Seyirci Hizmetleri
Seyirci Kavramı
Latince kökenli olan “seyirci” kelimesi, bir olayı gören, izleyen kimse, izlemek, eğlenmek için bakan kimse olarak veya izleyici; eğlenmek, görmek, öğrenmek için bakan kişi olarak tanımlanmaktadır. Spor organizasyonları açısından seyircileri 2 ana gruba ayırmak mümkündür. Bunlar spor etkinliklerine direkt katılanlar ve katılmadan kitle iletişim araçlarından takip edenlerdir. Ancak bazen aynı anda hem direkt katılım hem de iletişim araçlarından takip eden seyirciler de bulunmaktadır.
Seyirci Türleri
Doğrudan (aktif) seyirci; bir olayın gerçekleştiği veya bir etkinliğin yapıldığı ortamda fiziksel olarak bulunan olayı anında, canlı ve direkt olarak izleyip gözleyebilen seyirci türüdür. Dolaylı (pasif) seyirci ise olayın gerçekleştiği veya etkinliğin yapıldığı ortamda fiziksel olarak bulunmayan olayı veya etkinliği gazete, radyo, TV, internet gibi kitle iletişim araçları aracılığıyla izleyip gözlemleyebilen seyircidir. Aktif seyirci etkinlikleri sıcağı sıcağına canlı olarak izleyebilirken pasif seyirci tüm etkinliği bir televizyon ekranından canlı ya da banttan yayın olarak izleyebilir. Aktif seyirci, etkinliği sadece oturduğu koltuğun görüş açısıyla değerlendirebilir ve bir bakışta tüm etkinliğe hakim olamaz, algılayamayacağı birçok hareket olabilecektir. Özellikle katılımın fazla olduğu geniş ve kalabalık spor etkinliklerinde sporcular, hakemler, antrenörleri aynı anda takip etmek çok güçtür ve bunlar arasındaki diyalogların, devinimleri bir bakışta yakalamak imkânsızdır. Diğer taraftan pasif seyirci, etkinliği televizyondan seyrediyorsa izlediği pozisyonların tekrarını izleyebilir, alt yazılar yardımıyla daha fazla bilgi sahibi olabilir ve TV spikerinin anlatımı sayesinde sporcu, hakem ve antrenörler arasındaki diyalogları aktardığından takibi kolaylaştırır ve algı düzeyini yükseltir. Ayrıca aktif seyir esnasında sponsor ve reklamlara maruz kalma oranı düşüktür ama pasif izlenim esnasında yayıncı kuruluşların ekrana getireceği tüm reklam çalışmalarını izlemek zorunda kalınmaktadır. Pasif seyircilik, binlerce insanla aynı ortamı paylaşmak ve kullanmak durumu vardır ama bu durum pasif seyircilikte etkinliğin izlendiği ortamla (ev, kafe vb) sınırlıdır. Aktif ve pasif seyirciler arasındaki temel bu farklılıkların yazı sıra organizasyon komiteleri açısından da bu farklılık önemlidir. Çünkü organizasyon komitesinin tüm plan ve uygulamaları bu farklılıkları gözeterek yapması esastır.
Spor Tüketicisi Olarak Seyirci
Spor endüstrisi açısından değerlendirildiğinde seyirci, spor tüketicisi olarak değerlendirilebilir. Spor tüketicisi; spor ile ilişkili mal ve hizmetleri tüketen bireyler olarak ele alınır. Sporda tüketiciler; uygulayıcı ve seyirci olarak iki ana grup altında sınıflandırılabilir. Spor yapmak üzere, amatör, profesyonel ya da rekreaktif düzeyde spor faaliyetlerine katılan kişiler uygulayıcı; seyirci ise spor faaliyetlerine izleyici ya da taraftar olarak katılan bireyler olarak tanımlamaktadır. Seyirci, stadyum, spor salonu gibi tesislerde ve gazete, TV, radyo gibi kitle iletişim araçları başında tüketici rolündedir.
Spor Organizasyonlarında Seyirci Hizmetleri Departmanı
Spor oyunlarının seyircilere sunulan bir etkinlik olduğu yarışmaların aktif ve pasif seyirciler için sunulan bir hizmet olduğu ve seyircilerin oyunlara katılan en büyük grup olduğu göz önüne alınırsa spor organizasyonlarında Seyirci Hizmetlerinin ne denli önemli olduğu anlaşılacaktır. Aktif ve pasif seyirciler, spor organizasyonlarının müşterisidir ve spor organizasyonlarının vazgeçilemez temel kaynağıdır. Bu bakımdan spor organizasyonlarında düşünülen, planlanan her şey seyirci odaklı ve seyirciye yönelik olmalıdır.
Seyirci Hizmetleri programlaması olimpik deneyim, planlama yeteneği ile personel seçimi, eğitimi ve yönetimi konusunda insan kaynakları yönetimi beceresi gerektirmektedir.
Bu bağlamda Seyirci Hizmetleri Birimi’nin genel hedefi seyircilerin her türlü ihtiyaç ve isteklerini belirleyip karşılamak olmalıdır . Bu sayede gerek organizasyonun başarısı ve gerekse ev sahibi ülkenin ve şehrin uluslararası imajını olumlu etkilemesini sağlayacaktır. Seyirci Hizmetleri Birimi’nin hedeflenen beklentileri karşılaması ve üzerine çıkması seyirciler üzerinde iyi imajlar bırakacak ve gelecekte turistik ziyaretler için motivasyon oluşturacaktır.