Sporda Pazarlama Yönetimi
Spor Organizasyonlarında Vizyon ve Misyon
Bir spor organizasyonunda stratejik yönetim, organizasyonun misyonu ve vizyonu üzerine konumlandırılmalıdır. Vizyon, organizasyonun yöneleceği uzun dönemli bir yol haritası olarak düşünülebilir. İngilizce görme kuvveti, görme, önsezi, hayal, imgelem, ileriyi görme ve öngörü anlamlarına gelen vizyon kavramı, yönetim literatüründe yoğun olarak kullanılmaktadır. En basit ifadesiyle vizyon, bir organizasyonun ulaşmak istediği nokta olarak ifade edilebilir.
Diğer taraftan misyon, spor organizasyonunun şu anki durumu ile ilgili yazılı ifadedir. Bir spor organizasyonun misyonu, en basit ifadesi ile organizasyonun hedefidir. Başka bir deyişle misyon spor organizasyonunun var olma sebebidir. Kelime anlamı olarak ele alındığında misyon, bir kişi ya da topluluğun üstlendiği özel görev demektir. Dolayısıyla misyon, bir spor organizasyonunun benzer organizasyonlardan ayırt edilmesini sağlayacak uzun dönemli görev ya da amaç olarak ele alınabilir. Misyon, spor organizasyonunun niçin var olduğunu ve ne yapmak istediğini göstermektedir.
Durum Analizi
Sporda pazarlama yönetimi kararlarının başlangıç noktası, analiz yapmak olarak ifade edilebilir. Başlangıç noktası için çeşitli analizler içerisinde belki de bir spor organizasyonu için en önemli olan analiz, durum analizidir. Durum analizi; bir spor organizasyonunun geçmişte nerede olduğu, şu anda nerede yer aldığı ve gelecekte nerede yer almak istediği ile ilgili analizi kapsamaktadır. Durum analizinde fiziki, beşeri ve finansal kaynak ve imkânlar değerlendirilir. Durum analizi ile “Şimdi neredeyiz?” sorusu gerçekçi, açık ve net bir biçimde cevaplanmaya çalışılmaktadır. Dolayısıyla durum analizi veriye dayalı ve kapsamlı biçimde ele alınmalıdır. Durum analizinde fiziksel, politik -hukuki, demografik, ekonomik ve işbirliği olmak üzere bazı çevreler değerlendirilmektedir.
SWOT Analizi
Daha önce ifade edildiği gibi spor organizasyonlarının yönetimi stratejik bir süreçtir. Bu süreç içerisinde pazarlama kararları alınırken bazı stratejik analiz teknikleri vasıtasıyla elde edilen verilerden yararlanılır. SWOT analizi, bu stratejik analiz tekniklerinden birisidir. SWOT analizi, ele alınan bir konunun güçlü ve zayıf yönlerini, karşılaşılacak fırsat ve tehditleri belirlemek için kullanılan stratejik bir tekniktir. Spor pazarlaması yöneticilerinin karşılaştığı güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler organizasyonlar arasında farklılık göstermektedir. Bununla birlikte, dış kuvvetler ve iç özellikler hakkındaki bilgiler dikkatlice toplanırsa, SWOT analizi spor pazarlaması yöneticilerinin karar alma süreçlerinde katkı sağlayabilir. Kısacası, SWOT analizi bir konunun güçlü (strengths) ve zayıf (weaknesses) yönlerini belirlemekte, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat (opportunities) ve tehditleri (threats) saptamak için kullanılan stratejik bir tekniktir.
Stratejik pazarlama yönetimi sürecinin başında SWOT analizi yapmak fayda sağlayabilir. Ancak yapılacak analizin objektif olarak yapılması gerekmektedir. Ayrıca spor organizasyonu ile ilişkili çeşitli paydaş grubu üyelerinin (çalışanlar, tüketiciler, yöneticiler, sivil toplum kuruluşları vs.) analize dâhil olması nitelikli bir raporun ortaya çıkmasına katkı sağlayabilir. Tüm bu bilgiler ışığında SWOT analizi ile ilişkili bir örnek analizin nasıl yapılacağı konusunda bir takım fikirler sağlayacaktır .
Pazar Bölümleme
Spor pazarı, çeşitli müşteri tiplerini içinde barındırmaktadır. Bu yüzden spor pazarlaması yöneticisi hangi müşteri tiplerini ya da bir başka ifade ile gruplarını hedeflediğine karar vermelidir. Bunun için öncelikle pazarı bölümlere ayırmalı ve bu bölümlerden bir ya da birden fazlasını hedef pazar olarak seçmelidir. Pazar bölümleme ya da bir başka ifade ile segmentasyon; homojen olmayan pazarları, daha homojen olan küçük gruplara ayırmak olarak tanımlanabilir. Ancak pazar bölümlemesi hangi kritere göre yapılırsa yapılsın tam homojen bir pazar oluşmaz. Bu yüzden pazarı oluşturan tüketicilerin özellikleri iyi bilinmeli ve bu özelliklere yönelik pazarlama faaliyetleri planlanmalıdır.
Spor Pazarlaması Karma Elemanları Stratejileri
Spor pazarlamasında pazarlama karma elemanlarına ilişkin oluşturulacak stratejiler ve bu stratejilere bağlı olarak alınacak kararlar çok önemlidir. Spor pazarlaması yöneticisi pazarlama amaçlarını gerçekleştirmek için pazarlama karma elemanlarının bütünleşik olarak kullanmalı ve hem bütüncül olarak hem de her bir elemana özgü stratejiler geliştirmelidir .