Spor Tesisleri İşletmelerini Yapısı

Spor Tesis İşletmeleri: Herhangi bir spor tesisi kurma düşüncesi ile başlayarak, tesisin faaliyete geçecek hale getirilmesine kadar yapılan işlemlere işletmelerin kuruluş çalışmaları denilmektedir. İşletmenin kuruluş çalışmaları sistematik bir süreç içerisinde şu şekilde sıralanabilir:

Spor tesisi kurma fikri/yatırım düşüncesi

• Tesiste üretilecek programlara göre türü, tipi ve hizmet sunum kapasitesinin belirlenmesi
• Belirlenen yatırım projesinin ön çalışmalarına (fizibilite etüdü) başlanması
• Ön yapılabilirlik çalışmalarının değerlendirilmesi
• Projenin kesinleşmesi için politik, ekonomik, sosyokültürel, çevresel, teknolojik konuların ayrıntılı olarak ele alınması
• Yatırımın fiziksel olarak gerçekleştirilmesi
• Kuruluşu tamamlanan tesisin sunulacak sportif programlara uygunluğunun test edilerek eksikliklerin giderilmesi ve kullanıma açılması

Spor işletmelerinde kuruluş yeri seçimi: Spor programlarının uygulanacağı tesisin kuruluş yeri seçimi, onun varlığını sürdürmesi, gelişip büyümesi ile yakından ilişkilidir. Kamu, özel veya gönüllü sektöre ait bir spor örgütünün yaşaması ve gelişmesi için zorunlu olan, hazırlayıp sunacağı spor programlarının gerektirdiği bütün özellikleri bünyesinde taşıyan tesisin nerede inşa edileceği üzerinde çok tartışılması gereken bir stratejik bir karardır. Çünkü kuruluş yeri kararı verilip, tesisler hazır hâle geldikten sonra yöneticiler bu kararın sonuçlarıyla yaşamak zorundadır.

Spor İşletmelerinin Kuruluş Yerinin Seçimini Etkileyen Faktörler

Pazarın genişliği ve sürekliliği

Temelde her üretim faaliyeti bir pazardaki talebi karşılamak için yapılmaktadır. Pazarın genişliği ve sürekliliği sportif talep çerçevesinde ele alınması gereken bir konudur. Ancak unutulmamalıdır ki talep sadece potansiyel istek ve ihtiyacı değil, fiilî katılımı ve/veya ödeme gücünü de kapsar

Pazara yakınlık ve ulaşım imkânları

Spor işletmelerinin ham madde ve enerji kaynaklarına yakın kurulması yerine, müşteri potansiyelinin bulunduğu pazara yakınlık neredeyse kuruluş yeri seçimini etkileyen en önemli faktördür.

Ham madde kaynaklarına yakınlık

Her işletme en ekonomik yerde kurulmalıdır. Ancak endüstri işletmelerinin kuruluş yerini belirleyen faktörler, aynen spor işletmelerinin kuruluş yerinin belirlenmesinde kullanılamaz.

Altyapı İmkânları ve İş Gücü Kaynakları

Spor tesislerinin kuruluş yeri seçiminde su, elektrik, gaz, merkezî ısıtma, atık su bağlantıları yanında haberleşme, sağlık gibi altyapı hizmetleriyle bağlantıların da önemi bulunmaktadır

Devletin özendirici, zorlayıcı veya caydırıcı politikaları ve kuruluş maliyetleri

Spor işletmelerinin kurulup faaliyete geçebilmesi için karşılanması gereken toplam kuruluş maliyetleri bölgeler arasındaki ekonomik, sosyal ve teknolojik seviyeye; sigorta ve konut ihtiyaçlarına göre farklılaşabilmekte, devlet tarafından uygulanan sosyal ve ekonomik politikalar, işletmenin kuruluş yeri seçimini etkileyebilmektedir.

Benzer işletmelere yakınlık ve rekabet durumu

Farklı türdeki spor tesislerinin kuruluş yer seçiminin de farklı olacağı söylenmişti. Bununla birlikte kuruluş yeri seçiminde benzer faaliyetler gösteren spor tesislerinin birbirine yakınlığının güçlü ve zayıf yönleri, planlanan spor tesisinin türüne göre analiz edilmelidir.

Çevre, coğrafi yapı ve iklim

Geniş perspektifte spora ve tesisine olan ihtiyaçları dengeleme ve belirlemede bitki örtüsü, iklim, arazi yapısı, yerleşme yeri gibi fiziki coğrafyaya ait özellikleri dikkate almak gerekmektedir:

Demografik özellikler

Spor tesisi kurulacak yöre/bölgenin demografik özelliklerinin bilinmesi önemlidir. Demografik özellikler kapsamında yaş, cinsiyet ve nüfusun iktisadi gelişme seviyesi statik, doğum, ölüm ve göç gibi toplum içindeki hareketlilik ise dinamik özellikler kapsamında ele alınmaktadır.

Spor Tesisleri İşletmelerinin Sınıflandırılması

Spor endüstrisi sportif mal ve hizmet üreten olmak üzere iki ana bölümde irdelenmektedir. Herbert Woratschek ve Klaus Beier’in spor kuruluşlarının tipolojisinden de yararlanarak spor işletmeleri için şu şekilde genel bir sınıflama yapılabilir:

Sportif mal/yatırım ürünleri işletmeleri

• Spor tesisleri inşaatı
• Spor aletleri
• Spor malzemeleri
• Spor beslenme ürünleri

Spor Tesis İşletmelerinin Özellikleri: Spor tesis işletmeleri programı hazırlayıp sunan hizmet işletmeleridir ve hizmetlerin farklı özelliklerinden dolayı üretim işletmelerinden farklı bir yapıya ve uygulamaya sahiptir.