Federasyonun faaliyet programında yer alan veya kurum ve kuruluşlarca Federasyondan izin alınmak suretiyle düzenlenen yarış ve faaliyetlerde; kulüp, Federasyona bağlı spor dalları ile ilgili faaliyette bulunan kuruluş, sporcu, hakem, antrenör, öğretici, menajer, yönetici ve görevli diğer kişilerin spor ahlakı ve disiplinine aykırı davranışlarına ilişkin disiplin işlerine bakar.

Genel Sekreterlik

Federasyonun ve üst kuruluşların kararları uyarınca, Federasyon yönetiminin gerektirdiği idari, mali ve teknik bütün hizmetlerin yürütülmesini sağlamakla görevli ve yetkili olup, Yönetim Kuruluna karşı sorumludur.

Denetim

Federasyonların her türlü faaliyetlerinin denetimi; genel kurul, denetim kurulu ve Bakan tarafından görevlendirilecek denetim elemanlarınca yapılır.

Olimpik Yaz Sporları Federasyonları

Olimpik Kış Sporları Federasyonları

Olimpik Olmayan Spor Federasyonları

Uluslararası Spor Federasyonları